asza wiedza naukowa współczesna przechodzi obecnie przeobrażenia głęboko sięgające. Przeobrażenia te dotyczą nietylko szczegółów. Nietylko zmieniają się nasze poglądy na naturę zjawisk światła, elektryczności, przebiegów chemicznych na życie i t. d., ale sięgają zmiany te o wiele głębiej, sięgają aż do samych podstaw poznania naukowego w ogóle. Zmiany dokonywujące się w tym właśnie kierunku można krótko wyrazić w zdaniu następującem: Wszelkie naukowe badania, a szczególnie badania w zakresie zjawisk przyrody schodzą coraz wyraźniej z gruntu dogmatycznego na stanowisko krytyczne i przyswajają sobie w miejsce dawnych sposobów myślenia naiwnych obecnie sposób myślenia krytyczny. Zwrot taki w naukach rozpoczął się mniej więcej w siódmym dziesiątku kończącego się właśnie stulecia, co on zaś oznacza krótko objaśnimy.

 Prawie aż do połowy wieku XIX wyznawali badacze przyrody zasady, określane przez niektórych uczonych jako zasady fizyki Galileusza i Newtona. Uważano ruch za fakt w świecie najpowszechniejszy, wszystko można sprowadzić do ruchu, który powstaje pod wpływem działania sił. Jak wysiłek ręki wprawia w ruch kamień rzucony, tak w ogóle wszystko cokolwiek dzieje się przychodzi do skutku pod