in perpetuum tacere. Qui si l etiam pro graniciis ad tres annos non impediret, et tacere voluerit, in perpetuum tacebit. XVIII. 2 Item, quando aliquis alicui vituperium 3 intulerit, videlicet miles militi, et si suam militiam voluerit [probare], extunc debet statuere ex sua genealogia duos potentiores et seniores, [et] de duabus genealogiis alienis, de qualibet genealogia duos potentiores producere debebit: et cum approbaverit, quinque marcas [ipsi] pro vituperio, et quinque judicio 4, ille, qui vituperium intulerit, persolvat. Wina przyganna, gdy Wlodyka przygani Wlodyce. Item: Gdy kto komu przygani, to jest Wlo­dyka Włodyce, tegdy on, komu przyganiono, swoje włodzyctwo ma dowieźdź, stawiac z włostnego rodu dwu lepszu i starszu, a ze dwu rodu [innych], dwu lepszu, to jest z każdego rodu dwu powieźdź ma na świadectwo: a gdyż doświadczy, tegdy on, który przyganił, pięć grzywien onemu komu przyganil, a pięć grzy­wien Xiędzu dać ma. II. Statut Ziemowita IVgo Xcia Płockiego, niewiadomego miejsca, i czasu 5. I. 6 Item, cum aliquis scrophas alterius in suo frumento arrestaverit, tunc dcbct a qua- tuor scrophis grossum, a quatuor aucis grossum; et ab uno pecore medium grossum, a quatuor pecudibus grossum, et ab uno equo grossum recipere debebit. II. 7 Itcm, dominus Dux Semovitus admisit, quod quilibet dominus, seu miles, vel cmeto, et etiam quilibet homo, debct pro qualibet causa parva et magna ter jurare; et debet sibi per praeconem rota ter pronunciari seu narrari. Si prima vel secunda rota 8 non expedie- rit seu exbrigaverit, tunc talis praedictam causam perdet, poenis exceptis. III. Item, dominus Dux Semovitus Plocensis liberavit 9 totaliter et dotavit suos nobiles seu milites vere procreatos ex genealogia, ut nunquam cum litera domini Ducis serata debent equitare; nisi isti, qui non sunt vere procreati de militia, debent portare, et equos sumere, cum 10 consilium enunciabitur. IV. 11 Item, cum 12 milites actores partibus ex duabus, in judicio coram judice dato vel constituto pro hereditate litigaverint, et una pars ex illis partibus coram praedicto judice 1) Quis etiam (!) — Całego tego końcowego ustępu w Goryńskim i Rożańskim nie ma.— 2) Cf. Statut Zakroczymski z r. 1412 (Jus pol. p. 430rub. Purgatio.) St. Kaz W. Zw. art. 31 i 163.— 3) aliquis homini alieujus militi vituperium, pomylone w rękopismie.— 4) Principi terrae, jest i w Goryńskim zamiast judicio, i w tłómaczeniu Różańskiego.— 5) W kodexie D V. Statut len dotąd nieznany, bez wszelkiego napisu i znaku przedziałowego, przyłączony jest wprost do Satutu poprzedzającego. Że atoli jest innym, osobnym, wskazuje wymienienie Xięcia wart. IIIcim i Vtym, tudzież przykład takiego samego niedolęztwa pisarza w mące­niu Statutów, który obaczymy niżej dowodnie.— 6) Porównaj Statut Zakroczymski z r. 1426. (Jus pol. p.436. De pecoribus i t. d ) tudzicz Stat. Zygmunta I. z r 1536 (Juspol p. 401. rub. De quantitate forestalium.) — 7) Conf. Stat. Warszawski z r. 1406. [Jus pol. pag. 427 rub). Juranti notariust etc) — 8) fronte, mylnie w kodexie.— 9) libtrat.— 10) w rpmie pomylone: et equos sine tneum consilium enuncciabit-— 11) Porówn, dla wyjaśnienia Stat. Maz. Goryńskiego z r. 1536 (Juspol. pag. 382 rub. Praeconis poena.)— 12) Item, omnes illi milites (!).