a mianowicie kanoników regularnych św. Augustyna z klasztoru Bożego Ciała w Krakowie i oddał im w zarząd kościół kłobucki, z uposażeniem na 12 braci. Klasztor posiadał 2 łany ziemi, 4 sadzawki, z których jedną kupił za 60 grz. i dziesięciny bogate snopowe i pieniężne L. B. , t. III, 161 i nast. . Długosz zbudował nowy kościół dla zakonników, a stary duninowski pozostał i przetrwał do początku XIX w. Prócz tego istniał już wtedy pod miastem kościół św. Bartłomieja. Miasto założone zostało zapewne razem z utworzeniem parafii, może na początku XIII w. Długosz nie zna daty tego faktu. Powtarza tylko zasłyszaną legendą o znalezieniu tu kłobuka żelaznego, od którego jakoby utworzono nazwisko osady. W r. 1270 przy boku Bolesława ks. krakow. comes Laurencius venator de Clobutesk. R. 1290 przy Przemysławie ks. krakow. comes Florian venator Clobuecnsis. W dok. z r. 1296 wymieniona ziemia kłobucka jako cześć ziemi wieluńskiej. K. W. , n. 648, 745. Za Długosza mieszczanie dawali kościołowi dziesięcinę w ziarnie. Istniało wójtowstwo. W r. 1581 płaci K. szosu fl. 32, od 29 łan. , 4 piekarek, 4 szewców, 2 kowali, 2 krawców, 2 rzeźn, 4 kom. , 2 kół, 1 dudy. Suma fl. 72 gr. 6. Do klasztoru należała poblizka wś Mokra. Kłobukowice, w dok. Clobukowycze, wś, pow. częstochowski. W roku 1220 dają dziesięciny klasztorowi we Mstowie. Mieszkają tu częściowi dziedzice milites. Kłoczki 1. wś, pow. grodzieński, gm. Kamionka, 50 w. od Grodna, 272 dz. 2. K. , wś, pow. sokólski, gm. Kruhlany, 20 w, od Sokółki, 56 dz. Kłoczki 1. wś nad Rosią, pow. wasylkowski, gm. Czerkas, st. poczt. i dr. żel. Biała Cerkiew 10 w. , 57 w. od Wasylkowa, 44 dm. , 446 mk. , szkółka. Należy do Białocerkiewszczyzny. 2. K. wś nad Norynią, pow. owrucki, gm. Chrystynówka, 18 w. od Owrucza st. poczt, 93 dm. , 623 mk. , cerkiew drewn. z r. 1881, szkółka cerk. od r. 1886. Do par. praw. należy wś Łataszów 2 w. . Niegdyś Diedków Trypolskich. W r. 1545 Wasili Diedko ze wsi K. czyni 4 służby do zamku owruckiego, wnosi podatku 2 kopy 22 gr i 5 kadzi miodu. W r. 1581 Fedor, Hapon i Zdan Diedkowie Trypolscy wnoszą z K. od 6 osad, 2 zagr. W r. 1628 należy wieś w części do Matwieja i innych Trypolskich, płacących od 5 dym. , w części do Parfena Trypolskiego. Do tego rodu należy jeszcze r. 1734. Kłoczów, wś, pow. owrucki, gm. Łubiny, 19 dra. , 142 mk. Kłoda, wś, pow. wschowski. Według nagrobka w katedrze poznańskiej założycielem kościoła p. w. Nawiedzenia N. P. Maryi, w K. był Jan Rydzyński kaszt. międzyrzecki, żyjący w pierwszej połowie XV w. upadający dźwignęli na nowo Piotr i Mikołaj Rydzyńscy r. 1519. August ks. Sułkowski dziedzic Rydzyny i K. wzniósł 1770 1776 r. nowy murowany, filialny do Rydzyny. Kłodawa, mstko, pow. kolski. O starożytności osady świadczy cmentarzysko przedhistoryczne z popielnicami, znajdujące się na obszarze Starej Kłodawy, położonej w bagnistej nizinie. Zwykłą koleją rzeczy ludność przeniosła się z czasem na suchszy, wyżej położony obszar wznies, do 100 mt. n. p. m. i utworzyła osadę przy wystawionym tam przez Władysława Hermana kościołku p. w. św. Idziego, po r. 1085. Przy kościele tym książęta następni musieli ustanowić jakieś kanonie, gdyż w dok. z roku 1332 i 1345 przy boku Władysława ks. kujaw. i dobrzyńskiego występuje Jan prepozyt kłodawski, notaryusz książęcy Kod. dyplpol. , t. II, str. 663, 694. Ponieważ prawo patronatu posiadają królowie, przeto za Jagiellonów prepozytura kłodawska dostaje się wybitnym dostojnikom duchownym krakowskim jak Paweł z Brudzewa, Sędziwoj Czechel. Za staraniem Pawła z Brudzewa, Jagiełło osadza przy kościele tutejszym kanoników regularnych i wynosi kościół do godności kollegiaty r. 1429. Sędziwoj Czechel zrzekłszy się r. 1458 kanonii gnieźn. , został tutejszym prepozytem i prócz potwierdzenia przywilejów kollegiaty r. 1466, uzyskał w r. 1469 uposażenie jej probostwami w Rudołtowie i Sobótce. Tenże Czechel zakłada tu szpital p. w. św. Ducha i uposaża takowy, on zapewne też dał początek szkole, która zostawała pod nadzorem akademii krakowskiej. W szkole tej naucza później 1534 1560 głośny Grzegorz z Sambora, a jednym z uczniów jej był św. Stanisław Kostka. Pod opieką królów i duchowieństwa zaczęło się rozwijać i miasto. Prawo niemieckie dostała osada zdaje się dopiero r. 1430 od Władysława Jagiełły, współcześnie z fundacyą kollegiaty. Na wojnę pruską r. 1459 dostarcza K. 20 zbrojnych, co świadczy o znaeznem zaludnieniu. W czasie morowej zarazy w Prusach r. 1464 przebywa tu czas jakiś Kazimierz Jagiellończyk. Starostwo kłodawskie stanowi w XVI w. zabezpieczenie posagu królowych Elżbiety żony Kazimierza Jagiellończyka, Barbary Zapolyi i Bony. Według reg. pob. z r. 1576 szos wynosił dwojaki 73 grzywien, z Łęczycy 80, lecz powodu świeżego pożaru pogorzelcy otrzymali uwolnienie. Inne dochody wpłynęły w szczupłych bardzo rozmiarach z tego powodu. Zapłacono od 17 łan. miej. po gr. 20, gdy lustracya z r 1564 podała 50 łanów. W r. 1557 przy cmentarzu miejskim wzniesiono kościół p. w. św. Fabiana i Sebastyana, zwany przez lud kościołem Bożego Ciała. Juz w roku 1530 rajcy zawarli umowę z prepozytem Błażejem, celem obsadzenia oddzielnego prebendarza przy kaplicy Bożego Ciała. Widocznie wraz Kłobukowice Kłobukowice Kłoczki Kłoczów Kłoda Kłodawa