pędzla Zygm. Vogla 1768 1826, Kuryer Warsz. , r. 1902, n. 268. Kopie drzeworytnicze dał Tyg. illustr. z r. 1903. Marconi Wł. Album architektoniczne zabytków od w. XII do XIX. Zeszyt I, Warszawa, 1894, zawiera rysunki 10 gmachów i zabytków Warszawy. Kohte I. Baudenkmaeler von Warschau Hist. Monbl. f. Posen, r. 1901. Spraw. Kom. hist. sztuki, t. IV, XXII i t. V, 138, 206. Czajewski W. Katedra św. Jana, Warszawa, 1899. A. ,, Z dziejów W. , grobowiec carów Szujskich, Kraków, 1894. Cwietajew D. W. Warszawskije archiwy Trudy XI archeoł. zjezda. Moskwa, 1902. Tenże Car Wasilij Szujskij i miesto pogrebania jewo w Polsze. Warszawa, t. II, 1902 Tom drugi mieści zbiór dokumentów tyczących się kaplicy przy kościele Dominikanów Obserwantów w Warszawie i grobowca Szujskich. P. Dąbkowski dr. Z dziejów mostu warszawskiego Przew. nauk. i liter. Lwów, 1903. Koleżak Wład. ,, Powiśle W. Przedruk rozszerzony z Wędrowca. Warszawa, 1901, str. 86. Najnowszy przewodnik po W. z dokładnemi planami miasta i okolic. Warszawa, 1901, str. 246 i XXXII. Przewodnik najnowszy po W. , z dokładnemi planami miasta, okolic, teatrów, r. 1903, str. 260 i 16. Gubernia warszawska zwiększyła swój obszar i ludność przez włączenie do niej w ostatnich latach powiatów płońskiego i pułtuskiego, należących poprzednio do gubernii płockiej i łomżyńskiej. Powiaty te mają 52, 78 mil. kw. , a ludność ich wynosiła w r. 1890 131, 445 pułtuski 87, 152, płoński 44, 293. Wskutek tego ludność gubernii doszła w r. 1897 do 1, 933, 689, a w dniu 1 stycz. 1903 r. do 2, 489, 758. Od trąciwszy z tej sumy zapisanych do ksiąg a nieobecnych i wojsko, w przybliżonej cyfrze 300, 000, pozostanie 2, 189, 758, jako wyraz dość blizki prawdy, rzeczywistego zaludnienia gubernii, wynoszącego 143 mk. na wiorstę. Obszar gubernii wynosi 15, 277 wiorst kw. , czyli 17, 385 klm. Co do wyznań to było w r. 1897 prawosł. 105, 344, żydów 349, 943, prot. 90, 741. Katolicy stanowili 71, 64. Według obliczenia z r. 1894 a więc przed przyłączeniem pow. płońskiego i pułtuskiego obszar wynosił 1, 546, 621 dz. , z tego pod ogrodami i budowlami 56, 800, ziemi ornej 988, 791, łąk 97, 960, pastwisk 101, 839, lasów 227, 794, nieużytków 67, 437. Co do produkcyi przemysłowej to w r. 1897 było w gubernii z Warszawą 1158 fabryk i 200 zakładów pomocniczych, zajmujących 67, 879 robotników. Zarobek robotników wynosił 13, 671, 380 rb. , wartość produkcyi 139, 800, 000 rubli. Najwyższe sumy przedstawiały fabryki wyrobów lnianych z prod. 8, 932, 000, bawełnianych z prod. 14, 430, 000, wełny 4, 149, 000, jedwabiu 2, 040, 000, pończosznicze 1, 605, 000, młyny 4, 312, 000. browary 3, 245, 000, cukrownie 12, 269, 000, garbarnie 8, 292, 000, papiernie 2, 174, 000, wyrobów chemicznych 2, 968, 000, mydeł i kosmetyków 2, 318, 000, cegieł 3, 092, 000, szkła i luster 1, 319, 000, wyrobów z żelaza i stali 14, 314, 000, machin 16, 757, 000, drutu i gwoździ 5, 566, 000, wyrobów z miedzi i bronzu 2, 555, 000, ze złota i srebra 2, 803, 000, z różnych metali 5, 151, 000, z kauczuku 1 288, 000. Archidyecezya warszawska rz. kat. obejmowała z końcem r. 1902 wiernych 1, 638, 835. Obsługę religijną spełniało; księży świeckich 537, nowo wyświęconych 14, zakonników 27, alumnów seminaryum 114. Zakonnic było 29, sióstr miłosierdzia 229. Podana poprzednio t. XIII, 26 z r. 1885 cyfra wiernych 830, 212 była o wiele niższą od rzeczywistej. Warszawka, dobra, pow. witebski, właność Adeli Glinko 955 dz. i Sleźninych 863 dz. . Warszawka, przys. , pow. krzemieniecki, gm. Borki, 17 w. od Krzemieńca, 10 dm. , 73 mk. Warta, rzeka. Odnoszą się do niej prace Geologiczny rys brzegów W. podług Puscha, z mapą Przyj. ludu, 1846, str. 203. Zeiszner L. Poszukiwania geol. w płd. zach. okolicach Królestwa Polskiego a przeważnie w górnej dolinie rz. Warty r. 1864 Pom. Fizyogr. , t. IV, Warwarówka 1. , wś i chutor, pow. nowogradwołyński, 74 w. od m. pow. Wś 76 dm. , 338 mk. ; chutor 1 dm. , 9 mk. 2. W. , kol. , tamże, gm. Serby, 25 w. od m. pow. , 38 dm. , 395 mk. Warwaryno, fol. , pow. newelski, Wasilewych, 20 dz. Warwaryńska, ferma pod wsią Pastyrskie, pow. czehryński. Waryampol, Rykalewo al. Horodyszcze, fol. , pow. newelski, własność Kossowych, 443 dz. Por. Waryanpol t XIII. Warywódki, wś, pow. Ostrogski, 45 w. od Ostroga, 83 dm. , 641 mk. Warzymów, wś, pow. nieszawski. Kościół poaryański. Przyj. ludu, r. 1839, str. 215. Wasilczuków, chutor, pow. owrucki, gm. Hładkowicze, 3 dm. , 30 mk. Wasilewa Hrebla, urocz. , pow. zasławski, gm. Szepietówka, 5 dm. , 35 mk. Wasilewicze t. XIII, 126, pow. oszmiański, gm. Subotniki. Wchodziły w skład ststwa jakuńskiego. Wasilewka, fol. , pow. wieliski, Suślinych, 450 dz. Wasilewka al. Wasilówka Stara i Nowa, dwie kol. , pow. łucki, gm. Rożyszcze, 20 w. od Łucka, 20 dm. , 120 mk. Wasilewki, fol. , pow. witebski, spadkob. Kajetana Łukawskiego, 60 dz. Wasilewo 1. wś, pow. dryzieński, należała do Zarakowskich. 2. W. , fol. , pow. Incyński, spadkob. Konst. Wasilewskiego, 103 dz. 3. W. , Warszawka Warszawka Warta Warwarówka Warwaryno Warwaryńska Waryampol Warywódki Warzymów Wasilczuków Wasilewa Hrebla Wasilewicze Wasilewka Wasilewki Wasilewo