Spokojność 1. dobra, pow. szawelski, Grużewskich, 2400 dz. 2. S. al. Dydziograsze, fol. , pow. wiłkomierski, gm. Subocz, Łukowiczów, 59 dz. Sporne, urocz. , pow. radomyski, gm. Wyszewicze, 26 dm. , 75 mk. Sporny, chutor, pow. żytomierski, gm. Trojanów, 28 w. od Żytomierza, 18. dm. , 111 mk. Sporowo, pow. słonimski. Wś 54 dm. , 621 mk. , cerkiew, 1244 dz. , dobra Szyrmów, 15, 784 dz. 1453 łąk, 1013 lasu, 13, 111 nieuż. . Sprożnie, chutor, pow. nowogradwołyński, gm. Lubar, 5 dm. , 41 mk. Sprugi, wś. pow. dryzieński, par. Rosica. Spudwiły, pow. grodzieński, mylnie Studwiły. Spytkowice, pow. wadowicki. Posiada jo Łukasz Opaliński, marsz. nadw. , który urządza tu sobie okazałą rezydencyę. Wspomina o niej Morsztyn w dedykacyi Lutni. Srebrny Ruczaj, pow. , klimowicki, ob. Buda Żydowa, Srebrowo, wś, pow. łomżyński. W dok. z r. 1506 występuje Mikołaj de Srzebrow wojski wizki Kod. maz. , 335. Średni, urocz. , pow. nowogradwołyński, gm. Baranówka, 4 dm. , 48 mk. Średnia, wś, pow. nowogradwołyński, gm. Smołderów, 28 w. od mta pow. , 70 dm. , 487 mk. Średnica, wś, pow. mazowiecki, leży na płd. od Wysokiego mazowieckiego. W dok. z w. XIII śród włości kościoła płockiego. Tomasz, dziedzic wsi Srzednie Włoki, kupuje r. 1382 wójtostwo w Ostrołęce Kapica, Herbarz, 386, Średnie Kozińskie t. X, 439, Serednia, przys. , pow. dubieński, gm. Krupiec, 30 w. od Dubna, 17 dm. , 122 mk. , młyn, smolarnia. Srielicy, fol. , pow. witebski, Dukszyńskich, 98 dz. Sroda, miasto powiatowe. Odnoszą się tu opracowania i źródła Środa, Teod. Żychlińskiego Tyg. illustr. , IX, 1864. Kollegiata w S. Przyj. ludu, 1836, str. 201. Kościół w S. z wyobrażeniem sejmiku w tem mieście przed kościołem. W albumie do hr. Raczyńskiego, Wspom. Wielkop. i w Albumie Napol. Ordy. Statistische Nachrichten ueber den Kreis Schroda zusammengestellt vom Koenigl. Landrathsamt 1874. Manuskr. fol. w Bibliotece ratuszowej poznańskiej. Lauda conventuum Sredensium ab anno 1598, ad annum 1730. Manuscr. 3 voll. fol. Lauda in comitiolis Sredensibus palatinatuum Posnaniensis et Calissiensis ab anno 1708, ad a. 1755. Manuscr. fol. Lauda Sredzkie z r. 1782. Manuscr. w Bibliotece Raczyńskich. Środgol, mylnie Sorodgol, Surodgol t. XI, 598, fol. . pow. poniewieski, gm. Remigoła, Mickiewiczów 41 dz. i Rossochackich 249 dz. Środon, r. 1215 ztronbodr, 1557 Srzoduy, wś, pow. gostyński. Wedle dok. z r. 1215 dawała dziesięciny do Strzelna do których rościł pretensye Barto, biskup kujawski Ulanow. Dok. kujaw. , 117, 2. W r, 1557 wś należy do par. Kłótno, 1566 podana w par. Wistka. Należała do ststwa kowalskiego. Sroki, pow. lwowski, ob. Podborce. Sromowce, wś, pow. nowotarski. Konstancya ks. sandecka i głogowska poświadcza roku 1334 podział wójtostwa w S. między dwu sołtysów tamecznych Kod. mał. III, 14 Bo S. odnosi się praca Jańczy Wojc Gwara Sromowie Wyżnych Materyały i prace komisyi językowej Akad. Umiej. , Kraków, 1901. Srostow, w dok. z r. 1293, ob. Rdziostów t. IX. Śrubie, pow. wiłkomierski, ob. Śruby, Srybno, wś nad Syteńką, pow. dubieński, gm. Krupiec 4 w. , 45 w. od Dubna, 85 dm. , 579 mk. , cerkiew drewn. z r. 1865. Srzedniki al. Średniki, lit. Szeradzius, mstko w widłach utworzonych przez ujście Dubissy do Niemna, pow. kowieński, gm. Srzedniki, 40 w. od Kowna, 2300 mk. , kościoł par. katol. , dom modl. żydowski, st. obserwacyjna na Niemnie, pomiędzy Kownem a Jurburgiem. Mieszkańcy, przynajmniej przed niewielu jeszcze laty, zajmowali się wyrobem fajek czeczotkowych, zw. dropiankami, chętnie nabywanych przez flisów. Kościół p. w. św. Jana Chrzciciela, fundowany pierwotnie przez wwdę Mikołaja Paca w r. 1620, uposażony w r. 1634 przez Mikołaja Sapiehę, wwdę nowogr. , który założył przy nim szkółkę parafialną. Biskup Stan. Kiszka oddał go pod zawiadywanie augustyanów, a gdy ci, z powodu braku funduszów, nie mogli się przy nim utrzymać i opuścili S. , kościół oddano duchowieństwu świeckiemu. W r. 1829 skutkiem wielkiego wylewu Dubissy kościół z zabudowaniami parafialnemi runął do wody, wówczas w t. r. wzniesiono na górce, w większem oddaleniu od Dubissy, nowy kościół drewniany. Parafia katol, dekanatu wielońskiego, 3299 wiernych. Niedaleko od mstka, na wyspie trójkątnej stoi dwór, zbudowany na miejscu gdzie niegdyś było Rumnowe Romnowe pogańskie, przeniesione tu po zburzeniu go przez Krzyżaków w Prusach. W pobliżu dworu góra sypana Piłokalnis Pilkalnis, znana obecnie pod mylną nazwą góry Palemona. Dobra należały niegdyś do Sapiehów, około r. 1740 Pawła Chełchowskiego, podkom. kowieńskiego, następnie Malewskich, obecnie Żylińskich, mają 686 dz. 164 lasu. Gmina obejmuje 44 miejscowości, mających 249 dm. włośc. 89 innych, 4785 mk. włościan, uwłaszczonych na 3856 dz. S. są starożytną osadą. Prawdopodobnie już w X w. mieli tu Normandowie swoją osadę, zwaną przez Snorwo Sturlesohna Psen Pissen. W w. XIII była tu twierdza drewniana litewska zwana przez kroni Spokojność Srielicy Sroda Sroki Sromowce Srostow Srybno Srzedniki