swe kolegium i szkołę lecz przenieśli takowe do Kalisza; stary murowany klasztor dominikanów i stary niewielki klasztor dominikanek; pod miastem leżący klasztor kapucynów; probostwo murowane zajęte przez biuro kamery piotrkowskiej. Po przeniesieniu umieszczonych tu pierwotnie władz rządowych pruskich do Kalisza, miasto podupadło. Pozostały tylko urzędy miejskie i powiatowe. Żydzi którym nie wolno było mieszkać w obrębie miasta tworzyli liczną osadę na dawnych gruntach starościńskich i tam zajmowali się handlem. Miasto miało z przedmieściami 272 domów 81 murow. , 97 pustych placów i 1406 mk. , prócz żydów zajmujących przedmieście i wojska 821 ludzi. W r. 1890 powiat piotrkowski miał 148, 653 mk. Śród stałej ludności było 397 praw. 328 w Piotrkowie, 18, 142 prot. głównie w gminach Bełchatówek, Bujny, Kleszczew, Łęczno, Rozprza, Szydłów i 17, 673 żydów 8850 w Piotrkowie. Katolicy stanowili 76. Gubernia piotrkowska miała 1, 091, 217 mk. Śród ludności zapisanej do ksiąg stałych było 1532 praw. 1033 w miastach, 125, 685 prot. głównie w powiatach brzezińskim 18, 393, łaskim 19, 630, łódzkim 60, 153 i piotrkowskim 18, 142; żydow było 122, 731, katolicy stanowili 75, 1. W r. 1897 gubernia miała 1, 409, 044 mk. , z tego na miasta przypadało 510, 195 mk. , żydzi stanowili 15, 83 ludności ogólnej razem z niestałą, a protestanci 9, 58. W dniu 1 stycznia 1903 roku było 1, 794, 713 mk. W r. 1872 było w gubernii 769, 640 mk. , a z tego na miasta przypadało 136, 795 mk. Obszar gubernii w r. 1894 obejmował 1, 108, 323 dz, z tego przypadało na ogrody i budowle 36, 453 dz. , ziemie orne 653, 645 dz. , łąki 71, 911 dz. , pastwiska 70, 035 dz. , lasy 229, 860 dz. i nieużytki 46, 419 dz. Produkcya przemysłowa gubernii doszła w roku 1897 do olbrzymiej cyfry 300 milionów rubli całe Królestwo doszło 505 milionów. Ogniskami przemysłu na obszarze gubernii były Łódź, Sosnowiec, Dąbrowa, Zawiercie, Częstochowa, Radomsk i Tomaszów. Najważniejszą gałęz przemysłu stanowiło przerabianie wełny, zajmujące 490 fabryk, zatrudniających 38, 012 robotników z prod. roczną 108, 549, 900 rubli. Przerabianie bawełny zatrudniało 97 fabryk, 36, 531 rob, z prod. 77, 738, 000 rb. , jedwab przerabiało 21 fabryk, 956 rob. z prod. na 2, 134, 000 rb. , farbiarnie, blacharnie, drukarnie w liczbie 70 zajmowały 5370 rob. z prod. 11, 808, 000 rb. , przerabianie juty 6 fabr. 2619 rob. 4, 208, 000 rb. Produkcya stali w 3 zakładach przy 1211 rob. wyniosła 13, 339, 000 rb. , odlewów z żelaza 35 zakładów 2438 rob. 13, 066, 000 rb. , surowca i żelaza kutego 8 zakł. 945 rob. 13, 747, 000 rb. , węgla kamiennego 20 kopalni, 13, 283 rob. 12, 970, 000 rb. , wyroby chemiczne 35 fabr. 495 rob. 2, 909, 000 rb. , wyrób szkła 14 fabr. 1888 rob. 2, 754, 000 rb. , cementu i wapna 19 fabr. 1107 rob. 1, 867, 000 rb. Bogaty zbiór różnorodnych danych i opracowań odnoszących się do teraźniejszości i przeszłości zarówno miasta P. jak okolicy i obszaru gubernii mieszczą roczniki czasopisma Tydzień wychodzącego od lat 25 pod staranną redakcyą Mirosława Dobrzańskiego. Do P. odnosi się po części praca Ulanowski B. Zjazdy piotrkowskie z r. 1406 1407 i ich uchwały. Kraków 1887. Piotrków 1. wś, pow. lubelski, ma 350 dz. W r. 1676 we wsi tej w par. Chrzczonow płaci Jan Potocki pogłówne od 5 osób z rodziny, 11 dwor. , 265 poddanych, 5 żydów. 2. P. , ob. Piotrkowo. Piotrkowice, XIII w. Potrovo, wś, pow. kozienicki. Jakób arcyb. gnieźn. zamienia w końcu XIII w. swą wieś Potrovo jako zbyt oddaloną i położoną za Wisłą, na wieś klasztoru czerwińskiego Kod. W. mylnie podaje Cyrnensis Brochowo. Zamiana ta dogodną była dla klasztoru posiadającego w sąsiedztwie Piotrkowie, targowisko i wieś Kochów. Dziś wprawdzie P. leżą na lewym brzegu Wisły, ale pierwotnie mogły obejmować i obszar pewien prawego, jak to często bywało w posiadłościach nadrzecznych. Zapewne drogą zamiany przeszły P. na własność królewską i weszły w skład ststcwa kozienickiego. Piotrkowice, wś, pow. stopnicki. W roku 1581 wieś kościelna. Płaci tu kasztelan krakowski od 19 półłan. , 2 czynsz. , 8 zagr. , 11 kom. bez bydła, 4 rzem. , 1 4 karczmy. Opis wsi i kościoła skreślił I. Jepifanów Istoricz. Wiestnik r. 1901, zesz. 10. Piotrkowo, r. 1354 Potukow, mstko i wś, pow. nieszawski. W dok. z r. 1250 wymieniony w liczbie włości biskupów kruszwickich Ułanow. Dok. Kujaw. 187, 13. W roku 1354 król Kazimierz zatwierdza działy, mocą których Mieczsław i Włodzimierz, synowie Włodzimierza otrzymują połowę Lubzina i połowę wsi Pokulowo Potółowek i połowę jezior, tudzież połowę prawa patronatu we wsi Potukow do której należy wieś Palcze Palczewo. Kod. mał. III, 91. Istniał widocznie już w P. kościół par. , a uposażenie proboszcza stanowiła wieś Palczewo, mająca w r. 1557 3 łany km. W r. 1557 płaci ze wsi Szymon Piotrkowski od 8 łan. Pleban miał 3 łany, 6 zagr. , 1 rzem. Piotrów, w dok. Piotrowo, wś, pow. kaliski. Wymienione w dok. Mieszka starego w liczbie wsi nadanych klasztorowi św. Wawrzyńca pod Kaliszem. W r. 1326 Jan prepozyt kościoła św. Wawrzyńca, sprzedaje sołtystwo we wsi P. , Adalbertowi i jego braciom Czesławowi i Pawłowi, dla osadzenia wsi na prawie nowotarskiem. Osadzić mają 22 łany a 3 łany wolne na sołtystwo z dwoma ogrodami, karczmą, jatką rzeźniczą, piekarską i szewcką. Prepozyt zostawia Piotrków Piotrkowice Piotrkowo Piotrów