skich Kod. dypl. pol, II, 919. W r. 1566 daje miasto szosu fi. 4, od 2 bań gorzałcz. fl. 1, od 4 rybaków, 5 komorn. , 1 ubog. , 1 karcz, 2 szynkarzy wódki, 1 komornicy, 1 beczki piwa gdańskiego. Z należących do K. wiosek Łagiewniki od 3 łan. , Grodztwo od 2 łan. i Świątniki od 1 1 2 łanu, Probostwo wś od 1 1 2 łanu i karczmy. Czopowe fl. 2. Kasztelanowie kruszwiccy najdawniejsi znani są Piotr Magnus syn Wszebora, wojew. kujawski, w dok. Mieszka z XII w. , dla klasztoru w Mogilnie. Drugi kasztelan Lupus w latach 1212 1217, Marcin w dok. z r. 1241. Polubon 1249, Bogussa 1255, Bezzado de Zagople Kruszwica r, 1271, Jacobus 1282, Bartholius 1284, Bronissius 1293, Miroslaus 1294, Andrzej 1301, Hebda 1306, Johannes 1316. Nicolaus Wolski 1346, Dobeslaus 1346 1371. Wojewoda Adam występuje r. 1295. Starosta Andrzej z Oporowa r. 1471 Ob. Kod. dypl pol. , t. II, Kod. Wielk. i Ulanowski Dok. kujaw. O biskupach kruszwickich, ob. Włocławek t. XIII. Opisy i opracowania tyczące się K. są Przyj. ludu 1841 42, str. 203 z rycina. Wieża Popiela w K. Przyj. ludu, 1834, str. 18. Mysza wieża na Grople. Gopło i jego okolice Przyj ludu, 1839 401, str. 414. Mysza wieża w K. W albumie do Edw. hr. Raczyńskiego Wspomn. Wielkop. K. nad jez Gopłem i Mysza wieża, w Albumie Napoleona Ordy. K. przez E. Kierskiego Tyg. Illustr. , III, 1861, str. 91. Munita arx Kruszwica a Suecis capta, 12 aug. 1655, ob. Pufendorf, De rebus a Carolo Gustavo gestia, n. 31 Łepkowski Józef O zabytkach K. , Gniezna i t. d. , Kraków, 1866 r. Łuszczkiewicz Wład. Trzy granitowe kościoły Wielkopolskie z epoki romańskiej K. , Kościelec, Mogilno i kościół św. Jana na Środce w Poznaniu, Kraków, 1879 r. Gallier E. Kruszwica Inowrocław, 1895 r. . str. 170, odbitka z Dzien. Kujaw. . Spraw. kom. hist. sztuki, t. VI. Kuehnast L. , dr. Die Sage Ton Popiel und den Maeusen. Eine GelegenheitsSehrift. Mit einer Abbildung des Maeusethurms am Goplosee zu K. Bromberg. 1836 Lithographirt. . Komarnicki Zygm. O biskupach kruszwickich, początek dziejów katedry kujawskiej Bibl. Warsz. , 1857 r t. III, 553, IV, 649. Kruszyn al. Kruszyny, ob. Krusin, Kruszyn, wś i fol. , pow. białostocki, gmina Krypno, 31 w. od Białegostoku. Wś K. ma 95 dz; folw. naleźy do dóbr Pieńskie. Kruszyna, wś, pow. noworadomski. Kościół par. p. w. św. Mateusza istniał tu zapewne już w XV w. , a może i wcześniej, bo pleban pobiera dziesięciny z ról kmiecych w tej wsi, gdy w sąsiednich oddawane są kapitule gnieźnieńskiej. Obecny kościół murowany wzniósł dziedzic wsi Kasper Denhof, wojew. sieradzki, wr. 1640 nie zaś 1695 jak mylnie podano w t. IV. Kruszyna 1. os. , pow. słonimski, gm. i dobra Dobromyśl. 2. K. , dobra, pow. ihumeński, Mezencowych, 1075 dz, Kruszyniany, wś, pow. grodzieński, gmina Hołynka. 58 w. od Grodna, 40 dra. , 406 rak. , meczet, 690 dz. włośc, 728 dz. różnych właścicieli i 30 dz. należących do meczetu. Części dawnego dziedzictwa Kryczyńskich, noszą obecnie nazwy Achmatowszczyzna Lebedziów, Jabłońszczyzna Jabłońskich, Jattowszczyzna Mańkowskieh, Leonowszczyzna Talkowskich. Na gruntach wsi znajdują się dwa dawne cmentarzyska; Ruskie mogiłki i Wysokie mogiłki. Kruszyniec, wś, pow. włodzimierski, gmina Zhorzany, 80 w. od Włodzimierza, 70 dm. 461 mk. Kruszynka, K. Stara i K. Nowa, urocz. , pow. słonimski, gm. Byteń. Kruszynka, wś skarb. , pow. kijowski, gm. Hlewacha, st. poczt. Wasilków 7 w. , 25 w. od Kijowa, 153 dm. , 889 mk. , cerkiew, szkółka cerk. , 14 wiatraków, 949 dz. Kruszyno, okolica i os. , pow. kobryński, gm. Wierzcholesie, 10 w. od Kobrynia. Okolica ma 73 dz. ; os. Chodynickich, 17 dz. Kruszynówka Wielka i Mała, dwie wsi, pow. rohaczewski, gm. Cichinicze. Pierwsza ma 58 dm. , 445 mk. , druga 16 dm. , 219 mk. Kruta, fol, pow. mścisławski, od r. 1863 Krzywickich, 131 dz. Kruta, wś, pow. żytomierski, gm. Piątka, par. praw. Hłuboczek, szkółka. Krute 1. pow. rohaczewski, ob. Józin. 2. K. , wś, pow. wieliski, gm. Wiaźmieny, 21 w. od Wieliża, 39 dm. , 300 mk. , cerkiew, szkoła, zarząd gm. Na polach wsi dwa kurhany. 3. K, wś i dobra, pow. witebski, własność Marka Luboszczyńskiego. Krutele, wś, pow. orszański, gm. Chłystówka, 9 dm. , 75 mk. Krutiki Abramowy, wś, pow. wieliski, gm. Wiaźmieny. We wsi horodyszcze. Krutkoniec, fol. , pow. kowieński, gm. Eleonorów 6 w. . Krutle al. Krutla, w dokum. Crotle, fol. , pow. babimojski. Sędziwój kantor gnieźn. nadaje r. 1231 klasztorowi w Obrze swe włości Krutle Lutole, Jasiniec. W r. 1287 otrzymuje wieś prawo niemieckie K. W. , u. 130, 131, 215, 582. Krutniów, w dok. Krupniew, wś nad Ikwą, pow. krzemieniecki, gm. Poczajów, par. prawosł. Łopuszno 3 w. , 33 w. od Krzemieńca, 91 dm, , 973 mk. , cerkiew fil. drewn. z r. 1770, szkółka od r. 1875. W r. 1545 ks. Dymitra Wiszniowieckiego. Obecnie hr. Potockich. Krutorówka, wś, pow. klimowicki, gm. Nadziejkowicze, 36 dra. , 241 mk. Kruty, dwór, pow. kowieński nie rossieński, gm. Betygoła 5 w. . Krutynie, dwór, pow. szawelski, gm. Szawlany 10 w. .

Kruszyn

Kruszyn

Kruszyna

Kruszyniany

Kruszyniec

Kruszynka

Kruszyno

Kruszynówka

Kruta

Krute

Krutele

Krutiki

Krutkoniec

Krutle

Krutniów

Krutorówka

Kruty

Krutynie