Horodyska 1. mylnie Horodyszcze ob. t. 111, 145, wś skarbowa nad Pobujanką. , dopływ Uszycy, pow. uszycki, gm. , par. i st. pocztowa Mińkowce 2 w. , 17 w. od Uszycy, ma 70 dm. 2. H. Rudnia, pow. radomyski, ob. Rudnia Horodyska al. Worsowska t. X, 928. Osadzona przez Niemiryczów, zastawiona r. 1625 Bieniewskiemu. Horodysko, wś, pow. chełmski. Jestto prawdopodobnie wieś wymieniona w reg. pob. z roku 1564 p. n. ,, Pustothew w ziemi chełmskiej, posiadała kościół par. łaciński, 14 łan. , 16 zagr. , 1 kom. , 2 włóczęgów. Ob. Pustothew. Horodyszcze, jezioro, w powiecie lepelskim, należy do dóbr Białe. Horodyszcze, wzgórze, w pow. wieliskim, pod wsią Zimodryno. Horodyszcze 1. Horodziszcze, wś i dobra, pow. brzeski gub. grodz. , gm. Wojska, 40 w. od Brześcia. Wś ma 13 dm. , 119 mk. , cerkiew, 164 dz, włośc. , 95 dz. własności prywatnej; dobra, Jeziernickich, 185 dz. 2. H. , chutor, pow. Słonimski, gm. Kostrowicze. 3. H. , zaśc. , pow. nowoaleksandrowski, gmina Słobódka 10 w. , 4. H. , fol. , pow. miński, gm. StareSioło, 14 w. od Mińska, cerkiew par. , p. w. św. Mikołaja, fundacyi Piszczałłów r. 1766. Cerkwie fil. Czyki, fundacyi Wojdziewiczów, Witówka z zapisami Piszczałłów, Nowy Dwór z zapisami Wołodkiewiczów i Weryhy z zapisami Weryhów. Dobra H. drogą spadku od Piszczałłów przeszły do Porzeckich. Dwór leży nad rz. Ptycz śród starego okopiska otoczonego wielkim walem. Obok dworu kaplica katol. drewn. należąca do parafii Kalwarya. 5. H. ob. t. III, 143, por. Wruta, t. XIV, 55, mstko i fok pow. nowogrodzki. Pierwotnie miejsce to zwało się Horodok i należało do dóbr książęcych. Nadane było przez ks. Mendoga za zasługi Chodkiewiczom, którzy tu zbudowali zamek i dwie cerkwie św. Jerzego i św. Trójcy, dziś nie istniejące. Późniejszy właściciel Trojan Piotrowski z Piotrowa, wzniósł tu zbór kalwiński. W r. 1646 posiadał H. Gabryel Kierło, marszałek starodubowski i on to zbór kalwiński zamienił na kościół katolicki. Do kościoła należała kaplica w Burdykowszczyznie. Kościół z kolei został przekształcony na cerkiew starowierców przez właściciela H. , Spiczakowa. Istniejąca tu dziś cerkiew prawosławna zbudowaną była r. 1764 jako unicka przez Paca, a uposażoną była przez Kozakowską ob. Mińsk. Eparch. Wied. , r, 1886, n. 19. Folw. H. , mający około 10 włók, obecnie jest własnością Izwiekowa. 6. H, dobra, pow. rzeczycki, gm. Brahin, 74 w. od Rzeczycy. Dawniej zwały się Hrabstwem Horodyszczańskiem. Od początku XIX w. , własność Rokickich, przez wiano Tekli Rokickiej dostały się Władysławowi Prozorowi, podkom. rzeczyckiemu. Dziś urzędnika Jergolskiego, mającego tu przeszło 200 włók. Dawniej w skład Hrabstwa wchodziło 11 folw. Krzywcza, Mokrzec, Teklinów, Udalówka, Osów, Sawicze, Lady, Pirka, Żerdno, Bierozki i Rohozin, z 31 wsiami Sielec, Malcyki, Zarzecze, Steżarno, Kotłowica, Krzywcza, Ciucki, Jurkowicze, Przenosy, Mokrzec, Siewki, Uhły, Komanów, Udalówka, Ossow, Jastrzębka, Krzywin, RudaUdalowska, RudaPiaseczna, Sawicze, Suwidy, Pirka, Czerniów, Nieżychów, Peresieciniec, Wyhrebne, Werehi, Komaryn, Berozki, Kotyczew i Michnowka. Pańszczyzna tygodniowa na folwarkach r. 1822 wynosiła dni męzkich 1236, żeńskich 982, gwałtów uprzężnych w roku było 835 dni, gwałtów letnich do siana 686, do żniwa 2288. Siana sprzątano około 5000 wozów na rzecz dominium. Włość składała rocznie dworowi grzybów 369 setek, chmielu 250 funtów, 300 sztuk gęsi, 1217 kur, 5906 jaj, 704 talek lnu. Gospodarzy włościan, czyli dymów było 550, w tem zdatnych do roboty mężczyzn 948, kobiet 851; niezdatnych mężczyzn 917, kobiet 1065. Włościanie mieli 317 koni, 1065 wołów, 546 krów, 258 byków, 1845 owiec. Pod uprawą włościan było 391 włók. Dzierżawcy młynów i propinacyi składali 20 pudów łoju, 600 miar żyta i arendy 3780 rubli assyg. Czynsze wynosiły 1167 rs. Sześć folw. było w dzierżawie. Płacono rocznie 6070 rs. Lustracya z roku 1828 wykazała z całej masy dóbr dochód netto 16, 175 rs. i 800 rs. assygn. 7. H. , dobra, pow. bychowski, dziedzictwo Sipajłów, 7793 dz, 3724 lasu; młyn. 8. H. , wś nad Drucią, tamże, gm. Horodyszcze, 76 dm. , 455 mk. , 2 cerkwie drewn. , zarząd gm. , szkoła. 9. H. , wś nad rz. Basią, pow. borecki, gm. Horodyszcze, 31 dm. , 200 mk. , cerkiew paraf. drewn. , szkoła, szpital wiejski, młyn. 10. H. , dobra, pow. mścisławski, od r. 1878 Wasilewskich, 650 dzies. , dwa młyny, folusz. 11. H. , wś nad jez. Horodyszczańskim, tamże, gm. Soino, 16 dm. , 131 mk. , cerkiew parafialna drewn. , 2 młyny. 12. H. , pow. orszański, ob. Mikulino, 13. H. , wś, pow. dryzieński, parafia Druja. 14. H. al. Sawkiele, wś, tamże, par. Oświej. 15 H. , fol. , pow. połocki, własność Hłasków, z Pohulanką 60 dz. 16. H. , folw. dóbr Janopol, pow. siebieski 17. H. , dwie wsi nad rzką Druhowicz, pow. wieliski, gm. Serteja, 22 dm, 144 mk. , cerkiew, 2 jarmarki. W r. 1765 w ławnictwie horodyskiem, wójtowstwa sertejskiego. Ławnictwo obejmowało 16 wsi 8 w dzisiejszej gm Serteje, 5 w gm. Czaple. Na wybrzeżach rzki horodyszcze owalne. Horodyszcze 1. mstko, pow. czerkaski, gm. Horodyszcze, 60 w. od Czerkas, 2, 474 dm. , 15, 683 mk. , 3 cerkwie, kaplica katol. , 3 szkółki cerkiewne, szkoła ludowa, szpital, st. poczt. , browar, cegielnia, 4 młyny wodne, 76 wiatrak. Gmina obejmuje mstko i sioło Mlijów, mają 23, 845 mk. 92 katol. , 25 ewang. i 2, 282 żyd. Horodyska Horodyska Horodysko Horodyszcze