szcza od wieków była schroniskiem zbiegów z okolicznych prowincyj. Mieszkaniec puszczy nie znał poddaństwa, płacąc od włóki po 40 gr. , do danin w naturze i robociźnie nie był obowiązany. Akta brzeskiego ziem. sądu, II, 156. Pasterstwo było i jest dotąd głównem zajęciem; gdy roli zaś mają mało, w polowaniu znajdują niezły dochód. Chaty często zdobią rogami łosiów i jeleni. Borsucza torba i futrzana czapka kształtem przypominają czasy Witoldowe. Lud to pobożny, pracowity i odważny. Gmina B. obejmuje 81 miejscowości, mających 910 dm. włośc. obok 30 innych, 5, 507 mk. włościan, uwłaszczonych na 10, 598 dzies. ziemi. Większej posiadłości niema w granicach gminy. Opisy puszczy nowsze skreślili; Przybylski W. Puszcza i żubry Tyg. Illustr. nr. 200 do 203 r. 1863. Gloger Z. Wycieczki do B. Bibl. Warsz. , t. I, r. 1881. Gliński Fr. , B. i żubry Wędrowiec, str. 439399, r. 1885. Siemiradzki J. Puszcza B. Wszechświat t. IV. Wiszniakow E. P. ,, Biełowieżskaja puszcza Petersburg, 1894. M. R. Witanowski Wycieczka do puszczy B. Tydzień piotrkowski z r. 1893, nr. 11 do 18. M. R. Wit. Białowieża, wś, pow. wyrzyski, leży pod Mroczą. R. 1391 dziedzic B. Mikołaj Zegarz wezwany był w charakterze biegłego w sprawie klasztoru byszewskiego. K. W. , nr. 1909, Białówka, wś, pow. kaliski, gm. i par. Godziesze, ma 8 dm. , 22 mk. Białowoda 1. . mylnie Białowody, wś kol. , pow. janowski, gm. i par. Wilkołaz. Utworzona w 1872 r. na obszarze lasów liściastych oddzielonych od dóbr Kłodnica Dolna przez ówczesnego właściciela Ostrowskiego. Obecnie ma osad. kol. 46, dm. 52, gruntu orn. 320 mórg i 250 mk. rz. kat. Grunta gliniaste bardzo urodzajne. Por. Białowody t. I. 2. B. , kol. , pow. janowski, gm. Urzędów, par. Baby. Powstały z parcelacyi dóbr Baby, mają 9 dm. , 48 mk. 3. B. , pow. suwalski, ob. Biała woda. Białowojsze, zaśc, pow. nowoaleksandrowski, 2 okr. pol. , gm. Widze, 47 w. od mta pow. Białowszczyzna, fol. , pow. miński, gm. Białorucz własność Krywców. Białozaryszki, wś, pow. wileński, 2 okr. pol. , gm. Mejszagoła 13 w. . Miała 31 dusz rewiz. , należała do dóbr Ojrany. Białozieryca, jezioro, pow. wieliski, ob. Białe 8. Białozieryca al. Kuszkowo, wś, pow. wieliski, gm. Ilino. W 1765 r. w ławnictwie białozierskiem wójtowstwa ohryzowskiego, w stwie wieliskim. Ławnictwo obejmowało 14 wsi, z tych 9 w dzisiejszej gminie Ilino. Białozieryszki, ob. Białłozorowszczyzna. Białozierze 1. , ob. t. I, 197, mstko nad jez. Białem, przy dr. żel. chwastowskiej, pow. czerkaski, gm. Białozierce, st. poczt. Śmiła 5 w. , 21 w. od Czerkas, 1, 234 dm. , 7, 299 mk. , 2 cerkwie par. , szkoła ludowa, dom modlitwy żydowski, 31 wiatraków, smolarnia, tartak. Gmina obejmuje 1 mstko i 2 sioła, ma 14, 466 mk. 12 katol. , 7 roskoln. , 995 żydów i 48, 824 dz. ziemi, 7, 323 orn. , 35, 416 lasu skarb. , z czego przypada 1, 712 dzies. na własność większą, 10, 608 na włościan. Wchodziła w skład sstwa czerkaskiego, p. n. Biłoozero, Białozero. 2. B. , ob. t. I, 197 Białozierze 2 i t. IX, Pożeża, wś nad jez. Białe al. Borszczówka, pow. czerkaski, gm. Starosiele, st. poczt. Horodyszcze 22 w. , 40 w. od Czerkas, 1, 267 dm. , 5, 812 mk. , cerkiew, szkółka cerk. , szpital, 44 wiatraki. Własność większa 727 dz. , należy do Leontiewej. Białozórka ob. t. I, 197, mstko nad rzką Samcem, pow. krzemieniecki, na pograniczu od Galicyi, gm, Białozórka, st. poczt. Wyżgródek Wyszhorodek, 15 w. i Jampol 25 w, , st. dr. żel. Wołoczyska 30 w. , 50 w. od Krzemieńca, ma 449 dm. , 2, 865 mk. Poprzednio że wsią Szuszkowce miała 256 dm. , 2, 054 mk. praw. , 78 katol. , 495 żydów, Cerkiew drewn. z 1735 r. , ma 181 dzies. ziemi. Na grunta te istnieje erekcya ks. Michała Serwacego Wiśniowieckiego z 1732 r. ; kościół par. katol. murowany, p. w. Zwiastowania N. M. P. , kaplica kat. cmentarna. Par. kat. , dekan. krzemienieckiego, 613 wiernych. W mstku znajduje się synagoga i 2 domy modl. żydow. , zarząd gminy, szkoła ludowa od 1875 r. , potażarnia, pałac dziedziców. W r. 1545 wś Belozorka należała do zamku krzemienieckiego. Później Bona osadza ją na nowo z Woronowcami i Ośnikami. Przez Zygmunta Augusta dana Zbaraskim. W 1583 r. zwana B. Wierzehnicą, należy do dóbr po kn. Władysławie Zbaraskim. Syn jego Piotr oddaje w zastaw Nowy Zbaraż tudzież B. Wierzchnią i Średnią Mikołajowi Wąsowiczowi i żydowi ze Zbaraża Efraimowi. Po Zbaraskich B. dostała się Wiśniowieckim, dalej drogą wiana Józefowi Ogińskiemu, następnie Brzostowskim. Kasztelanowa połocka Brzostowska urządza tu w 1790 r. fabrykę płótna żaglowego. Obecnie własność Teplakowych, mających 3, 370 dz. w B. i wsiach Jankowce i Moskalówka. Gmina należy do 3 okr. , pol, obejmuje 11 miejscowości 2 mstka mających 643 dym. włośc. obok 371 innych, 10, 824 mk. włościan, uwłaszczonych na 8, 163 dzies. Białozorów ob. t. I, 197, dobra, pow. poniewieski, 1 okr. pol. , gm. Remi goła, 24 w. od Poniewieźa, własność Jasiukowiczów, 546 dz. Białozorowszczyzna 1. , zaśc, pow. wileński, 5 okr. pol. , gm. Ilino 7 w. , miał 10 dusz rewiz. , należał do dóbr Dworce. 2. B. , wś włośc, tamże, 5 w. od Ilina, miała 18 dusz rewiz. ; należała do dóbr skarb. Świrany. Białozory, dobra, pow. orszański, od 1876 r. własność Mancztetów, 913 dzies. Białozoryszki al. Wasiliszki dobra, pow. Białowieża Białowieża Białówka Białowoda Białowojsze Białowszczyzna Białozaryszki Białozieryca Białozieryszki Białozierze Białozórka Białozorów Białozorowszczyzna Białozory Białozoryszki