Rudnię Sidorowiecką, Rozważów, Łukaszówkę, Żerewpol, Rudnię Żerewską i połączywszy się prawie u samego ujścia z Kropiwną, wpada do Teterowa poniżej Unina. Żerewa al. Rudnia Żerewska, wś nad rzką Żerewą, pow. radomyski, w 4 okr. pol. , gm. Rozważów, par. praw. Unin o 4 w. , odl. o 60 w. od Radomyśla, ma 139 mk. Należała do monasteru pieczarskiego w Kijowie. Ob. Rudnia 55. Żerewce, w dokum. także Żerewicze, wś w pobliżu źródeł rz. Żerew, pow. owrucki, gm. i par. praw. Krasnowołoka o 5 w. , par. katol. Wieledniki, ma 101 dm. , 797 mk. , cerkiew filialną p. w. św. Mikołaja Cudotwórcy, z drzewa wzniesioną w 1804 r. kosztem parafian i uposa żoną 271 2 dzies. ziemi z zapisu właśc. wsi Stęp kowskiej z 1850 r. Była tu kaplica katol. W 1669 1571 r. własność Deszkowskich, na stępnie należy do włości lubińskiej ks. Ostrogskich, a potem 1628 r. Niemiryczów ob. Ja błonowski, Ukraina, III, 619, 657. Podług reg. pobor. wwdztwa kijowskiego z 1628 r. wś Żerewicze należy do Stefana Niemirycza, podkom. kijowskiego, który z Ż. i Putiłowicz wnosi razem z 15 dym. Jabłonowski, Ukraina, I, 69. Nabyta przez niego, wraz z innemi dobrami, w 1620 r. od Stanisława Lubomirskiego, pod czaszego koron. ob. t, VII, 179. W r. 1692 wś Ż. należy do Dymitra na Żabokrzykach Żabokrzyckiego, podczaszego wiłkomierskiego, da lej w 1696 r. do dóbr Dyonizego Żabokrzyckiego, biskupa łuckiego. J. Krz. Żerewiec al. Żyrowiec, rzeczka, w pow. radomyskim, prawy dopływ Kropiwny, przepływa pod wsią Oliwa. Żerewlanka, zaśc. , pow. wilejski, w 2 okr. pol. , gm. Wilejka, okr. wiejski i dobra, Sulnikowych, Forsa, o 2 w. od gminy, 15 dusz rewiz. Żerewpol al. Inwalidna, wś nad rzką Żerewą, pow. radomyski, w 4 okr. poi, gm. Rozważow, par. praw. Unin o 5 w. , odl. o 68 w. od Radomyśla, ma 260 mk. Podług Pochilewicza jest tu 275 mk. Włościanie, w liczbie 102 dusz rewiz. , uwłaszczeni zostali na 730 dzies. , ze spłatą po 184 rs. 50 kop. rocznie. Należała do klucza unińskiego dóbr hr. Branickich. Żerka, rzeczka, w pow. Syczewskim gub. smoleńskiej, dopływ rz. Gżat. Żerka, Zerkiszki 1. majątek, pow. wiłkomierski, gm. Rogowo, o 41 w. od Wiłkomierza. 2. Ż. , wś, pow. dzisieński, w 2 okr. pol. , gm. Bohiń o 14 w. , okr. wiejski Bohdanowo, 18 dusz rewiz. Żerków, wś, w pow. brzeskim, u źródeł pot. Ziliny, uchodzącego pod Biskupicami z lew. brzegu do Dunajca. Okolica pagórkowata, lesista. Graniczy na płn. z Łoniowym, na zach. z Biesiadkami, na płd. z Lewniową i Złotą a na wsch. z Niedźwiedzą. Par. w Biesiadkach. Wś ma 71 dm. i 337 mk. 156 męż. , 181 kob. rz. kat. Pos. tabularna rządowa ma 11 mr. , pos. mn. 345 mr. w ogóle. Ż. był wsią biskupstwa krak. Paw. , Małop, , 144, w r. 1581 płacono tu od 3 łan. km. , 1 kom. z byd. , kom. bez bydła, 2 rzem. i 1 łanu sołtysiego. Mac. Żerków, w dok. Zirkow, Syrkowe, miasto, w pow. jarocińskim, odl. około 12 klm. od Jarocina, 33 klm. na płd. od Wrześni, ma urz. st. cyw. , pocztę, st. kol. żel. na obszarze wsi Chrzan na linii GnieznoJarocin, szkoły i par. ew. , par. katol. w Żółkowie, sąd we Wrześni i Gnieźnie. Obszar miejski ma 576 ha, 169 dym. , 1989 dusz 1609 kat. , 135 ew. , 245 żyd. . Na obszarze Ż. zachowały się nazwy pól Kune góry, Garczary; łąk Ostrówki, Rzeźnikowskie Doły. Ż. leży na płd. zach. Pyzdr. Herb miasta wyobraża złotą łódź w czerwonem polu, nad łodzią złota gwiazda. Olbrzymie cmentarzysko przedhistoryczne, na obszarze 40 mr. piasków, odkryte przy budowie szosy w r. 1866 o 2 klm. ku Jarocinowi, świadczy o starożytności osady. Znaleziono tam, między innemi, pieniądz rzymski z epoki cesarza Waleryana Maksymiana, znajdujący się w zbiorach Tow. Przyj. Nauk w Poznaniu. Lud nazywał te groby ayańskiemi. Na widownię występuje Ż. r. 1257. Miał tu istnieć wedle pracy kś. Łukaszewicza gród kasztelański, który spłonął w r. 1382 wraz z osobną dzielnicą żydowską i bóźnicą z czasów Bolesława Wstydliwego, którą potem odbudowano za Jagiełły. W poblizkim Żółkowie jest także stary gród. W dok. z 1370 r. wspomniano wyraźnie castrum in Zirkow. Bóżnica tutejsza dotrwać miała do r. 1861 a urzędujący przy niej uczony rabin Abraham twierdził, że na cmentarzu żydowskim istnieją nagrobki 600 lat wieku mające. W r. 1283 Ż. jest miastem ulegającem juryzdykcji Kalisza. Około r. 1372 był dziedzicem Ż. Wawrzyniec Zaręba, kasztelan poznański i zarazem ostrowski. Należał on do konfederacji poznańskiej, na rzecz króla zawiązanej przez wojewodę pozn. Macieja. W krwawych zapasach Nałęczów z Grzymalitami zburzono miasto, które położone pierwotnie nad Lutynią, odbudowało się, , na górze wedle przywileju z r. 1386. W r. 1388 Wawrzyniec Zaręba na miejscu dawnego grodziska ostrowskiego zbudował kościół św. Stanisława. Po Zarębie był dziedzicem Ż. Janusz Doliwa Kot, zwany Furmanem z powodu, że prowadził handel i wyprawiał swe wozy do Lipska, Bremy, Norymbergi i Hamburga. Za dziedzictwa Kota tworzył Ź. jedną majętność z Dębnem. Barbara Pępowska Gozdawa z Dębna wniosła około r. 1595 Żerków Janowi Roszkowskiemu, który po jej śmierci ożenił się z Katarzyną Złotkowską, kasztelanką biechowską. Jan Roszkowski urodził się r. 1575, kasztelanem pozn. został r. 1613, umarł w Ż. r. 1613, Żerebkowicze Żerewa Żerewce Żerewiec Żerewlanka Żerewpol Żerka Żerków