cławka, ma 155 mk. W 1827 r. było 7 dm. , 97 mk. W r. 1885 fol. Ż. rozl. mr. 616 gr. or. i ogr. mr. 552, łąk mr. 21, past. mr. 14, lasu mr. 4, nieuż. mr. 25; bud. mur. 20, drew. 1; płodozm. 13pol. , pokłady torfu. Wś Ż. os. 18, mr. 16; wś Żydówek os. 11, mr. 11; wś Rabinowo os. 4, mr. 6. W dok. z r. 1393 wy mieniono Ż. w liczbie wsi dających dziesięciny kapitule włocławskiej Ulanow. , Dok. , 270, Nr 91. Według reg. pob. pow. brzeskiego z r. 1557 i 1566 we wsi Szidowo Major, w par. Zgowiathka, Lubrańska i Sułkowska miały 4 ła ny, 1 kom. , Chlewicki 1 2 łanu. We wsi Szidowo Paw. , Wielkop. , II, 9. 2. Ż. , wś, w par. Łąkoszyn dziś pow. kutnowski. Stała pustką na początku XVI w. Łaski, L. B. ,. Ch. Żydowo al. Za Pilipami, uroczysko we wsi Mińkowce, w pow. żytomierskim. Miejscowy paposiadał tu J O dzies. łąk. Żydowo 1. ob. Żędowo, 2, Ż. , niem. , wś gosp. i folw. , w pow. szmigielskim, ma urz. okr. w Szmiglu, sąd, urz. st. cyw. i par. kat. w Wojnieściu, pocztę i st. kol. żel. w Starym Bojanowie, na linii PoznańLeszno, szkoły w Spławiu. Obszaru wś ma 39 ba, 4 dym. , 30 dusz; fol. ma 1 dym, , 29 dusz. Leży na wschód Szmigla, pod Wonieściem. W r. 1397 pisał się Maciej Żydowski, prawujący się z Wojsławem Brylewskim. W r. 1795 posiadał Ż Kwilecki, chorąży pozn. , na Spławiu. Byli też właścicielami Krzyccy. 3. Z. , kol. , w pow. wrzesińskim, ma urz. okr. i st. kol. żel. w Miłosławiu, urz. st. cyw. i pocztę w Borzykowie, par. kat. w Sokolnikach, sądy we Wrześni. Obszaru 52 ha, 6 dym. , 47 dusz 1 ew. . 4. Ż. , wś dwor. , w temże położeniu, ma obszaru 244 ha, 7 dym. , 106 dusz 31 ew. . Do podatku grunt. oszacowano czysty dochód na 3064 mrk. Leży na wsch. Miłosławia, płn. Pyzdr, pod Sokolnikami i Gorazdowem. Należała w 1793 r. do Radolińskich. 5, Ż. , wś dwor. , w pow. poznańskim zachodnim, ma urz. okr. w Sadach, urz. st. cyw. w Cerekwicy, pocztę i st. kol. żel. w Rokietnicy, na linii PoznańKrzyż, szkoły w Krzyszkowie, par. katol. w Sobocie, sądy w Poznaniu; 14 dm. 208 dusz 6 ew. ; obszaru 745 ha. Do podatku grunt. oszacowano czysty dochód na 11572 mrk. Leży na płd. zach. Obornik, wschódpłd. Szamotuł. Gniazdo rodzinne Żydowskich h. Nałęcz. W r. 1257 Bolesław, syn Odonicza, miał nadać, między innemi, to Ż. Jankowi, synowi Wojciecha, ojcu Sędziwoja. W r. 1383 dziedzic Ż. Sędziwoj przysięga na wierność Maryi, córce Ludwika. W r. 1386 Piotr Ditmar Jaworski, kupiec poznański, pozywa Mikołaja i Dzierzysława, jako dziedziców Ż. ; w tymże roku Memierza, ojciec Mikołaja i Dzierzysława uzyskał 100 grzyw, groszy na Iwonie z Komorza, źe tenże zbrojnie najechał Z. , gaj spalił i inne wyrządził szkody. W r. 1388 Janusz Stular, mieszczanin pozn. , z matką swoją ustali wszystkie roki na synach Niemirza, dziedzicach Ź. W r. 1393 Mikołaj z Ż. stawia świadków przeciw pani kasztelanowej starogrodzkiej, którzy zeznali, że Mikołaj sypał kopce między Nieczajną a Roztworowem. Ta sama pani prawuje się o robociznę kmiecą z, Rokietnicy. Tenże Mikołaj w r. 1397, jako pełnomocnik Bieniakowej z Górzewa, odparł w sądzie żyda Mestusa, w r. 1398 Jana, sołtysa z Górzewa, a r. 1395 w imieniu Doroty z Górzewa żyda Sabaja. W r. 1397 Mikołaj z Ż. , w imieniu Wincentego z Granowa, układa się polubownie z Machną, żoną Bawora. W r. 1388 Zbilut z Łekna ma stawić siostrę Krystynę przeciw Mikołajowi z Ż. W r. 1580 ma tu Janusz Przecławski 10 zagr. , 1 piekarza i karczmę z 3 4 łanu. Potem siedzieli tu Rozdrażewscy, Zdzichowscy, w r. 1793 Korytowscy. Kościół paraf. , p. w. św. Mikołaja, istniał przed r. 1465. W r. 1690 dziedzic Żdżychowski wystawił nowy, który zgorzał roku 1827, dla tego parafia mieści się w Sobocie. 6. Ż. , wś gospod. , w pow. Witkowskim, ma stac. kol. i urz. okr. w Czerniejewie, urz. stanu cyw. w Malczewie, par. kat. , pocztę i szkoły w miejscu, sądy w Gnieźnie, obszjaru 142 ha, 39 dym. , 417 dusz 68 ew. . 7. Ż. , wś gosp. , w temże położeniu, ma obszaru 105 ha, 9 dym. , 84 dusz 20 ew. . 8. Ż. , wś dwor. , w temże położenia, ma 1322 ha, 26 dym. , 315 dusz 24 ew. Leżą między Gnieznem, Czerniejewem, Wrześnią, Mielżynem, Wilkowem. Było dawniej miasteczkiem. W dok. z r. 1357 między posiadłościami kościoła gnieźnieńskiego wymieniono Ż. W r. 1523 Ż. samo stanowi parafią. Plebanem był wtedy Stanisław Krzaczewski. Miał on obszerny grunt plebański we wsi i place dla zagrodnika, karczmarza i szkoły, ale wszystkie trzy puste. W każdem polu posiadał po łanie roh. Prócz tego przymiarki do każdego łanu wraz z łąkami do tych łanów przyłegłemi, z których jednak ledwo 4 wozy siana sprzątał, tak krzakami zarosły. Dziesięcinę snopową brał z łanów i pustek, wartości 1 fertona. Kmiecie dawali z łanu po 2 kor. żyta i owsa, zagrodnicy po korcu owsa. W r. 1580 matu Andrzej Żydowski 4 łan. os. , 1 zagr. , 1 2 łanu pustki, oraz Jakub Żydowski 4 łan. os. , 1 zagr. i 1 1 2 łanu pust. Kościół, p. w. św. Stanisława, w r. 1515 przez dziedziców Żydowskich fundowany. W r. 1584 nadał mu Andrzej Żydowski swoje posiadłości w Jeleniej Głowie. W miejsce podupadłego kościoła w r. 1754 wybudowali nowy, w pruski mur, Andrzej Piotr Smoleński, cześnik ciechanowski, i żona jego Ludwika Piekarska. Poświęcił go w r. 1759 Krzysztof Bobiński, suf. gnieźn. Spalił się r. 1811, a w r. 1845 pobu Żydowa Nowina Żydowo