syi Kontryma str. 29; w Mińskich gub. wied. , z r. 1869 Nr 35 36, i z r. 1877 Nr 52. Tam dość ciekawych szczegółów. A. Jel. Żyd l. Żydek al. Żydok, rzeczka, w pow. radomyskim, prawy dopływ Dniepru, bierze początek z błota na gruntach chutoru Rostesne, przepływa pod wsią Mokrzec Złodziejówką, Syczówką i Tołokińską Rudnią, poniżej której uchodzi do Dniepru. 2. Ż. , rzeczka, uroczysko na gruntach mstka Hornostajpol, pow. radomyski ob. t III, 131. Żyda, niem. Seyde al. , , , , dobra nad Drwęcą, tuż nad granicą pruską, pow. toruński, st. p. Lubicz, st. kol. Turzno, 7 klm. odl, par. kat. Gronowo; 474 ha 414 roli or. , 10 łąk; 1885 r. 8 dm. , 28 dym. , 130 mk. kat. , 14 ew. R. 1856 własność Gosków, r. 1885 posiadał Struebing. Za czasów krzyżackich należały do komturstwa toruńskiego. Zygmunt I nadał je miastu Toruniowi. W topografii Goldbecka z r. 1789 zapisane jako folw. szlach. , wś i karczma, do Torunia należące, o 10 dymach str. 208. R. 1892 odkryto tu wielkie pokłady żwiru. Dla tego wybudowano kolej aż do Turzna, aby żwir dostawiać na kolej wystrucką, której tor miał zostać rozszerzony dla położenia jeszcze drugiej pary relsów. Kś. Fr. Żydaczów, w dok. 1360, 1375 i 1390 r. , , miasto powiatowe w Galicyi, pod 49 23 płn. szer. a 41 49 wsch. dług. od F. Na płd. wsch. leżą Rogoźno i Bereźnia Królewska, na płd. Zabłotowce i Łowczyce, na zach. Hnizdyczów i Iwanowce, na płd. Wołczniów, Międzyrzecze i Czartorya, na płn. wsch. Zalesie i Borodczyce trzy ostatnie w pow. bobreckim. Wzdłużgranicy zach. i płn. płynie Stryj i wpada do Dniestru, płynącego wzdłuż granicy płn. wsch. Zabudowania miejskie leżą na zach. , nad Stryjem. Miasto wraz z wsią zw. Żydaczowskie folwarki mają 34, 32 klm. kw. obszaru. Własn. wiek. Fundacyi hr. Skarbków ma roli or. 261, łąk i ogr. 426, pastw. 1467, lasu 182 mr. ; wł. mn. roli or. 1391, łąk i ogr. 1062, past. 694, lasu 59 mr. W r. 1890 było 461 dm. , 2647 mk. w Ż. a 31 dm. , 168 mk. w folw. Żydaczowskich 1200 gr. kat. , 863 rzym. kat. , 752 izr. ; 1304 Rus. , 1216, 284 Niem. . Par. rzym. kat. w miejscu, dek. stryjski, archidyec, lwowska. Parafia założona była w r. 1301. Należą do niej Bereźnia Królewska, Cucułowce, Folwarki Żydaczowskie, Iwanowce, Międzyrzecze, Młyniska, Pczany, Pokrowce, Rogóźno, Turady, Wołcniów, Zabłotowce i Źurawków. Kościół murowany, konsekrowany w r. 1612. Niegdyś istniał w Ż. klasztor augustyanów. Zniesiono go w r. 1783, a obszar klasztorny nabyli Jan i Salomea z hr. Stadnickich Ufniarscy za 1807 złr. Zwie się on Augustyańszczyzną Żydaczowską i stanowi część obszaru dworskiego. Par. gr. kat. w miejscu. dek. rozdolski. Cerkiew paraf. p. w. Zmartwychwstania Chr. P. Miasto jest siedzibą starostwa, urzędu podatkowego, sądu pow. , urzędu poczt. telegr. , rady pow. , rady szkolnej okręgowej, Stan czynny majątku miejskiego wynosi 125307 złr. Istnieje tu 5klas. szkoła mieszana, z językiem wykładowym polskim, fundusz ubogich, założony r. 1848 przez kś. Sebastyana wańskiego, z majątkiem zakładowym 3535 złr. i dom ubogich, o którym jest już wzmianka w dok. z r. 1657. Majątek zakładowy tego domu stanowi grunt orny 7 mórg i 2 ogrody, wartości 1060 złr. Przełożonym jest proboszcz łaciński. Ż. istnieje już za czasów Kazimierza W. , stanowił starostwo grodowe i miał zamek obwarowany wałami i parkanami. Piotr ruthenus, wojewoda, otrzymuje od króla Kazimierza przywilej na prawo niemieckie dla swych wsi Czermno, Klecie i. Kod. małop. , I, 299. Dok. Władysława, ks. opolskiego, z r. 1375 wymienia wieś Strzylcze si Kod. dypl. pol. . I, 241. Ks. Ant. Petruszewicz Materyały historyczne, w Przeglądzie archeol. , Lwów, 1882 str. 82 uważa Ż. za osadę pochodzenia rumuńskiego, albowiem nazwą Zudeczow powstała z rumuńskiego słowa Żudeczu łacińs. , a w miejscowości tej mieli osiedleni tu koloniści rumuńscy swój gród sądowy. Dokum, wydanym w r. 1387 nadaje Władysław Jagiełło kościołowi N. P. Maryi w Żydaczowie wieś Rogoźno A. G. Z. , t. , str. 27. Załoga węgierska, osadzona przez Ludwika węgierskiego w zamku żydaczowskim, dopiero w lat kilka po zgonie tegoż króla, a mianowicie r. 1390, usuniętą została. Władysław Jagiełło, pragnąc pomnożyć pożytki nowo założonego miasta, nadaje mu w 1393 r. 60 łanów frankońskich, z których opłacać mają posiadacze czynsze i pełnić obowiązki zwykłe w krajach ruskich; przeznacza dla plebana dwa łany, a 4 na pastwiska; obdarza prawem niemieckiem, ustanawia targ w soboty; zabrania w okręgu milowym karczmy stawiać, trudnie się jakiembądź rzemiosłem i handlem, pod zagrożeniem kary w jednej połowie na użytek miasta przypadającej. Tenże król nadał Ż. i inne grody w r. 1403 bratu swemu Świdrygielle. Dokum, wydanym r. 1415 uposaża ks. Świdrygiełło kościół N. P. Maryi w Ż. A. G. Z. , t. , str. 65. Jan z Czyżowa, kasztelan krakowski, starosta żydaczowski, wydał w r. 1448 przywilej następującej treści, , Pragnąc dobra i bezpieczeństwa mieszkańców, skłoniłem ich prośbami, iż takowi nie na mocy żadnego prawa, lecz z wolnej i dobrej swej chęci, wybudowali część zamkowej warowni, pod zastrzeżeniem wszakże że jeśli w następstwie czasu, zniszczeje warownia częściowo lub całkowicie, obywatele tutejsi nie będą obowiązani i znaglani do jej dźwignienia lub naprawy. Zapewnia oraz iż żadnych straży, ani Żychowo Żyd Żyda Żydaczów