jest w inwentarzu dóbr Tyszkiewiczów Łohojskich z 7 października 1593 r. , jako należąca do włości kodneńskiej. Osadzoną została przez ur. Antoniego Żurbińskiego, który osiedlił tu 6 włościan i nazwał wś od swego nazwiska. Żurbińska Buda, wś, pow. klimowicki, gm. Biełynkowicze, ma 41 dm. , 211 mk. , z których 16 zajmuje sie. Żurblis, łąka w pobliżu jeziora Wilkotupy, w dzisiejszym pow. poniewieskim. Na kępie al. ostrowie między rzekami Niewiażą i Poławeną, jeszcze w końcu XV i na początku XVI w. , włościanie odleglejsi od kościoła parafialnego w mku Remigoła, mieli zwyczaj schodzić się w dni świąteczne, jako w miejscu odludnem. Tam, w naprędce skleconej budowli al. kapliczce, odprawiali wspólne nabożeństwo, któremu i kapłan, za dozwoleniem biskupa częstokroć przewodniczył. Niektórzy z nich jednak wykradali I się do poblizkich gajów, gdzie odprawiali stare pogańskie obchody. Zawiadomiony o tem król Aleksander, z porady biskupa, Wojciecha Tabora, cały ten obszar ziemi, przywilejem w r. 1503 d. 7 września, nadał plebanii remigolskiej pod warunkiem zbudowania w pośród gaju nowego filialnego kościoła ob. Wizerunki i roztrząsania naukowe, 1840 r. , t. , str. 67, według Wizyty kościoła katedralnego w Wilnie z r. 1743. Żurby, grupa domów na obszarze dwor. Toporowa, w pow. brodzkim. Żurczyn, niem. Louisenheim, wś dwor. , pow. szubiński, ma sąd, urz. okr. w Szubinie, urz. st. cyw. i par. ew. w Rynarzewie, szkoły i pocztę w Turze, st. kol. żel. w Bydgoszczy, par. katol. w Samoklęskach. Obszaru 856 ha, 11 dym. , 136 dusz 39 ew. . Do podatku grunt. oszacowano czysty dochód na 3896 mrk, Leży na praw. brzegu Noteci, na płn. Szubina, zach. płn. Rynarzewa, pod Samoklęskami. W r. 1327 leży pod Turem, ku mostowi Noteci, z prawem poboru opłaty. W r. 1523 siedzieli tu sołtysi, dający dziesięcinę do Samoklęsk. Kmiecie mieli mało roli, żyli z rybołówstwa. Z roli dawali po 3 gr. Żurejny, niem. Szioreinen, wś, pow. ostródzki, st. p. Żurka, słobódka nad Dniestrem, pow. bałcki, gm. Cybulówka, par. kat. Rybnica, obok wsi Żury par. prawosł. , ma 44 osad. Wś bezleśna, grunt górzysty. Należała do Grabowskich. Żurka, część wsi Kamesznicy, w pow. żywieckim. Żurki, wś, pow. poniewieski, w 2 okr. pol, o 33 w. od Poniewieża. Żurkiszki, dobra, pow. szawelski, w 1 okr. pol. , gm. Błagowieszczeńsk, o 53 w. od Szawel. Żurkówka, wś, pow. klimowicki, gm. Szumiacze, ma 8 dm. , 64 mk. Żurkowo, pow. dryssieński, ob. Swołna 4. Żurle, wś, pow. wiłkomierski, w 2 okr. pol. , gm. Rogowo, o 40 w. od Wiłkomierza. Orwidowie w Ż. i Benedyktowie mają 84 dzies. 9 lasu, 1 nieuż. , Sadownikowie 116 dzies. 18 lasu, 4 nieuż. , Skorulscy 36 dzies. 51 2 lasu, 8 nieuż. . Żurobice, wś i obręb leśny, pow. bielski gub. grodzieńskiej, w 4 okr. pol. , gm. Siemiatycze, o 33 w. od Bielska, 947 dzies. ziemi włośc, 125 łąk i patw. , 32 nieuż. . Obręb leśny skarbowy ma 1594 dzies. lasu, Żuromin 1. niekiedy Żeromin, osada miej ska nad rozległem błotem, przez które przepły wa rzka Przylepnica, pow. sierpecki, gm. Żeromin, par. Lubowidz, odl. 32 w. od Sierpca, o 11 w. na płn. od Bieżunia, posiada kościół poklasztorny, filialny, synagogę, szkołę początkową, urząd gminny, kasę wkładowozaliczkową, przy tułek dla ubogich, browar, garbarnią, dwie ole jarnie, pięć wiatraków, 182 dm. , 2614 mk. , 1930 mr. obszaru. W r. 1827 było 110 dm. , 1332 mk. ; 1864 r. było 154 dm. 7 murow. , 2257 mk. 568 żyd. . W r. 1578 wś Żeromino, w par. Lubowidz, miała w 5 działach 12 łan. km. , 8 zagr. bez roli, 1 rzem. Paw. , Maz. , 55, 56. Zdaje się, że w XVII wraz z Bieżuniem w posiadanie Działyńskich a następnie w posagu za Anną Działyńską, wojewodzianką chełmińską, w posiadanie Michała Za moyskiego, wojew. lubelskiego. Syn tegoż, gło śny z rozumu i zasług Andrzej Zamoyski ur. w Bieźuniu r. 1716, zamienił Ż. na miasto w r. 1765 i uzyskał potwierdzenie tej erekcyi od Sta nisława Augusta w r. 1767. Już w r. 1708 za słynał tu z cudów obraz M. Boskiej, istniał więc jakiś kościołek. W r. 1715 osiedli tu jezuici, którzy zarządzali kościołem i prowadzili szkołę początkową. Zaczęli oni stawiać nowy kościół murowany, gdy zniesienie zgromadzenia tego przerwało budowę. Dla obsługi kościoła i szkoły Zamoyski sprowadził reformatów r. 1778 a budowę nowego kościoła ukończył r. 1786. W r. 1794 pożar zniszczył całą osadę. Za księ stwa warszawskiego szkoła początkowa zamie nioną została na podwydziałową a w r. 1824 na wydziałową. Zamkniętą była w r. 1831. Ko ściół tutejszy jest budowlą sklepioną, o trzech nawach, z dość wysoką wieżą. Wewnątrz ma 7 ołtarzy, w wielkim słynący z cudów obraz N. P. Maryi. Ż. gmina, należy do sądu gm, w Bieżuniu, liczy 532 dm. , 6288 mk. i 15255 mr. obszaru, z czego 10205 mr. należy do wło ścian. Śród stałej ludności jest 31 praw. , 6 prot. i 1059 żydów. W skład gm. wchodzą Chamsk, Dębsk, Franciszkowo, Kluczewo, Kosiewo, Krukowiec, Kruszewo, Maryanki, Młudzyń, Olszewo, Wólka Kluczewska, Zalipie, Żuromin. 2. Ż, ob. Żurominek. Br. Ch. Żuromin, niem. Zurromin, wś nad jez. Raduńskiem, wzn. 554 st. npm. , pow. kartuski, odl. 31 2 mili od Kartuz, st. poczt, Klukowa Huta, Żurawskie Żurbińska Buda Żurblis Żurby Żurczyn Żurejny Żurka Żurki Żurkiszki Żurkówka Żurkowo Żurle Żurobice Żuromin