W połowie w. wś ma już kościół par. murowany z kamienia, p. w. św. Bartłomieja. Dzie dzicem wsi Jan Zaremba. Było tu 14 łan. km. , dających dziesięcinę, wartości do 12 grzyw. , klasztorowi wark dawały dziesięciny miejscowemu plebano wi Długosz, L. B. , II, 215. Na początku XVI w. dziedzicem wsi jest Jan Przerębski, kaszte lan sieradzki. Mansyonarze kościoła w Chrząstowie pobierają; z czynszów wsi po 6 grzyw. rocznie Łaski, L. B. , I, 560. Według reg. pob. pow. lelowskiego z r. 1581 wś kościelna Żura wie miała 3 1 2 łan. km. , 5 ćwierci roli karczm. , 6 zagr. z rolą, 6 kom. bez bydła, 1 rzem. Paw. , Małop. , 77. Być może, iż ztąd pochodził zna ny autor pierwszego traktatu o ortografii pol skiej Jakub syn Parkosza, rektor akademii krakowskiej 1439 i 1440, wywodzony zwykle z Żurawicy. Wiszniewski podaje, iż pochodził z Żurawicy, leźącej podobno pod Seceminem. Otóż w okolicach Secemina niema i nie było wsi tego nazwiska ale Ż. jest dość blisko od Sece mina położony. Ż. par. , dek. częstochowski, przeszło 2000 dusz. 3. Ż. , pow. lubartowski, gm. Syrniki, par. Lubartów. Nie podana ta nazwa w nowszych spisach. 4. Ż. , ob. Żura wie. Br. Żuraw. .. , ob. Żóraw. .. . Żuraw, Żorau, fol, , pow. rzeczycki, w 3 okr pol wasilewickim, gm. Karpowicze, o 74 w. od Rzeczycy. A. Jel. Żuraw, nazwa prawej odnogi rz. Odry oddzielającej się poniżej Widuchowy. Odnoga ta od miasta Greifenhagen. Żuraw, ob. Żurowo. Żurawa al. Stare Mosty, wś, pow. berdyczowski, w 3 okr. pol. , gm. i par. praw. Wachnówka, odl. o 73 w. od Berdyczowa, ma 358 mk. W 1863 r. było 300 mk. , 1012 dzies. Należała do Izydora Michalskiego. Porów. Mosty 4. Żurawce, wś, pow. oszmiański, w 4 okr. pol, gm. Wołoźyn, okr. wiejski Czertowicze, o 50 w. od Oszmiany, 27 dm. , 200 mk. prawosł. i 70 katol. w 1865 r. 123 dusz rewiz. . Żurawce, wś, pow. rawski, 20 klm. na płn. zach. od Rawy Ruskiej, 16 klm. na zach. od sądu pow. w Uhnowie, 6 klm. na płn. wschód od urz. poczt. w Lubyczy Królewskiej. Na wsch. leżą Nowosiółki Kardynalskie i Machnów, na płd. Teniatyska, na płd. zach. Lubycza, na płn. pow. tomaszowski. Zach. część obszaru przepływa pot. Sołokija, dopł. Bugu. Na płd. zach. leży przysiołek Ruda Żurawiecka. Wzn. sięga 305 mt. na płn. i opada do 247 mt. na płd. Własn. więk. ma roli or. 476, łąk i ogr. 130, pastw. 13, lasu 895 mr. ; wł. mn. roli or. 1884, łąk i ogr. 261, past. 434, lasu 8 mr. W r. 1890 było 255dm. , 1705 mk. w gm. , 16 dm. , 172 mk. na obsz. dwor. 1655 gr. kat. , 167 rz. kat. , 55 izr. ; 1631 Rus. , 241 Par. rz. kat. w Rawie Ruskiej, gr. kat. w miej scu, dek. potylicki, dyec. przemyska. We wsi jest cerkiew, trzy młyny i gorzelnia. Wieś Ż. wchodziła w skład ststwa rzeczyckiego w pow. bełzkim. Lu. Dz. Żurawcza, uroczysko, pow. piński, w obrę bie wsi WielkaHać, dziś gm. Święta Wola, wspomniane w dokum. XVI w. ob. Piscew. kn. , 147. A. Jel. Żurawek, Zurawik, wś i fol. w pobliżu rz. Piny, pow. kobryński, w 5 okr. pol. , gm. Odryżyn, o 76 w. od Kobrynia, 661 1 2 dzies. ziemi włośc. 222 łąk i past. , ieuż. . Fol należy do dóbr Glinna, Tołubiejewych. Żurawenice, fol. , pow. tarnowski, ob. Pogórska Wola. Żurawia, fol. nad rz. Białką, pow. rawski, gm. Maryanów, por. Biała, ma 4 dm. , 90 mk. , 675 mr. dwor. W r. 1827 było 5 dm. , 56 mk. Żurawia 1. al. Żórawia, niem. Sorawe, wś dwor. , w pow. szubińskim, ma par. kat. i ew. , sąd, urz. okr. i st. cyw. w Kcyni, tamże pocztę i st. kol. żel. , na linii NakłoGniezno, szkoły w Palmierowie. Obszaru 669 ha, 13 dym. , 225 dusz 51 prot. . Leźy na płd. Kcyni. Pod r. 1259, w ugodzie między klasztorem łekneńskim a synami Sławanika, występuje jako świadek Jakub z Ż. Tenże lub inny Jakub z Ź. pod r. 1310 świadczy, że Wincenty ze Słupowa dzie dzictwo to sprzedał klasztorowi byszewskiemu. Pod r. 1320 świadczy tenże w sprawie zamiany dóbr. W r. 1463 rozgraniczono Ż. z Grocholinem. W r. 1577 ma Ż. 25 śl. os. a 9 zagr. , 1579 r. 24 śl. os. , 1 komorn. Na obszarze Ż. wykopano skręt i krąg bronzowy. 3. Z, łąka w Mrowinie, pow. po znański. W. Ł. Żurawia Kępa, niem. , , wś włośc. na kępie rz. Wisły, pow. świecki, st. p. Przechowo; par. kat. Świecie, 358 ha 61 roli or. , 155 lasu; 1885 r. z przyległościami 11 dm. , 12 dym. , 20 mk. kat. , 63 ew. Por. Jedwabka. Kś. Fr. Żurawianka, rzeczka, bierze początek pod Nacpolskiem, w pow. płońskim, z połączenia dwu strumieni, jednego od zachodu z pod Archutowa i Dzierżanowa, drugiego od wschodu z pod Żukowka. Płynie na wschódpłn. przez Szóstkowo, Zaborowo, Wilamowice, Ilino i za tą ostat nią wsią uchodzi z praw. brzegu do Płonki dopł. Wkry, powyżej Płońska. Długość biegu od Nacpolska 15 w. Powyżej Wilamowic przyj muje z lew. brzegu strugę od Podmarszczyna. J. Bl. Żurawica 1. w, wś i fol. , pow. sandomierski, gm. i par. Obrazów, odl. od Sandomierza 6 w. , ma 23 dm. , 188 mk. W 1827 r. było 27 dm. , 99 mk. W r. 1886 fol. Ż. rozl. Żurada Żuraw Żurawa Żurawce Żurawcza Żurawek Żurawenice Żurawia Żurawia Kępa Żurawianka Żurawica