od Szawel, własność Bąkiewiczów, 762 dzies. 230 lasu, 20 nieuż. . W 1822 r. własność Stefana Grużewskiego, chorążego szawelskiego. Żelwiniec al. Żołwaniec, wś nad rz. Ptycz, pow. bobrujski, w 4 okr. pol. świsłockim, gm. i par. praw. Horodok, o 38 w. od Bobrujska, ma 20 osad; grunta lekkie, łąki obfite, pastwisk do statek. A. Jel. Żelwy, ob. Żelwie. Żełań, ob. Żelanie. Żełanje, wś nad rzką Żełanką, pow. juchnowski gub. smoleńskiej, gm. Żełanje, o 57 w. od Juchnowa, 45 dm. , 363 mk. , zarząd gminy, cerkiew, gorzelnia. Żełdec, potok, zwany też Pasieczna w gór nym biegu, prawy dopł. Raty, wypływa w Woli Żółtanieckiej, w pow. żółkiewskim, nieopodal góry Lipiny 231 mt. i przepływa Teodorshof, Zełdec, Kupiczwolę, Strzemień, Rekliniec i w Borowem ma ujście. Płynie na warstwicy od 200 do 300 mt. Okolica przez którą płynie ni ska, przykryta gliną loessową lub piaskiem, le sista i podmokła. Dopływy jego wysychają w miarę jak wycinają lasy. Długość 26 klm. Karta woj. , 5, XXX, 4, XXX. S. M. Żełdec, wś, pow. żółkiewski, 18 klm. na płn. wsch. od urz. poczt. w Żółkwi, 17 klm. na płn. wsch. od sądu pow. w Kulikowie. Na płn. leży Kupiczwola, na wsch. Batiatycze, na płd. wsch. Dalnicz, na płd. Wola Żółtaniecka, na płd. zach. Dzibółki, na zach. Bojaniec. Środkiem wsi płynie od płd. na płn. pot. Żełdec, dopł. Raty. W jego dolinie na płd. leżą zabudowania wsi. Własn. więk. ma roli or. 393, łąk i ogr. 417, pastw. 15, lasu 1102 mr. ; wł. mu. roli or. 1793, łąk i ogr. 2096, past. 175, lasu 39 mr. W r. 1890 było 225 dm. , 1446 mk. w gm. , 6 dm. , 61 mk. na obsz. dwor. 1300 gr. kat. , 84 rz. kat. , 81 izr. , 42 inn. wyzn. ; 1354 Rus. , 33 Pol. , 120 Niem. . Par. rz. kat. w Kamionce Strumiłowej, gr. kat. w miejscu, dek. żółkiewski, dyec. przemyska. Do par. należy Wola Żółtaniecka. We wsi jest cerkiew p. w. Zmartwychstania Pańskiego i szkoła 1klas. W r. 1663 oznaczono granicę między Ż. a Kupiczwolą i Batiatyczami Arch. kraj. we Lwowie, C. , t. 412, str. 2357. Żełemeniów, potok, dopł. pot. Brzaza, w pow. doliniańskim. Zełemeny, szczyt górski na obszarze gm. Husna, w pow. turczańskim, w pasmie ciągnącym się wzdłuż granicy węgierskiej. Wznies. 1307 mt. Żełemianka 1. grupa górska na praw. brzegu Oporu, w pow. stryjskim, na obszarze gm. Hrebenów, na granicy od Tuchli i Kamionki. We wschodniej części szczyt Żełemin 1177 mt. . Inne szczyty są Neuchudy 1261 mt. , Czarna góra 1215 mt. , Matachin 1220 mt. . Wody górskie odprowadza pot. Żełemianka do Oporu z praw. brzegu, na obszarze Hrebenowa. Zabiera ona z praw. brzegu dopływy Tymczarów al. Żełemin i Ozirny. Por. Hrebenowiec. 2. Z. , pasmo górskie na granicy gm. Libochory i Brzazy, w pow. stryjskim. Ob. Libochora 1. Żełemin, szczyt górski, ob. Żełemianka 1. Żełenie, szczyt górski 877 mt. , w pasmie Kiczerka, na obszarze Komarnik, w pow. turczańskim. Żełktis, jezioro, w pow. święciańskim, pod wsią Kierolupie. Żełktynie, pow. wileński, ob. Żelejktynie. Żełna, pierwotna nazwa Nowogródka Litew skiego, przynajmniej zdaniem T. Narbutta Dzieje Litwy, t. III, 274 nazwę tą docho wała część jego, czy słoboda z miastem połą czona z przyjazdu od Korelicz, i długo jeszcze nosiła. Miałem w ręku, mówi on. tranzakcyą między szlachtą Bohdziewiczami zawartą roku 1589 a 1590 stycz. 16 w aktach ziemskich no wogródzkich przyznaną, gdzie powiedziano Pi san u Nowohrudku na Żelneńskom podzamczu w Leto Bozeho narożenia 1589 Auhusta 5 dnia. M. R. W. Żełnobojewo, folw. , pow. newelski, własność Emieńców, 101 dzies. Żełopica, uroczysko, pow. piński, na Zahorodziu, w w. XVI należało do wsi Soszne, dziś gm. PohostZahorodny ob. Pisc. kn. , str. 80. Żełowie, pow. szawelski, ob. Żelwie. Żełtoniszki, zaśc. , pow. ski, w 4 okr. pol. , o 44 w. od Nowoaleksandrowska. Żełudok, ob. Żoludek. Żełudki, w dokum. Żeżudki, wś, pow, zasławski, gm. i st. dr. źel. Chrolin, o 37 w. od Zasławia a 14 w. od Szepietówki, ma 50 dm. , 385 mk. Cerkiew p. wez. Pokrowy Bogarodzicy, z drzewa wzniesiona w 1862 r. kosztem skarbu, uposażona 47 dzies. ziemi. Cerkiew filialna w Nowiczach o 2 w. i w Świnnej o 4 w. . Była tu kaplica katol. par. Połonne. Wś Żeżudki wspomniana jest w dokum. z 1601 r. jako należąca do włości połońskiej ks. Janusza Ostrogskiego, kaszt. krakowskiego, w liczbie wsi pow. łuckiego spustoszonych i spalonych przez Tatarów w 1589 r. Arch. J. Z. R. , cz. , t. I, 290 Żełudowo, wś, pow, orszański, gm. Dobromyśl o 4 w. , ma 20 dm. , 116 mk, , zapasowy śpichlerz gminny. Żełwaki, wś, w gub. witebskiej, blisko granicy gub. pskowskiej. Żemaguły al. Żemagule, wś, pow. wileński, w 1 okr. pol. , gm. Mejszagoła o 11 w. , okrąg wiejski i dobra, Izmailskich, Rostyniany, par. Suderwa, o 18 w. od Wilna, 3 dm. , 27 mk. katol. w 1865r. 11 dusz rewiz. . Żemąjcka Ława, wś, pow. maryampolski, Żeliszki Żelwiniec Żelwy Żełań Żełanje Żełdec Żełemeniów Żełemianka Żełemin Żełenie Żełktis Żełktynie Żełna Żełnobojewo Żełopica Żełowie Żełtoniszki Żełudok Żełudki Żełudowo Żełwaki Żemaguły Żemąjcka Ława