lasu mr. 20, nieuż. mr. 6; bud. drew. 10. W r. 1567 płaca tu od 1 włóki 2 mr. , 2 ogr. Wieś należy do par. Wierzbowiec. 2. Ż. , wś, pow. łomżyński, gm. i par. Drozdowo. Mieszka tu drobna szlachta. W 1827 r. było 18 dm. , 137 mk. Por. Olszyny 10. Według reg. pob. pow. wizkiego z r. 1577 płaca tu częściowi właściciele od 9 łan. bez kmieci Paw. , Maz. , 357. Żelejewka, wś, pow. klimowicki, gm. Rodnia, ma 17 dm, , 123 mk. Żelejktynie 1. al. Żełktynie, wś nad jez. Dubinki, pow. wileński, w 3 okr. pol, gra. Giedrojcie o 12 w. , okr, wiejski i dobra, hr. Tyszkiewiczów, Gawejki, o 51 w. od Wilna, 58 mk. katol. 2. Ż. , os. karczemna, tamże, o 49 w. od Wilna, 1 dm. , 6 mk. żydów. Żelewice, według Kętrz. miejscowość w pow. bytowskim. Żelewo, u ludu Zelewo, niem. Seelau, dobra ryc. na Kaszubach, nad Redą, niedaleko granicy pomerańskiej, pow. wejherowski, st. p. Wejhe rowo, par. kat, Góra, filia Wejherowa, szkoła kat. w miejscu, 659 ha 238 roli or. , 53 łąk, 143 lasu. R. 1885 razem z wyb. Bielawą dm. , 16 mk. i Grabowinem 4 dm. , 33 mk. 26 dm. , 35 dym, 216 mk, 164 kat. , 52 ew. Około r. 1400 rządzili się dziedzice tutejsi jeszcze prawem polakiem i byli obowiązani do 1 zbrojnej służby ob. Prutz, , Gesch. des Kreises stadt, żało Ż. do pow. puckiego. Według taryfy pob. na symplę płacił r. 1617 p. Melchior Zelewski 8 gr. , p. Michał Zelewski 4 gr. oh. Cod. Belnensis w Pelplinie, str. 102. W topogr. Goldbecka z r. 1789 zapisane jako wś szl. o 5 dzia łach, z 12 dym. str. 207. Wizyta Szaniaw skiego z r. 1710 opiewa Zelewo quaelibet loco missalium gr. octodecim pag. 37. Kś. Fr. Żelezianka, Żeleźnianka al. Żeleźnica, rzeczka, w pow. bobrujskim. Połączona z rzką Koklanką tworzy Oryżnię, prawy dopływ Ptyczy. Przybiera rzkę Miakinnicę. Żelezino, karczma nad Ułłą, pow. lepelski; prom przez rzekę. Żeleziszcza, wś, pow. czerykowski, przed uwłaszczeniem włościan własność Kiszki Zgierskiego. Żelezna, os. , pow. gostyński, gm. Szczawin Kościelny, par. Suserz. Nie podana w nowszych spisach. Żeleźnia 1. wś, pow. ciechanowski, gm. Młock, parGlinojeck, odl. o 20 w. od Ciechanowa, ma 12 dm. , 157 mk. , 395 mr. Wchodziła w skład dóbr Glinojeck. 2. Z. , pow. przasnyski, ob. Żelazna 9. Żeleźniaczka, wś nad Tykiczem Gniłym, pow. zwinogródzki, w 2 okr. pol. , gm. Bohaczówka, odl. o 10 w. od Zwinogródki, ma 622 mk. w 1863 r. 597 mk. , 690 dzies. ; gleba urodzajna. Posiada cerkiew p. w. św. Dymitra, z drzewa wzniesiona w 1773 r. i uposaźoną 37 dzies. Okolica górzysta. Znajdują się ślady, że poprzednio wydobywano tu i wytapiano rudę żelazną, co dawno juz zarzucono z powodu wyniszczenia lasów. Obecnie mieszkańcy trudnią się obrabianiem kamieni. Podług podania urodził się tu głośny watażka Żeleźniak. Wieś wchodziła w skład sstwa zwinogródzkiego, obecnie należy do dóbr państwowych. Żeleźniak, wyspa, uroczysko w pobliźu mta Ostrza, własność monasteru brackiego w Kijowie. Żeleźniaki 1. Żeleźniak, Żeleźnik, wś i dobra, pow. mścisławski, gm. Lubawicze. Wś ma 44 dm. , 213 mk. ; dobra, własność Ławrynowiczów i Moskiewiczów, 377 dzies. 40 roli, 40 łąk, 227 lasu. 2. Ż. al. Żeleźniki, wś, pow. rohaczewski, posiada cerkiew paraf, murowaną. Należy do dóbr Mazałów, Jezierskich. 3. Ż. , łotew. Żelizniki, wś, pow. lucyński, par. Lucyń, z kaplicą filialną; własność dawniej Ulanowskich, później Furmalewiczów, ma wraz z Marcinowem 483 dzies. Żeleźniaki, w dokum. także Żeleźnice, Żelazna, wś nad Hnyłopiatem dopł. Horynia, pow. żytomierski, gm, i par. Trojanów, na płd. zach. od Żytomierza. Młyny, ob. Trojanów. Żeleźniaki, wś, pow. szumski gub. charkowskiej, gm. Timofiejewka, 84 dm. , 354 mk. , gorzelnia. Żeleźnianka, rzka, ob. Łączna. Żeleźnica 1. pierwotnie Żelazne Nogi, wś nad rz. Czarną, pow. konecki, gm. Góry Mokre, par. Żeleźnica, leży o 14 w. na płd. wschód Przedborza, odl. od Końskich 37 w. , ma kościół par. murowany, 28 dra. , 180 mk, 150 mr. dwor. i 230 mr. włośc. Ż. Poduchowna, wś, ma 2 dm. , 17 mk. , 26 mr. W 1827 r. było 18 dm. , 119 mk. Kazimierz W. bawiąc w Przedborzu r. 1370 wybrał się na łowy w okoliczne lasy i tu goniąc za jeleniem dnia 9 września spadł z konia i uszkodził sobie lewą goleń. Wieziony do Krakowa, zmarł w drodze, zapewne z zakażenia krwi, dnia 5 listopada. Na miejscu wypadku wystawiono, wedle tradycyi miejscowej, kaplicę, przy której z czasem urządzono parafią Lib. Ben. Łaskiego I, 612 pisze Ecclesia parochialis nemore, dicto Żelazne Nogy, ad ripam dicti Czarna sita, ubi nullus alius habitat solum plebanus, et pronunc minera construitur. Był to więc kościół z plebanią śród lasu. Do parafii należały wsi Wola i Starawieś. W lesie w pobliżu kościoła założono na początku XVI w. kuźnicę żelazną a z czasem wytworzy się drobna wioska, należąca do starostwa przedborskiego. Kościół p. w. św. Mikołaja, był patronatu królewskiego. Pleban pobierał mostowe po 2 denary od wozu na rz. Czarnej a po 3 denary pleban z Oleszna parafia za rzeką. Uposażenie Żelechów Żelejewka Żelejktynie Żelewice Żelewo Żelezianka Żelezino Żeleziszcza Żelezna Żeleźnia Żeleźniaczka Żeleźniak Żeleźniaki Żeleźnianka Żeleźnica