lazna; 1394 r. Franczcon. de S. Hynacz; 1395 r. Albert Castel. Bresinen. , mający sprawę z Miko łajem z Ż. o wieś Łagiewniki, wreszcie w r. 1397 tenże Mikołaj z braćmi swemi ma spór z kasztelanem santockim o granice dziedzictwa. Na początku XVI w. łany dwor. dawały dziesięcinę pleb. w Sławoszewie, kmiece kościołowi i klasztorowi w Kłodawie Łaski, L. B. , Według reg. pow. łęczyckiego z r. 1576 wś Że lazna, w par. Słaboszewo, miała 12 łan. , 4 zagr. , 15 os. , karczmę, młyn Pawiu. , Wielkop. , 73. W ostatnich czasach właścicielami Ż, byli Morzkowscy, Bilscy około r. 1850, Kozerscy, Michalscy. 5. Ż. , os. , pow. wieluński, gm. Skomlin, par. Komorniki, odl. od Wielunia w. 13, ma 1 dm. , 2 mk, 6. Ż. , wś, fol. i os. młyn. nad rzką Gostomką dopł. Pilicy, pow. rawski, gm. i par. Lubanie, leży na lewo od drogi z No wego Miasta do Grójca. Wś ma 21 dm. , 272 mk. , 317 mr. włośc. ; fol. 11 dm. , 38 mk. , 840 mr. ; młyn 1 dm, , 5 mk. W 1827 r. było 25 dm. , 177 mk. Wymieniona w reg. pob. z r. 1579. Przy wsi była Wola Żelezińska, dziś zw. wa. Warsz z Ż. , sędzia rawski, otrzymuje r. 1415 od Ziemowita przywilej na przeniesienie swych wsi na prawo niemieckie. 7. Ż. , wś, pow. kozienicki, gm. Rożniszew, par. Magnu szew, odl. od Kozienic 33 w. , ma 20 dm. , 167 mk. , 350 mr. dwor. i 159 włośc. W 1827 r. było 12 dm. , 146 mk. R. 1576 mają tu Żelescy w o działach 2 łany. Wieś leży w pow. wareckim Paw. , Maz. , 242 i 246. 8. Ż. , wś i fol. , pow. garwoliński, gm. Pszonka, par. Pary sów, ma 29 dm. , 125 mk. , 2308 mr. w tem 303 włośc. . Fol. należał do dóbr Osieck, wś miała 19 osad. W 1827 r. było 12 dm. , 146 mk. R. 1576 wś Ź. , w par, Osiecko, pow. czerskim, miała 10 łan. km. Paw. , Maz. , 225. 9. Ż. Rządowa i Prywatna, dawniej Żeleźnia Królew ska i Szlachecka, r. 1661 Żelazne, wś, pow. przasnyski, gm. Jednorożec, par, Chorzele, odl. 28 w. od Przasnysza, ma 62 dm. , 402 mk. , 1465 mr. 668 mr. nieuż. . W r. 1827 Żeleźnia Kró lewska miała 24 dm. , 70 mk. , Ż. Szlachecka 10 dm. , 64 mk. Leśnictwo Ż. ma 1 dm. , 3 mk. , 15 mr. Ob. Krasnosielc. W r. 1661 Ż. wchodziła w skład dóbr starostwa przasnyskiego. 10. Z. , obręb leśny w straży Gawrychy, pow. kolneński. 11. Z. , ob. Żeleźnia. Br. Ch. Żelazna, ob. Żelezniaki. Żelazna, niem. Zelasen, dobra ryc. , pow. lęborski, st. pocz. Cewice, par. kat. Lębork, ew. Osieki, 676 ha 576 roli or. , 25 łąk, 53 lasu; 1885 r. 15 dm. , 36 dym. , 211 mk. 2 kat, dziedzic kapitan Milczewski. R. 1378 potwierdza w. m. Winrich v. Kniprode spalony przywilej, wystawiony przez w. m. Karola Beffart z. Trewiru, Wyanowi, Kośmie i Gniewomirowi na połowę Ż. i połowę Miromina, kupione i zamienione z Pawłem i Jarosławem za dobra Grabiny Sydow w okolicy Sawulina. w Gdań sku ob. Cramer Gesch. d. Lande Buetow, II, str. 234 i odpisy Dregera w Pelplinie, str. 68. z r. 1648, gdzie uchwalono pobór podwojny, pła cili tu possessores od 6 wł. folw. , 3 ogrod. i młynika 7 fi. 6 gr. ob. Roczn. T. P. N. w Pozn. , 1871, str. 199. Kś. Fr. Żelazna, wodociek pod Grodziskiem, w pow. bukowskim grodziskim. Żelazna, 1223 Zalese, 1228 Selazna, 1532 Zelazna, wś nad rz. Odra, pow. opolski, par. kat. w miejscu, ew. Opole. W r. 1885 wś miała 716 ha, 96 dm. , 637 mk. Dawna własność klasztoru premonstratensów w Czarnowąsie. Klasztor zapewne fundował parafią, którą zarządzał. W r. 1818 nastąpiło nowe uposażenie kościoła. Par. Ż. , dek. proszkowskiego, 1869 r. miała 987 katol. , 3 ewang. Żelazna Brama, wś, pow. kozienicki, gm. Maryampol, par. Głowaczów, odl. od Kozienic 22 w. , ma 7 dm. , 35 mk. , 162 mr. Żelazna Góra, wś, pow. kalwaryjski, gm. Podawinie, par. Dauksze, odl. od Kalwaryi 20 w. , ma 24 dm. , 143 mk. W 1827 r. było 9 dm. , 72 m. Żelazna Huta, niem. A zakład fabryczny, w pow. chodzieskim, st. pocz. w Kramsku, st. kol. w miejscu, na linii PiłaChojnice, paraf. katol. w Śmiełowie, sądy w Pile, 3 dm. , 53 dusz 19 katol. . Żelazna Huta, niem. Suschenhammer, huta, w pow. sycowskim, założona r. 1829 na obszarze dóbr Sośnia, ma 9 dm. , 120 mk. Żelazna Ruda, pow. tomaszowski, ob. Ruda 61. Żelazna Ruda, pow. krotoszyński, ob. Ruda 1 t. IX, . Żelazna Struga, os. , pow. noworadomski, gm. i par. Dąbrowa. W nowszych spisach urzędowych pominięta. Żelazna Woda, dopł. Pełtwi. Ob. Kamińskiego Staw. Żelazna Woda, potok tatrzański, jedno ze źródłowych ramion Wagu ob. t. XII, 234 i 889. Żelazne, wś, ob. Żelazna 9. Żelazne, kol. polska, pow. bachmucki gub. ekaterynosławskiej, 80 dusz. Żelazne Budy, wś, pow. kolneński, gm. i par. Mały Płock, ma 10 os. , 239 mr. Wchodziła w skład majoratu rząd. Mały Płock. W r. 1827 były 4 dm. , 39 mk. Żelazne Nogi, ob. Żeleźnica. Żelazne Wrota 1. grzbiet ze szczytem 2436 mt. , w głównym grzbiecie tatrzańskim, na zach. od Garłuchowskiego szczytu, stanowi cześć płd. ściany zamykającej piękną dolinę Białej Wody, leży na 49 10 płn. szer. , 37 47

Żelaskowo

Żelazna

Żelazna Brama

Żelazna Góra

Żelazna Huta

Żelazna Ruda

Żelazna Struga

Żelazna Woda

Żelazne

Żelazne Budy

Żelazne Nogi

Żelazne Wrota