Fankidejskiego, str. 306. W połowie XVIII w. posiadał Ż. Józef Pruszak, kasztelan gdański, który we dworze urządził kaplicę. W ołtarzu znajduje sie tatyl konsekrował r. 1765 kś. Fabian Piaskow ski, sufragan chełmiński. Indult mszy św. uzyskał sam dziedzic ze Rzymu r. 1744 ob. tamże, str. 316. W topogr. Goldbecka z r. 1789 jest Ż. zapisane jako wś szlach. i folw. z 30 dymami w ręku Pruszaka str. 263. R. 1858 był dziedzicem Willich. Kś. Fr. Żalony, folw. , pow. szawelski, gm. Łukniki, o 45 w. od Szawel. Żalosie, wś, pow. rossieński, w 3 okr. pol. , gm. Erzwiłek. Włośc. Bejnarysowie mają tu 15 dzies. 5 lasu, Brażasowie w dwóch częściach 25 dzies. 5 lasu, Giedwiłowie 6 dzies. 1 lasu, Giendrolisowie 15 dzies. 2 lasu, 3 nieuż. , Globisowie 11 1 dzies. 5 nieuź. , Kasperajtysowie 10 dzies. 2 nieuż. , Kibortowie w Z. i Poszeszuwiu 11 2 lasu, 31 2 nieuż. , Lengwinowie 10 dzies. , Miszejkisowie 6 dzies. , Norkusowie 21 dzies. nieuż. , Peldziusowie 5 dzies. , Pokutyńscy 18 dzies. 2 lasu, 11 2 nieuż. , Rafałowiczowie 15 dzies. 2 lasu, 11 2 nieuż. , Staryccy 2 1 2 dzies. , Styrbowie 20 dzies. 3 lasu, Szaulisowie 24 dzies. 5 lasu, 41 2 nieuż. , Walantejusowie 7 dzies. 11 2 lasu, 1 nieuż. . Żal się Boźe, karczma, pow. toruński, gm. Górsk, st. pocz. ; 1885 r. 2 dm. , 20 mk. , 9 mr. Żalskie, jezioro, ob. Żałe. Żalszylis, folw. , pow. telszewski, w 1 okr. pol. , o 21 w. od Telsz. Żaltynie al. Żałtynie, wś, pow. kalwaryjski, gm. Nadniemeńska, par. Rumbowicze, odl. od Kalwaryi 59 w. , ma 20 dm. , 155 mk. Żaltyny al. Żałtyny, wś, pow. władysławowski, gm. Szyłgale, par. Władysławów odl. 13 w. , ma 7 dm. , 68 mk. W r. 1827 wś Żałtyny ma 7 dm. , 61 mk. Żalubczyki, zaśc. , pow. wilejski, w 3 okr. pol. , gm. Porpliszcze, o 79 w. od Wilejki, 2 dm. , 12 mk. 2 prawosł. i 10 katol. . Żalwa, rzeczka, w gub. kowieńskiej, prawy dopływ Szeszuwki lew. dopł. Wilii. Żalwedery, wś, pow. władysławowski, gm. Leśnictwo, par. Władysławów odl. 15 w. , ma 12 dm. , 114 mk. Wchodziły w skład dóbr rząd. Leśnictwo. W 1827 r. było 12 dra. , 93 mk. Żałbudzie, w spisie urzęd. Zułbudzie, pow. maryampolski, gm. Syntowty, par. Łuksze, odl. 29 w. od Władysławowa, ma 6 dm. , 43 mk. W 1827 r. było 6 dm. , 66 mk. Żałe, jezioro przy wsi t. n. , w pow. rypińskim. Leży w znacznem zagłębieniu i przedstawia postać kąta prostego, którego jedno ramię krótsze jest zwrócone ku północy, drugie dłuższe ku zachodowi. Ramię krótsze przy długości do 1500 mt. ma 500 do 1000 mt. szerokości i 10 do 15 mt. głębokości. Dłuższe zaś przy długości do 2000 mt. , ma 200 do 300 mt. szerokości i 15 do 17 głębokości. Ogólny obszar 291 mr. 63 pręt. al. 163 ha. Obfituje w ryby, zwłaszcza sielawy. Dno twarde, piaszczyste. Zasila je strumień idący od jez. Kopiec i źródła. Wody zaś odchodzą do jez. Ruda, z którego wypływa rz. Różec. Opis jeziora podał Pamiętnik fizyograficzny t. 1, 104. Żałe, wś i fol. nad jeziorem t. n. , pow. ry piński, gm. i par. Żałe, odl. 9 w. od Rypina. Posiada kościół par. drewniany, szkołę począt kową, urząd gm. z kasą wkładowozaliczkową, młyn wodny, karczmę. Wś lit. A. i B. ma 29 dm. , 227 mk. , 1374 mr. 376 mr. nieuż. i wody. Część pokościelna ma 9 dm. , 75 mk. , 66 mr. W r. 1827 było 27 dm. , 258 mk. Starożytności osady dowodzi okop nad jeziorem się wznoszący i cmentarzysko. Wieś ta występuje w dok. z r. 1395 p. n. Szale. Kościół parafialny powstał tu zapewne już w ścielna Ż. należy do Piotra Żelskiego, który pła ci od 18 łanów km. i 2 półłanków, 5 zagrod. , 2 karczmarzy, 2 młynarzy 1 koło korzeczne, be dnarza, kowala, krawca, tesarza. Ogółem 12 fl. 20 gr. 2 sol. Paw. , Wielkop. , I, 292. R. 1789 własność Goczkowskiego, który wysiewa 69 kor. żyta, 8 kor. pszen. , czynszu bierze 1317 złp. Probostwo or. żyta wysiewa. Część więk sza wsi z jeziorem należy do Chełmickich. Ż. par. , dek. rypiński, 2516 dusz. Ż. gmina należy do sądu gm. okr. w Nadroźu, ma 12209 mr. obszaru, 374 dm. i 3434 mk. Śród stałej ludno ści jest 3 praw. , 787 prot. i 73 żyd. W gm. znajdują się dwa kościoły, trzy szkoły, dwa młyny wodne, 2 wiatraki, 3 cegielnie, 5 kar czem. W skład gminy wchodzą Brzuze, Bobrowiec, Dąbrówka, Duszoty, Giżynek, Hu ta, Julianowo, Kleszczyn, Krystyanowo, Lisiaki, Nowiny, Nadroż, Okonin, Piskorczyn, Paproty, Przeszkoda, Radzynek, Ruda, Somsiory, Studzianka, Ugoszcz, Żałe. Br. Ch. Żałgiry, wś, pow. telszewski, w 2 okr. pol. , o 63 w. od Telsz. Żałki, zaśc. w pobliżu rzki Czernicy, pow. borysowski, w 2 okr. pol. łohojskim, gm. Pleszczenice, o 44 w. od Borysowa. A. Jel. Żałkoje, wś, pow. augustowski, gm. Dowspuda, par. Janówka, odl. od Augustowa 16 w. , ma 12 dm. , 68 mk. Pojawia się w spisach urzęd. dopiero po r. 1868. Żało, folw, , pow. bobrujski, w 3 okr. pol. hłuskim, gm. Laskowicze, własność szlachcica Bułata, ma około 5 włók. A. Jel. Żałoblekie, w spisie z r. 1827 Żalebliki, wś, pow. władysławowski, gm. i par. Gryszkabuda, odl. od Władysławowa 25 w. , ma 8 dm. , 59 mk. W 1827 r. 7 dm. , 60 mk.

Żalin

Żalony

Żalosie

Żal się Boźe

Żalskie

Żalszylis

Żaltynie

Żaltyny

Żalubczyki

Żalwa

Żalwedery

Żałbudzie

Żałe

Żałki

Żałkoje

Żało

Żałoblekie