su mr. 274, nieuż. mr. 22; bud. mur. 5, drew. I 1; płodozm. 10 i 12pol. , las urządzony, młyn wodny. Wś Z. os. 35, mr. 373. Zwiastowe Łąkie, pow. włocławski, ob. Łąkie 1. Zwiastowice al. Zwiasty, wś, w par. Zadzim dziś pow, sieradzki. Obecnie nie istnieje. W r. 1552 siedzi tu kilku współwłaścicieli na 1 łanie. Wspomina tę wieś Lib. Ben. Łaskiego I, 388. Zwiciany, zaśc. , pow. nowoaleksandrowski, w 4 okr. pol. , o 63 w. od Nowoaleksandrowska. Zwiechy, os. nad rzką Życzysko, pow. wieluński, gm. Kurów, par. Chotów, odl. 5 w. od Wielunia, ma 8 dm. W 1827 r. było 5 dm. , 25 mk. Zwiedajska Rudnia w dokum. , pow. owrucki, ob. Zwizdal. Zwienczatka, wś. pow. klimowicki, gm. Milosławicze o 8 w. , ma 44 dm. , 131 mk. , st. poczt. na b. trakcie moskiewskobrzeskim, o 18 1 4 w. od st. Szumówka a 16 3 4 w. st. Chotowiż. Zwiengliszki, , zaśc. , pow. święciański, w 2 okr. pol. , gm. i dobra skarbowe Daugieliszki o 6 w. , okr. wiejski Sieniszki, o 32 od Święcian, 3 dm. , 19 mk. katol. w 1865 r. 2 dusze rewiz. . Zwieniacza, właściwie Dźwiniacza, wś nad bezim. dopł. Rośki, pow. taraszczański, w 3 okr. pol, gra. Tetyjow, odl. o 80 w. od Taraszczy, ma 334 mk. Podług Pochilewicza w 1863 r. było tu 1542 mk. prawosł. i 13 katol. , 3181 dzies. ziemi. Posiada cerkiew pod wez. św. Michała, wzniesiona w 1753 r. przez ówczesnego dzierżawcę chorążego Michała Kalityńskiego, na miejsce dawniejszej Pokrowskiej. Przed r. 1830 dziedzic wsi Wincenty Kopczyński rozpoczął budowę cerkwi murowanej, która wyniesiona pod dach, została niewykończona. W pobliżu wsi kilka starych mogił. Podług Pochilewicza zachodnia część wsi, oddzielona ruczajem, nosi nazwę Michajłówki, podana w spisie urządowym jako oddzielna wieś. Wś wchodziła w skład Tetyjowszczyzny. Od hr. Leduchowskiej przeszła do hr. Ostrowskiego, który sprzedał ja Tadeuszowi i Wincentemu Kopczyńskim, po nich droga spadku otrzymał ja Jan Walery Kotowicz. Zwieniacze al. Zwieniaczy, wś i fol. nad rz. Isłocz, pow. miński, w 2 okr. pol. , par. katol. i gro. Raków. Wś ma 11 osad; folwark, dziedzic two Rawów, około 11 1 2 włók. Grunta szczer kowe, faliste. A. Jel. Zwieniatka al. Zwieniaty, fol. nad rzką So sną, pow. borysowski, w 1 okr. pol. chołopie nickim, gm. KiszczynaSłoboda, własność Jan kowskich, ma 2 włóki; miejscowość małoludna, grunta lekkie. A. Jel. Zwieniczew, wś nad błotem Zamgłaj, pow. horodniański gub. czernihowskiej, gm. Tupiczew, 84 dm. , 456 mk. , cerkiew. Zwienigorod, mto powiat. gub. moskiewskiej, na lewym wyniosłym brzegu rz. Moskwy, pod 55 45 płn. szer. a 54 25 wsch. dług. , odl. o 78 w. na zach. od Moskwy, ma 2411 mk. W 1860 r. było tu 221 dm. 10 murow. , 1687 mk. , 3 cerkwie murow. , 26 sklepów, szkoła powiat. i paraf. , szpital. Dochody w 1862 r. wynosiły 2714 rs. ; do miasta należało 1490 dzies. Główne zajęcie mieszkańców stanowi ogrodnictwo. Przemysł fabryczny ogranicza się na kilku drobnych zakładach, rękodzielniczy zaś zatrudniał 30 ludzi. Handel nieznaczny. Targi odbywają się w każdą, niedzielę. Miasto założone zostało około 1152 r. przez w. ks. Jerzego Dołgorukiego. Za Iwana Kality Z. stanowił oddzielna dzielnicę, którą posiadał najpierw syn Kality Symeon. Ostatnim księciem zwienigrodzkim był do 1434 r. Jerzy Dymitrowicz. Za czasów Samozwańców Z. zajęty był w 1609 r. przez Polaków. Od 1781 r. mto powiatowe. Zwenigorodzki powiat leży w środkowej części gubernii i zajmuje 41, 2 mil al. 1993 w. kw. podług Schweizera 41, 8 mil al. 2023 w. kw. . Powierzchnia powiatu poprzerzynana jest głębokiemi wąwozami, zwłaszcza zaś na lew. brz. rz. Moskwy. Gleba piaszczysta i gliniasta. W obnażeniach brzegów rzek spotyka się górny wapień. Nad wapieniami w wielu miejscach glina jurajska. Z rzek zraszających powiat najważniejsza jest Moskwa i jej dopływ Istra, obie żeglowne. Oprócz tego południowa granicę powiatu stanowi Desna. Jeziora nieznaczne; błota znajdują się w płn. części powiatu. Lasy zajmowały do 67000 dzies. do 39000 budulcowego, t. j. 32 ogólnej przestrzeni. W 1860 r. było w powiecie bez miasta 74928 mk. , zamieszkujących 438 miejscowości 2 mta, 72 siół, 2 słobody, 346 wsi i folw. i 16 drobnych osad. Rolnictwo i hodowla bydła na niskim stopniu; mieszkańcy zajmują się głównie przemysłem. Przemysł fabryczny dość rozwinięty. W 1855 r. było tu 48 fabryk, które wyprodukowały za 1392382 rs. W powiecie odbywa się 11 jarmarków. W 1860 r. było tu 77 cerkwi, 2 monastery męzkie i 1 żeński. Zwienigorodka, ob. Zwinogródka. Zwienihorod, gródek w dawnej Kijowszczyźnie, na płd. zach. od Kijowa, leżał, jak się zdaje, w pobliżu dzisiejszej wsi Chotowa. Zwieraliszki, wś, pow. wileński, w 1 okr. pol. , gm, okr. wiejski i dobra Sieńkiewiczów Rzesza o 1 w. , 31 dusz rewiz. Zwiergdzińs, ob. Zwirdzin. Zwierki 1. wś włośc. pow. białostocki, w 1 okr. pol. , gm. Zabłudów, o 11 w. od Białegostoku, 446 dzies. ziemi włośc. 142 łąk i pastw. , 5 lasu, 78 nieuż. . 2. Z. , zaśc. , pow. wilejski, w 1 okr. pol. , gm. i okr. wiejski Her Zwiastowe Łąkie Zwiastowe Łąkie Zwiastowice Zwiciany Zwiechy Zwiedajska Rudnia Zwienczatka Zwiengliszki Zwieniacza Zwieniacze Zwieniatka Zwieniczew Zwienigorod Zwienigorodka Zwienihorod Zwieraliszki Zwiergdzińs Zwierki