twem i są zamożni. Podług reg. pobor. pow. łuckiego z 1577 r. sioło ziemian Ostrogskich, płaci z 5 dym. na ćwierc. , 4 ogrod. W 1583 r. należy do Ostroga ks. Konst. Ostroskiego, wwdy kijowskiego, marszałka ziemi wołyńskiej, który płaci z 2 dym. , 1 ogr. , 1 podsus. Jabłonowski, Wołyń, 39, 81. Wcha w skład ordynacyi os, na mocy tranzakcyi kolbuszowskiej przeszła na własność kancl. w. kor. Stan. Małachowskiego, który sprzedał Czackiemu, poczem zajęta na skarb, darowaną była Ferzenowi. Ten w 1802 r. sprzedał Z. senatorowi Ilińskiemu, wnuk którego Aleksander odstąpił apanażom. 4. Z. Małe, wś, pow. starokonstantynowski, gm. Tereszki, 54 dm. , 421 mk, , cerkiew, młyn wodny. 5. Z. Wielkie, wś nad Słuczą, tamże, gm. Szmyrki, 200 dm. , 1337 mk. , cerkiew, młyn wodny, wiatrak, gorzelnia. Kaplica katol. par. Bazalia. Wchodziły w skład ordynacyi ostrogskiej. Na mocy tranzakcyi kolbuszowskiej 1753 r. darowane przez ostatniego. ordynata ks. Sapieże. Podług rewizyi zamku krzemienieckiego z 1545 r. wś Zezulency, we włości kuźmińskiej, należała do dwu braci Zezulków Jabłonowski, Rewizye, 107. Zozulówka, las, uroczysko na gruntach Trechtymirowa, pow. kaniowski ob. t. XII, 459. Zrajki, wś przy ujściu rzki Molocznej do Rosi, pow. taraszczański, w 3 okr. pol. , gm. Kaszperówka, odl. o 56 w. od Taraszczy, ma 646 mk. Podług Pochilewicza w 1863 r. było tu 998 mk prawosł. i. 17 katol; 2020 dzies. ziemi. Posiada cerkiew p. w. św. Mikołaja, z drzewa wzniesiona w 1757 r. i uposażoną. 58 dzies. ziemi. Do par. należy wś Brodek, stanowiąca właściwie część wsi Z, Na gruntach wsi była wielka cukrownia. Z. należały do do dóbr Skibińce, Madejskich. Poprzednio wchodziły w skład Tetyjowszczyzny. Zrawa, rzeczka, ob. Srawa. Zrazim, folw. do Żernik, w pow. żnińskim, ma urz. okr. i urz. st. cyw. w Janowcu, tamże pocztę i st. kol, żel. na linii NakłoGniezno, szkołę i par. kat. w Żernikach, szkołę i par. ew. w Janowcu, sądy w Wągrowcu i Gnieźnie; 4 dm. , 75 mk. Pierwotna osada młyńska leżała na prawym brzegu Wełny, przy drodze z Janowca na Włoszanowo do Zernik. Wełna tworzy tu odnogę. W r. 1239 Władysław Odonicz, za zezwoleniem żony swej Jadwigi i synów Przemysława i Bolesława, odstąpił tegoż roku wsi Leśniewo i Pierzyska synom kustosza Mikołaja, Izajaszowi i braciom jego, w zamian za wieś Wełnę, leżącą przy Z. Ten Z. w odnowionym dokumencie wyszczególniony jako punkt wytyczny, mający określić położenie Wełny. Przemysław I, przebywając r. 1251 w poblizkich Niedzwiadach, oddał cystersom łekneńskim w zamian za Kiedrowo, wieś Werkowo, którą odłączył od dzielnicy zrnzimskiej i przydzielił do łokneńskiej. Ztąd wynikałaby, że w r. 1252 istniały tu obok siebie dwa zape wne opola. Pojawia się też Z. w dok z 1257 r. między rozrzuconemi po kraju włościami, które ks. Bolesław nadal Jankowi, synowi Wojciecha, a jako w dok. z r. 1386 jest obciążonem długiem żydowskim dziedzictwem Jaro sława i Wojciecha W. Ł. Zrąbek, wś, pow. warszawski, gm. Brudno, par. Kobyłka, ma 33 mk. , 40 mr. Zrąbiec, Zrębiec al. Rząbiec, Zrząbiec, wś, pow. noworadomski, gm. i par. Kobiele. Wś ma 52 dm. , 269 mk. , 463 mr. włośc. ; os. karcz. 1 dm. , 5 mk. , 3 mr. dwor. Wchodziła w skład dóbr Kobiele. W r. 1827 było 88 dm. , 495 mk. Zrebce al. Zrebce, Żrebce, wś, pow. zamojski, gm. Suchawola, par. Szczebrzeszyn. W r. 1827 było 28 dm. , 138 mk. Źrebce, wólka do Pogorzyc, w pow. chrzanowskim, leży śród lasu, na płn. od Pogorzyc, składa się z 13 dm. i 88 mk. Nazwy tej nie znajdujemy w dawnych spisach, prawdopodo bnie brzmiało pierwotnie Zrębce lub Zrębice. Z osady prowadzą drogi przez las na płn. do Kościelca, na płn. wschód do Piły i na płd. zach. do Pogorzyc. Mac. Żrebięta, kol, pow. łęczycki, gm. Sobótka, par. Grabów, odl. od Łęczycy 20 w. , ma 9 dm. , 94 mk. , 167 mr. Ludność wyznania ewangielickiego, należy do kościoła w Dąbiu. Należała do dóbr rząd. Chełmno. Zrecze Duże i Z. Małe, także Zrzyce, w, wś i dobra, pow. stopnicki, gm. i par. Gnojno, odl. 20 w. od Stopnicy, przy drodze bitej z Chmielnika do Kurozwęk. W 1827 r. Z. Duże miały 24 dm. , 179 mk. ; Z. Małe 30 dm. , 193 mk. , par. Chmielnik. W r. 1886 fol. Z. rozl. mr. 1046 gr. or. i ogr. mr. 507, łąk mr. 117, past. mr. 2, lasu mr. 383, nieuż. mr. 37; bud. mur. 13, drew. 13; las nieurządzony, pokłady wapienia i torfu, młyn amerykański i wodny, tartak, folusz i olejarnia Wś Z. Małe os. 46, mr. 215; wś Z. Duże os. 30, mr. 296. W r. 1365 sąd ziemski sandomierski, zasiadający w Szydłowie, rozgranicza wsi Syscycze et Wrzecze. Akt ten, choć wątpliwej autentyczności, podaje ciekawe nazwy znaków granicznych thoporysko, przelasecz, ,, sadykierz, Balylug, Koporiczka Kod. małop. , III, 381. W połowie XV w. wś Wsrzecze, w par. Gnojno, należała do Andrzeja z Oleśnicy h. Dębno. Było 8 łan. km. , 3 karczmy z rolą. Folwarku i zagrodników niema. Dziesięcinę, wartości do 8 grzyw. , dają kanonii chmielnickiej przy katedrze krakowskiej Długosz, L. B. , 1, 139. Według reg. pob. pow. wiślickiego z r. 1579 wś Zrzecze Major, w par. Chmielnik, własność Jana Oleśnickiego, miała 10 os. , 5 łan. ; Zrzecze Minor Zrzyce, Zozulówka Zozulówka Zrajki Zrawa Zrazim Zrąbek Zrąbiec Zrebce Zrecze