w pow. strzelińskim, ma urz. okr. i par. ew. w Kruszwicy, urz. st. cyw. w Ostrowie nad Gopłem, pocztę w Jerzycach, stac. kol. żel. w Kru szwicy, na linii InowrocławKruszwica, szkoły w miejscu, par. kat. w Ostrowie, sąd w Inowro cławiu. Leży tuż nad Gopłem, w miejscu gdzie z Ostrówka jest przewóz na linie drutowej. Obszaru 322 ha, 15 dym. , 183 dusz 4 ew. . W r. 1220 Konrad mazow. dał Z. z częścią je ziora klasztorowi strzelneńskiemu w zamian za inne włości a r. 1249 Kazimierz potwierdził tę posiadłość. R. 1312 zastawił ją klasztor za 30 grzyw. bisk. wrocławskiemu, w r. 1315 zamie nił ją razem z Bronisławcem, Bieganowem, Skul skiem, na dziesięcinę z Dulska, Łojewa, do czego biskup dopłacił 160 grzyw. Z rąk biskupów włocł. przeszło Z. do skarbu. W r. 1471 Au drzej z Oporowa zastawia Kasprowi Leszczyń skiemu za 500 fi. Skulsk, Złotów i Sadowie a r. 1504 dopisać je kazał Leszczyński do sumy, którą obciążony był Radziejów. W latach 1557 66 płaci ze Z. starosta radziejowski od 6 łan. os. i 1 kom. 2. Z. , wś gosp. , w pow. szubińskim, ma urz. okr. w Łabiszynie, urz. st, cywilnego i parafie w Barcinie, tamże pocztę i st. kol. żel. na linii InowrocławRogożno, szkołę katol. w Mamlicach, ew. w Dźwierzchnie, sąd w Łabiszynie. Obszaru 162 ha, 7 dym. , 66 dusz 24 ew. . 3. Z. , wś dwor. , w tem samem położeniu. Obszaru 607 ha, 10 dym. , 197 dusz 26 ew. . Leży na wschód Barcina. W r. 1580 mają tu Sebast. Rudnicki 2 łan. os. , Jan Ru dnicki 2 łan. OS, 2 zagr. , Marciu Rudnicki 3 łan. os. , 2 zagr. W. Ł. Złotowo 1. w dok. z 1370 r. , , w w. Majus Zlothkowo, 1491 Slothowo, w XVIII w. Fłotha, Flatów, niem. Flatow, miasto powiatowe w Prusach Zachodnich, pod 53 21 płn. szer. i 34 43 wsch. dług. od, o 9 mil na zach. od Bydgoszczy, a 5 mil na płd. od Chojnie, posiada stacyą kolei wschodniej między Tczewem a Piłą. Malowniczo położone między trzema jeziorami, z których jedna zwie się Baba. Przez te jeziora wije się rzeka Głumia, dopływ Głdy. Gleba piaszczysta, miejscami gliniasta. Mieszkańcy trudnią się rolnictwem, drobnym handlem i rzemiosłami, głównie bednarstwem. W miejscu jest landratura, kasa powiatowa, urząd poborowy i katastrowy, sąd okręgowy, urząd poczt. i tel. 11 klasy, szkoła symultanna o 7 klasach 1887 r. 344 dz. i szkoła ludowa 5kIas. 1887 r. 345 dz. . Obszaru obejmuje miasto z przyległościami 2500 ha 1772 roli or. , 264 łąk, 10 lasu; 1885 r. było tu 405 dm. 798 dym. , 3880 mk. , 1389 kat. , 2046 ew. , 445 żydów. Spis bydła z 1892 r. wykazał tu 307 domostw, w których bydło hodują, i to 249 koni 577 sztuk bydła, 1295 owiec, 631 świń, 150 kóz i 115 uli. O początkach Z. nie mamy dokładnych wiadomości. Stare groby skrzynkowe i urny, które tu wykopano, świadczą o dawnem zaludnieniu miejsca. W dok. pojawia się Z. dopiero r. 1370. Gród warowny znajdował się tu już w najdawniejszych cząsach, stał nad jeziorem, na wzgórzu ręką ludzką usypanem a dziś zarosłem dębiną. Na początku XVII w. zbudowali tu Potuliccy nowy zamek na wyspie, niedaleko kościoła katolickiego. W r. 1657 Szwedzi zamek zdobyli. Fakt ten przedstawia rycina umieszczona w dziele Puffendorfa IV, 294, ozdobiona napisem Flatow, Pommerelliae arx, difficillimi accessus, 400 militum praesidio munita, post 24 horarum obsidionem a Serenissimo Sueciae 28 Jun. 1657. Teraźniejszy zamek, pochodzi z nowszych czasów. Pierwotny przywilej miejski całkiem zaginął. Wiadomo jednak, że już r. 1532 miasto posiadało prawo na targi. Pierwszy znany przywilej wystawił r. 1665 Andrzej Karol Grudziński, nadając miastu, na prawie niem. , 44 włók z dodatkami. Od włók tych płacili mieszczanie czynsz na św. Marcin i po 2 kury, czyniąc nadto tłokę. Mieszczanie bez roli płacili za swoje place po 12 gr. Od jatek sukienników, rzeźników, piekarzy i kupców pobierał dwór trzeci fenik. Każdy mieszczanin miał prawo warzyć rocznie 8 korcy jęczm. miary kaliskiej, ale pół beczki dostawał zawsze dwór. Kto więcej jak 8 korcy warzył, tenu słód zabierano. Oprócz tego otrzymało miasto kawał pola nad drogą ku Świętemu aż do jez. Łosionki. Burmistrz i rada miejska dostali nadto niziny między jez. Babą i Babiczynkiem. Drugi przywilej nadal miastu r. 1736 Augustyn Działński, starosta nakielski, potwierdzając w nim wszystkie dawniejsze prawa. R. 1619 posiadał Z. Jan Potulicki, 1642 r. Zygmunt Grudziński a 1650 r. Andrzej Karol Grudziński, właściciel Falmierowa ob. . R. 1688 posiadał Z. Maciej Działyński, r. 1783 radzca wojskowy v. Fahrenheid, 1805 Komierowski. Od r. 1820 majętność ta należy do dóbr stołowych króla pruskiego. Posiadali ją więc z kolei król Fryderyk Wilhelm III, Wilhelm I, książę Karol, a obecnie książę Leopold, syn księcia Fryderyka Karola. Około r. 1674 zgorzało prawie całe miasto, tak iż tylko 5 domów ocalało. R. 1801 spaliło się w nocy z 29 na 30 kwiet. 26 domów a dnia 1 paźdz. 69 domów. Także w r. 1802, 1803 i 1804 miasto przez pożary dużo ucierpiało. Na odbudowanie udzielił rząd zapomogę, nakazał jednak aby odtąd wszystkie domy były dachówką kryte. W r. 1766 było tu 890 mk. , 411 kat. i 473 akatolików; r. 1783 było 291 dm. i 1597 mk. około 600 ew. , 300 kat. i 714 żydów, miejsc pustych liczono 31. W r. 1804 było 1814 mk. , 1058 chrześcian i 756 żydów i 162 domów; 1826 r. 1932 mk. i 206 dm. ; 1853 r. 2772 mk. 742 kat, 1421 ew. , 609 żydów; 1861 r. 3154 mk. 927 kat. , 1648 ew. , 579 ży

Złotowo

Złotowo