wś, kol. i fol. , pow. kaliski, gm. Zborów, par. Goliszew, odl. 14 w. od Kalisza. Z. Wielkie, wś, wraz z kol. Strugi ma 12 dm. , 161 mk. ; fol. 9 dm. , 66 mk. ; Z. Małe, wś i kol. , 13 dm. , 111 mk. ; fol. 5 dm. , 23 mk. W 1827 r. Z. Wielkie miały 16 dm. , 237 mk. ; Z. Małe 17 dm. , 178 mk. Dobra Z. Wielkie, w r. 1867 oddzielone od dóbr Goliszew, składały sie w r. 1873 z fol. Z. Wielkie i Strugi, rozl. mr. 1264 fol. Z. gr. or. i ogr. mr. 598, łąk mr. 151, past. mr. 32, lasu mr. 326, nieuż. mr. 37; bud. mur. 15, drew. 12; las nieurządzony; fol. Strugi gr. or. i ogr. mr. 96, łąk mr. 2, nieuż. mr. 3; bud. mur, 4, drew. 1, olejarnia. Wś Z. Wielkie os. 33, mr. 164. Fol. Z. Małe, oddzielony r. 1867 od dóbr Goliszew, rozl. mr. 495 gr. or. i ogr. mr. 419, łąk mr. 48, past. mr. U, nieuż. mr. 14; bud. mur. 5, drew. 8. Wś Z. Małe os. 18, mr. 139. Opis gospodarstwa rolnego tutejszego mieści Opis podróży po kraju Bibl. Warsz. , 1848, I, 34. Wieś ta była gniazdem rodu Złotnickich h. Nowina. Już w pierwszej połowie XV w. stoi tu kościoł parafialny p. w. Narodzenia N. P. M. Arcyb. Łaski przyłączył do tej parafii kościół par. w Goliszewie z całem uposaźeniem. Do kościoła należały trzy łany roli w Z. Wielkich, w Z. Małych i Goliszewie. Łany dworskie dawały pleb. dziesięciną a kmiece tylko meszne, po mierze żyta i mierze owsa z łanu. Dochód plebana ceniono na 15 grzyw. Łaski, L. B. , U, 72. Gdy dziedzic Goliszewa Piotr Radoliński i wdowa po nim Tekla z hr. Lanckorońskieh wznieśli na miejscu starego nowy murowany, ozdobny kościół w stylu włoskim r. 1840, wtedy, przy zrujnowaniu ówczesnego kościoła w Z. przeniesiono znowu parafią do Goliszewa. Według reg. pob. pow. kaliskiego z r. 1579 wś Z. Major, w par. Złotniki, miała 14 łan. , 4 zagr. ; Z. Minor 7 łan. , 1 zagr. Pawiń. , Wielkop. , I, 134. 6. Z. Pałamontowskie al. Pałamundzkie, wś nad rzką Swędrnią, pow. kaliski, gm. i par. Koźminek, odl. od Kalisza 19 w. , wraz z os. Żabka i Młyńsko ma 167 mk. i 13 dm. W r. 1827 było 12 dm. , 126 mk. Fol. Koźminek al. Złotniki ma 172 mr. ; wś Z. 22 os. , 207 mr. Wchodziły w skład dóbr Koźminek. Na początku XVI w. łany km. dawały kościołowi w Koźminku meszne po dwie miary żyta i dwie owsa a łany folw. dziesięcinę snopową Łaski, L. B. , II, 64. Wydawca Lib. Ben. pomieszał w objaśnieniach te Z. ze Złotnikami w par. Goliszew. Według reg. pob. pow. kaliskiego z r. 1579 wś Z. miała 7 łan. Pawiń. , Wielkop. , I, 112. 7. Z. , wś i fol. , pow. jędrzejowski, gm. i par. Złotniki, odl. 13 w. od Jędrzejowa, posiada kościół par. murowany, szkołę początkową, urząd gminny. W r. 1833 wchodziły Z, wś, folw. i młyn w skład dóbr rząd. Jędrzejów. W 1827 r. było 40 dm. , 368 mk. Jest to dawna osada. Wymieniona już w liczbie wsi, z których dziesięciny oddawane na stół arcybiskupi, przeznaczył arcyb. Jan dla klasztoru jędrzejowskiego przy jego fundacyi około r. 1176 Kod. Małop. , II, 8, 29. Ów Jan pochodził z rodu Jaksów, dziedziców wsi. Ponieważ nadał klasztorowi tylko dziesięciny z łan. kmiecych, przeto możnaby przypuszczać, iż wówczas już dwór dawał dziesięcinę miejscowemu kościołowi parafialnemu. Parafia w Rembieszycach, założona r. 1438, została wydzielona z obrębu par. Złotniki. Na początku XVI w. istnieje w Z. kościół par. p. w. WW. Św. Cztery wsi składające parafią stoją w większej części pustką. Do kościoła należą dwie role karczemne jedna obsadzona daje czynszu 1 grzyw. , kawał roli z obszarem dwu łanów i sześć łąk, z tych jedna nad rzką Zarczyczka ma szerokość łanu i na staję długości Łaski, L. B. , I. 578. W połowie w. Z. mają kościół par. drewniany, są własnością Złotkowskiego h. Szyarza, mają łany km. , z których dziesięcine dawano klasztorowi jędrzejowskiemu; karczmy, zagrod. i folwark rycerski dawały dziesięcinę pleb. w Złotnikach Długosz, L. B. , III, 362, 373. W r. 1540 Z. , wieś szlachecka, w pow. chęcińskim, własność Złotnickich, miała 6 karczem, które płaciły po pół grzywny, 2 kmieci na łanach a 7 na pół łanach osiadłych, pół łanków pustych, 5 zagr. , młyn, sadzawkę, dwór, folwark, 2 karczmy plebana płaciły po 1 grzywnie; lasy, łąki, zagajniki; mostowe płacono po 2 denary. Ogólna wartość wraz z wsią Kanice 908 grzyw. Pawiń. , Małop. , 272, 564. Znaczna ilość karczem 8 i pobór mostowego wskazują, iż wieś miała charakter targowiska. Na miejscu dawnego podupadłego kościoła wzniósł ks. Aleksander Denhoff, opat jędrzejowski, nowy, murowany w r. 1666. Rubrycele niektóre oznaczają datę erekcyi parafii na r. 1595. Być może, iż kościół uległ profanacyi w czasie szerzenia się reformacyi i że nastąpiła nowa konsekracya a może i nowe uposażenie ogołoconego z funduszów kościoła. W 1841 kościół został gruntownie odrestaurowany. Z. par. , dek. jędrzejowski, 1647 dusz. Z. gmina, należy do sądu gm. okr. we wsi Brzegu, urz. poczt. w Małagoszczy. Gmina ma 11732 mr. obszaru i 3231 mk. Śród zapisanych do ksiąg stałej ludności jest 66 żydów. 8 Z. , wś, pow. miechowski, gm. i par. Wawrzeńczyce, odl. 42 w. od Miechowa. Na obszarze wsi były trzy jeziora, mające do 48 mr. rozległości. W 1827 r. było 64 dm. , 454 mk. W dok. z 1252 r. wymieniono Z. w liczbie wsi stanowiących uposażenie klasztoru sieciechowskiego. W połowie w. wś Z. , w par. Wawrzyńczyce, własność klasztoru, miała łany km. , z których dawano czynszu po 2 koguty, 30 jaj, 2 sery. Karczma z rolą płaciła czynszu 4 grzyw. ; zagr. , folwark duchowny płaciły dziesięcinę klasztorowi. Ze Złotniki