Bobszczany, Hodów, Jasieniowce, Kalne, Kniaże, Koropiec, Lackie Wielkie, Machnowce, Pleśniany, Płuhów, Poczapy, Podlipce, Pomorzany, Remizowce, Rozhadów, Ryków, Scianka, Skwarzawa, Sławna, Snowicz, Strutyn, Trościaniec Mały, Urlów, Żuków i Żulice. Z. posiada też monaster bazylianów, założony przez Jana Sobieskiego r. 1665. Leży na przedmieściu Lwowskiem. Cerkiew mała, murowana i cynkiem kryta, wzniesioną została niedawno w miejscu małej drewnianej cerkiewki Szematyzm czyna św. Wasylia Wełykoho w Hałyczyni. Lwów, 1867, str. 15. Z. jest siedzibą starostwa, sądu obwodowego, sądu powiat. i miejskodelegowane go, głównego urzędu podatkowego, urzędu pocz. i tel. , rady szkolnej okręgowej, wydziału rady powiatowej, komisaryatu i oddziału straży skarbowej, komendy 80 pułku piechoty i obrony krajowej komendy żandarmeryi, komisyi szacunkowej, urzędu gminnego. Z zakładów naukowych posiada Z. gimnazyum, założone staraniem gminy w r. 1873 jako gimnazyum niższe, a zamienione nawyższe r. 1881. Od 1 września 1892 r. przeszedl zakład na fundusz państwowy. Językiem wykładowym jest polski. W r. 1896 uczęszczało 293 uczniów. Prócz tego jest szkoła męzka 6klasowa, szkoła żeńska 5klas. i szkoła ludowa izraelicka fundacyi barona Hirscha. Wszystkie z językiem wykładowym polskim. Szkoła męzka istnieje od r. 1789. Pierwotnie była trywialną o jednym nauczycielu i mieściła się w klasztorze poreformackim. Załoźył ją urząd cyrkularny w Złoczowie, a jej kolatorem był książą Radziwiłł, a następnie księżna Sapieżyna. Po przeniesieniu urzędu obwodowego z Brodów do Złoczowa, przemieniono szkołę w r. 1790 na c. k. cyrkularną szkołę główną, a w r. 1800 umieszczono ją w osobnym na ten cel zbudowanym budynku. Do r, 1849 uczono w niej w języku niemieckim, odtąd zaprowadzono język polski jako wykładowy, a naukę języka ruskiego jako obowiązkowego. W r. 1865 przeniesiono szkołę na etat gminy. Szkoła żeńska istnieje od r. 1853, mieści się obecnie w budynku popijarskim. Z innych zakładów należy wymienić szpital powszechny założony r. 1847; zakład kalek uposażony w r. 1663 przez Jana Sobieskiego dla 12 kalek, trzy towarzystwa zaliczkowe, towarzystwo wzajemnego kredytu dla handlu i przemysłu, oddziały towarzystw pedagogicznego, Rodziny, kółek rolniczych i Proświty. Handel i przemysł słabo się rozwija. Niegdyś dostarczały okoliczne lasy obficie drzewa, stawy złoczowskie ryb. Dziś drzewa na wywóz niema, a miejsce stawów zajęły pola i łąki. Od r. 1882 istnieje drukarnia Zukerhandla i syna, która, między innemi, podjęła wydawnictwo książeczek dla dzieci i młodziezy. Jako wieś istnieje Złoczów już w pierwszej połowie XV 23 sierpnia 1442 r. zapisuje Władysław Warneńczyk Jerzemu Strumile z Dymoszyna 200 grzywien na wsi Złoczowie A. G. i Z. , t. 7, str. 83. W r. 1443 zabezpiecza król Michałowi z Buczacza 100 grzyw. na wsi królewskiej Złoczów w obwodzie lwowskim Kod. dypl. pol. , 1, 327. Wieś należała do dóbr oleskich, które Władysław Warneńczyk nadał Janowi ze Sienna. We Lwowie dnia 8 kwiet. 1469 r. Piotr z Branic, sędzia, i Jan z Wysokiego, podsędek ziemscy lwowscy, na skargę prokuratora lwowskiego Mikołaja Grzymały, odsądzają Katarzynę, żonę Andrzeja z Sienna, i Elżbietę, siostry rodzone z Gołogór, od prawa pobierania cła we wsi Złoczowie 1. c. , t. 6, str. 127. W Wilnie dnia 17 czerwca 1522 r. nakazuje Zygmunt 1 Stanisławowi z Chodcza, marszałkowi i staroście lwowskiemu, zająć dobra wyklętego Stanisława Małogoskiego, dziedzica Z. Arch. krajojowe we Lwowie, C, t. 12, str. 595. W r. 1523 Zygmunt I, za staraniem ówczesnego dziedzica Z. Stanisława Sienińskiego nadał osadzie prawo miejskie magdeburskie oryginał przywileju w magistracie złoczowskim. Dokumentem wydanym dnia 3 sierp. 1528 r. nakazuje Bernard, arcyb. lwowski, plebanom w Gołogórach, Złoczowie i Pomorzanach, aby zawezwali Stanisława Sienieńskiego ze Złoczowa do wypędzenia z domu swego Doroty z Sandomierza, z którą żyje w cudzołóstwie. Jeśliby tego w przeciągu 6 dni nie uczynił, wtedy podlega klątwie kościelnej l. c. , C. , t. 13, str. 840. W Dunajowie dn. 10 września 1528 r. nakazuje tenże arcybiskup tymże plebanom, ażeby Stanisława Złoczowskiego wyklętego w parafiach swych agrawowali. Dnia 10 paźdz. 1528 r. nakazuje go reagrawować a dnia 2 listopada superagrawować 1. c. , str. 841, 843. Dokumentem z dnia 15 grudn. 1530 r. poleca tenże arcybiskup tym samym plebanom, ażeby napomnieli Stanisława Złoczowskiego Sienieńskiego do złożenia w przeciągu tygodnia przyrzeczonej daniny, wrazie przeciwnym podlegnie klątwie 1. c. , str. 844. W r. 1532 sprzedaje Stanisław Sieniński miasto Z. z warownią cum fortalitio i kilkunastu wsiami Jędrzejowi Górce, kasztelanowi poznańskiemu Baliński, Star. Polska, II, 590. Przywilejem z r. 1537 uwalnia Jędrzej Górka miasto Z. od różnych danin ze względu na zubożenie mieszkańców przez wielokrotne napady nieprzyjacielskie oryginał przywileju w magistracie złoczowskim. Górkowie wzmocnili zamek, obwarowali lepiej miasto, osiedlili w nim wielu Ormian, dla których Łukasz z Górki, wojew. łęczycki, uzyskał u Zygmunta Augusta fundacyę kościoła. Wznosił się on w miejscu, gdzie dziś stoi budynek sądowy. Ormianie prowadzili wówczas znaczny handel wyzinami i słoninami i zakładali wśród lasów obszerne sady owocowe Sokalski, 1. c. , str.

Złoczów