Wrzanka, potok, dopł. Bystrej, dopł. pot. Półhoranki, na Orawie. Wrzask, w XVI w. Wrzeskj, wś i folw. , pow. brzeziński, gm. Biała, par. Koźle, odl. 20 w. od Brzezin, Wś ma 3 dm. , 18 mk. , 3 mr. włośc. , fol. 5 dm. , 35 mk. W r. 1827 było 10 dm. , 62 mk. W r. 1893 folw. W. rozl. mr. 289 gr. or. i ogr. mr. 205, łąk mr. 19, pastw, mr. 46, nieuż. mr. 19; bud. mur. 1, drew. 12; płodozm. 9 i 11 pol. Na początku XVI w. łany kmiece dawały dziesięcinę arcyb. gnieźn. , pleban. w Koźlu tylko kolędę, po groszu z łanu, folw. dawały dziecino plebanowi Łaski, L. B. , U, 392. W r. 1576 wś Wrzask, w par. Kozieł, posiadał Piotr Maczinski, płacący tu od 1 2 łanu km. Pawiń. , Wielkop. , II, . brzezińskiego, z r. 1576 wś Wrzaski, w par. Kozieł, miała l1 2 łanu, 2 osad. i 1 2 łanu bez kmieci Pawiń. , Wielkop. , U, 90, 152. Wrzaski al. Wrzoski, karczma z osadą, w pow. krotoszyńskim Koźmin, ma urząd okr. w Pogorzeli, par. katol. w Starymgrodzie, 1 dm. , 6 dusz. Leży na wsch. Kobylina ku Kuklinowu. Wrzawy, 1328 r. Wrezawe, wś, w pow. tarnobrzeskim, leży w widłach utworzonych przez ujście Sanu do Wisły, ma parafie rzym. kat. i szkołę ludową. Obszerną równinę, narażoną na częste wylewy, zajęły mniejsze grupy domów, korzystające z małego wzniesienia terenu. Grupy te noszą nazwy Brzoza 7 dm. , Czekaj 11 dm. . Dąbrowa 55 dm. , Goczałkowice 32 dm. , Kawęczyn 25 dm. , Łapiszów 34dm. , Pasternik 30 dm. , Sadowie 30 dm. , Strażnik 1 dm. , Wrzawy 21 dm. i Zadole 13 dm. . Wogóle te osady liczą 259 dm. i 1378 mk. 662 męż. , 716 kob. , 1336 rzym. kat. i 42 gr. kat. Obszar tabularny hr. Horochów ma w Brzozie, Dąbrowy, Sadowiem i Wrzawach 25 dm. i 142 mk. 87 męż. , 55 kob. , 121 rzym. kat. a 21 izrl. Obszar tabularny samych Wrzaw wynosi 345 mr. , pos. mn. 55 mr. Starożytna osada, leżała pierwej na praw. brzegu Sanu, niewiadomo jednak kiedy zmieniło się jego koryto, tak że koryto tworzy teraz południową granicę od Zalesia, Gorzyc, Motycza Duchownego i Motycza Szlacheckiego i Skowierzyna. Parafię zastajemy już między r. 1326 a 1328. W połowie w. wś miała kościół par. drewniany. Dziedzicem był Andrzej ze Sienna h. Dębno. Dziesięcinę dawano miejscowemu plebanowi. Do kościoła należały role na pięć staj, folwark w Glinniku, łąki. Przy wsi było jezioro Goczałkowskie Długosz, L. B. , II, 367. W r. 1531 Pawiń. , Małop. , 356 zaliczono W. do województwa lubelskiego, co wskazuje, że w tym czasie San płynął jeszcze starem korytem. Dnia 13 czerwca 1809 r. przyszło na tych polach do starcia między wojskiem ks. warszawskiego, pod wodzą ks. Józefa Poniatowskiego, w liczbie 8000 ludzi a wojskiem austryackiem, stojącym obozem pod Gorzycami, w liczbie 32000. Wojsko polskie ustąpiło i cofnęło się w porządku. Na pamią tkę wypadku postawił w r. 1879 właściciel dóbr Kalikst hr. Horoch piramidę z ciosu, 24 mt. wy soką, wzniesiona na kopcu, z odpowiednim napi sem. Parafia W. należy do dyec. przemyskiej, dek. miechocińskiego. Teraźniejszy, drewniany kościół zbudowano w r. 1827. Mac. Wrząca 1. i W. Wesołowska, dwie wsi, pow. gostyński, gm. Rataje, par. Solec. W. ma 87 mk. , 213mr. , W. Wesołowska 41 mk. , 79 mr. W r. 1827 było 19 dm. , 157 mk. R. 1579 Mateusz Solecki płaci tu od 2 łan. a Stanisław od 1 2 łanu km. Pawiń. , Mazowsze, 196. 2. W. , w XVI w. Wrancza, wś i folw. , pow. turecki, gm. Piętno, par. Turek, odl. od Turka 6 w. , ma 11 dm. , 186 mk. , młyn wodny. W r. 1827 było 21 dm. , 182 mk. W r. 1873 folw. W. rozl. mr. 557 gr. or. i ogr. mr. 322, łąk mr. 26, pastw. mr. 48, lasu mr. 144, nieuż. mr. 22; bud. mur. 1, drew. 15; płodozm. 4, 8 i 11 pol. ; las nieurządzony. Wś W. os. 18, mr. 16, wś Albertów os. 30, mr. 334; wś Kilania os. 16, mr. 85, wś Borowiec os. 17, mr. 113. Na początku XVI w. łany folw. , 1 łan kmiecy i karczmarze dawali dziesięcinę pleb. w Turku, wszystkie zaś łany kmiece i karczmy płaciły kolędę, po groszu z łanu Łaski, L. B. , 1, 264. W r. l553 wś Wroncza, w par. Psary, miała 7 łan. 3. W. , fol, pow. koniński, gm. Brzeźno, par. Koniu odl. 5 w. , ma 1 dm. , 4 mk. W r. 1827 były 2 dm, , 17 mk. 4. W. , wś i folw. , pow. sieradzki, gm. Gruszczyce, par. Wojków, odl. 22 w. od Sieradza, Wś ma 29 dm. i 606 mk. wraz z osadami Borek, Migacz, Poręby, Łapigrosz, folw. ma 11 dra. i 39 mk. z folw. Zimna Woda, karczmami Dębiniec i Łapigrosz, os. leś. Biała. W r. 1827 było 36 dra. , 323 mk. Dobra W. składały się w r. 1877 folw. W. i Zimna Woda, rozl. mr. 1491 folw. W. gr. or. i ogr. mr. 518, łąk mr. 71, pastw. mr. 134, lasu mr. 552, nieuż. mr. 28; bud. mur. 11, drew. 13, las nieurządzony; folw. Zimna Woda gr. or. i ogr. mr. 172, łąk mr. 11, nieuż. mr. 6; bud. mur. 2, drew. 1, wiatrak. Wś W. os. 87, mr. 509, wś Borek os. 7, mr. 16. Na początku XVI w. łany km. dawały plebanowi za meszne po 3 kor. żyta i 3 owsa a folwark dziesięcinę Łaski, L. B. , II, 55. W r. 1553 część Zajączka miała 4 łany km. a r. 1576 część Brzechfy 9 łan. Pawiń. , Wielk. , II, 217. 5. W, , wś nad rzką b. n. , pow. kaliski, gm. Ostrów Kaliski, par. Godziesze, odl. 19 w. od Kalisza, ma 17 dm. , 90 mk. W r. 1827 było 11 dm. , 93 mk. 6. W. Wielko, w dok. Wrancza Major, wś i folw. , i W. Wielka Poduchowna, wś, pow. kolski, gm. Lubotyń, par. Wrząca, leży na trakcie z Koła do Włocławka, 7 w. od Koła st. poczt. i tel. , 11 w. od Brdowa, posiada kościół par. murowany, dom przytułku fun Wrzanka Wrzank Wrząc