okr. , o 52 w. od Ejszyszek, ma Zelasen niem. , , zaśc. szlach. nad jeziorem i n. , pow. trocki, w 1 okr. pol. , o 19 w. od Trok, 2 dm. , 31 mk. katol. Zelburg, ob. Selburg. Do podanych tam wiadomości dodajemy, że Gustaw Adolf w d. 30 czerwca 1625 r. obiegł Z. , którego załoga po krótkim oporze poddała się. W d. 20 lipca 1704 r. ks. Michał Serwacy Wiśniowiecki, hetman w. lit. , na czele 5000 wojska litewskiego i 1500 piechoty ruskiej, obiegł tutejszy zamek, broniony zaledwo przez 200 Szwedów, lecz po 6 dniowym bezskutecznym szturmie, z powodu nadchodzących oblężonym posiłków, odstąpił od Z. pod słobodę Krzyżborgską, gdzie była stoczona walka. Zelcowo, folw. , pow. rzeżycki, 73 dzies. ; własność Ant. Liesano. Zelcza al. Żylca, potok w Beskidzie Zachodnim, zabiera wody ze stoków Magóry w paśmie Baraniej Góry, uchodzi do Soły z lew. brzegu. Prawym dopływem Z. jest pot. Godziska. Zelczów, wś nad Utroją, pow. lucyński; bród. Zelczyna, wś, pow. wadowicki, par. rz. kat. w Krzęcinie. Leży w okolicy pagórkowatej 255 mi npm. , niedaleko od Wisły, przy go ścińcu ze Skawiny 17 klm. do Wadowic. Gra niczy na płn. z Ochodzą, na zach. z Drogami Wielkiemi, na płd. z Krzęcinem a na wschód z Borkiem Szlacheckim. Wś zbudowana jest wzdłuż gościńca i drogi gminnej z Ochodzy do Krzęcina, przecinającej się w środku wsi z gościńcem, ma 54 dm. i 323 mk. 133 męż. , 160 kob. , 303 rz. kat. i 20 izrael. Pos. tabularna Stefanii ma 179 mr. ; pos. mn. 210 mr. W r. 1581 Pawiń. , Małop. , 110 Z. miała dwóch współwłaścicieli Frydrychowską i Mila nowskiego. Obie części miały 2 łany km. , 3 zagr. bez roli, komornika z bydłem i rzemieśl nika. Zeldzin, ob, Zelzin. Zelejowa, góra w obrębie Chęcin, zawiera marmur w trzech odmianach. Dobywa się w bryłach, twardy i trudny do obrabiania. Dla swej różnobarwności zdatny na wyroby. Kopalnie otworzono tu w r. 1827. W XVI w. dobywano tu rudę ołowianą i glinkę czerwoną. Zeleminek, zaśc. nad błotem Zeleminek, pow, święciański, w 2 okr. pol. , o 64 w. od Święcian, 1 dm, , 6 mk. katol. Zelempol, fol. szl. , pow. trocki, w 4 okr. pol, 48 w. od Trok, 1 dm. , 23 mk. katol Zelenen, wś, pow. kocmański na Bukowinie. Gmina ma 1254 mk. , obszar dworski 19 mk. Zelenie, szczyt górski, ok. Zełenie. Zeleny, szczyt 803 mt. , nad Czarnym Czeremoszem, na obszarze Skoruszny, w Żabiem, pow. kosowski Karta woj, , 13, XXXI. Zelgniewo, niem. Selgenau, wś dwor. , w pow. chodzieskim Kolmar, ma urząd okr. i urz. st. cyw. w Pile, pocztę i st. koł. żel w Głomi Schoenfeld na linii PiłaChojnice, szkoły w miejscu, par. kat. w Śmiełowie Schmietau, ew. w Miasteczku Friedheim, sąd w Pile. Ob szaru 630 ha, 11 dym. , 173 dusz 60 ew. . Do podatku grunt. oszacowano czysty dochód na 10447 mrk. 2. Z. , wś gosp. , w temże poło żeniu, ma obszaru 977 ha, 46 dym. , 445 dusz 121 katol. 3. Z. , niem. Selgenau, dwa le śnictwa, w temże położeniu, z nich jedno nadle śnictwo ma 5319 ha, 6 dym. , 52 dusz 7 katol. Z. było niegdyś starostwem, leży na płd. zach. Krojanki a na zach. płn. Wysokiej. W r. 1578 miało 6 łan. os. , 4 zagr. , 3 komor. i rzemieśln. Wiatach 1735 1771 należało do starostwa ujskiogo. Zelgniewskie starostwo niegrodowe, w wojew. kaliskiem, pow. nakielskim, podług spisów podskarbińskich przed r. 1768 było w posiadaniu Kazimierza Raczyńskiego, pisarza w. kor. , opłacał on kwarty złp. 2033 gr. 3, a hyberny złp. 1144 gr. 16. Na sejmie z r. 1768 Stany Rzpltej uczyniły zamianę tego starostwa dla tegoż Baczyńskiego na jego dobra Świątniki i Rogalin, w wojew. poznańskiem położone. Wy znaczona nawet była komisya z kilkunastu urzę dników do ocenienia tej zamiany. Kiedy jednak że dn. 13 września r. 1772 rząd pruski zagarnął cały powiat nakielski, a przez to komisya wyznaczona do tej zamiany nie mogła czynności swej dopełnić, zatem na sejmie z r. 1773 75 przez oddzielną; komisyą Stany wynagradzając utratę ststwa zelgniewskiego nadały Baczyń skiemu w dożywocie generalstwo wielkopol skie. W. Ł. Zelgno al. Zeglno, w dok. Segelin, Zeglen, dobra ryc. , pow. toruński, st. p. i paraf. kat. Dżwierzno, st. kol Chełmża, o 7 klm. odl; 731 ha 585 roli or. , 84 łąk, 3 lasu; 1885 razem z fol. Bezdół 3 dm. , 60 mk. , 17 dm. , 55 dym. , 299 mk. , 249 kat. , 50 ew. ; chów bydła rasy holenderskiej. Dziedzic Linke. R. 1328 w. m. Werner v. Orseln nadaje dobra Zegelin bene dyktynkom w Toruniu ob. Woelky Urk. d. Bist. 45 grzyw. czynszu. R. 1430 nabył te dobra Hanusz z Dźwierzna w zamian za Wytrębowice, do dając 125 grz. l. c. , str. 444. R. 1526 po twierdza Zygmunt I Jakubowi Rokuszowi dobra i wsi Dźwierzno, Zajączkowo, Ostrów, Oczyn i połowę Zelgna str. 703. Kś. Fr. Zelgoszcz 1. w XVI w. Zelgoscza, wś i dwa fol, pow. brzeziński, gm. i par. Dobra, odl 18 w. od Brzezin, Wś ma 26 dm. , 206 mk. ; dwa folw. 4 dm. , 21 mk. W 1827 r. było 19 dm. , 203 mk. , par. Waliszew. W r. 1871 fol Z. lit. A. rozl. mr. 237 gr. or. i ogr. mr. 201, Zelasen Zelasen Zelburg Zelcowo Zelcza Zelczów Zelczyna Zeldzin Zelejowa Zeleminek Zelempol Zelenen Zelenie Zeleny Zelgniewo Zelgno Zelgoszcz