340 mt. , staw obszerny. Do stawu wpada w stronie wsch. potok Wymżycia, nadpływąjący od Tustogłów i zasilony Gniłą. Płd. część obszaru przepływa pot. Hrebelka, dopł. Strypy, od wsch. na zach. Zabudowania miasteczka leża na płn. zach. , w dolinie Strypy. Na płd. odnich leży przedmieście Kuklińce i Zagrobela. Środkiem miasteczka idzie gościniec ze Złoczowa do Tarnopola. Płn. krawędzi obszaru dotyka tor kolejowy. Wzniesienie obszaru wynosi w dolinie Strypy na płn. zach. 340 mt. , a najwyższe na płd. wsch. 389 mt. Obszar należący do miasteczka obejmuje 2809, 5 ha, w 3790 parcelach. Gmina posiada roli orn. 2044, łąk i ogr. 117, past. 81 ha; obsz. dwor. roli or. 227, łąk i ogr. 42, past. 109 ha. W r. 1890 było 598 dm. , 4069 mk. w gm. , 5 dm. , 31 mk. na obsz. dwor. 1497 gr. kat. , 708 rz. kat. , 1895 izr. , 2297 Pol, 1800 Rus. , 3 Niem. . Par. rz. kat. w miejscu, dek. złoczowski, archyec. lwowska. Założył parafią Jakub Sobieski, starosta krasnostawski, ojciec Jana III, w r. 1627 ob. Arch. krajowe we Lwowie, T. , t. 55, str. 866. W dokumencie erekcyjnym zastrzeżono, aby panie nabywał gruntów, do których przywiązana jest obrona miasta, a w razie nabycia administrator ma sprzedać takiemu, któryby powinności odbywał, księdzu zaś dał pieniądze. Kościół parafialny dzisiejszy wzniesiony kosztem Aleksandra Siedliskiego, stolnika inflanckiego, dzierżawcy Pleśnian w czasie od r. 1748 do 1755, konsekrowany w r. 1766 przez Wacława Sierakowskiego, arcyb. lwowskiego, p. w. św. Anny. W kościele jest obraz Matki Boskiej z Jezusem na lewej ręce. Obraz ten miewał Jan III ze sobą w wielu wyprawach. Do paraf. Zborowskiej należą wsi Cecowa, Chorobrów, Chorościec, Grabkowce, Hrabuźna, Jarczowce, Jarosławice, Jezierzanka, Kabarowce, Korszyłów, Kudobińce, Kudynowce, Ławrykow co, Meteniów, Młynowce, Podhajczyki, Podhrebce, Prysowce, Pleśniany, Tustogłowy, Trawotłoki, Urlów, Wołosówka, Wołczkowce, Zarudka, Zarudzie, Żukowce. Par. gr. kat. w miejscu, dek. Zborowski. Cerkiew parafialna p. w. Przemienienia Pańskiego. Do dekanatu Zborowskiego należą parafie Białkowce, Białogłowy, Bzowica, Grabkowce, Iwaczów, Jarczowce, Jarosławice, Jeziorna, Jezierzanka, Kabarowce, Kudobińce, Kudynowce, Łopuszany, Mszana, Nuszcze, Olejów, Ostaszowce, Perepelniki, Podhajczyki, Prysowce, Serwiry, Zarudzie. Z. ma szkołę etat. 2klas. z językiem wykładowym polskim. Jest tu zakład dla ubogich, utworzony w r. 1727 przez królewicza Jakuba Sobieskiego, i młyn wodny. O założeniu miasta i jego pierwotnych dziejach nie mamy wiadomości. Prawdopodobnie założyli go w XVI w. Zborowscy, którzy przybyli tu z Małopolski i za przykładem innych możnych rodzin nadali siedzibie nazwę rodowego gniazda. Zapewne powstał na obszarze wsi Kuklińce, której nazwę zachowało przedmieście. W początkach w. XVII prze szedł Z. w posiadanie Jakuba Sobieskiego, ojca Jana III. W r. 1649 w dniach 15 i 16 sier pnia stoczył tu Jan Kazimierz, ciągnąc na od siecz Zbarażowi, bitwę z Kozakami pod Chmiel nickim i Tatarami pod wodzą Islam Gireja, a w dniu 17 sierpnia została zawartą pamiętna ugoda Zborowska. Walczył tu po raz pierwszy Jan Sobieski i oddał tak wielkie usługi, że w na grodę otrzymał starostwo jaworowskie. Gdy bowiem na widok licznych hord krymskich, opa sujących hufce polskie wyczerpane dwudniową walką, powstał zamęt i rycerstwo pierzchać po częło, gdy król daremnie z pochodnią w ręku przebiegał nocą obóz owładnięty strachem, wte dy wpadł pomiędzy uchodzących towarzysz pan cerny Jan Sobieski, wraz z gronem dzielnych i piorunującym wezwaniem uśmierzył popłoch, podniósł ducha i przywrócił porządek. W r. 1667 w czasie ponownego najazdu Kozaków i Tatarów zniszczono Z. do szczętu, o czem świadczy list Sobieskiego. I później nie mijali Tatarzy tego miasta. To też w r. 1689 nadał król nowo przywileje mając nad spustoszeniem jego osobliwe politowanie. Około r. 1766 był dziedzicem Z. Antoni Bielski, łowczy na dworny kor. Obszerniejszy opis Z. , p. t. Wia domość o Zborowie, podało Czasopismo nau kowe zakładu Ossolińskich. Ob. także Istoryczeskoje izwiestie o Zborowi Zoria hałycka, 1857, Nr 3 i 4. Kubala Oblężenie Zbaraża i pokój pod Zborowem w r. 1649 Szkice histo ryczne. Serya I. Lu. Dz. Zborów, węg. Zboro, miasteczko, w hr. saryskiem Węgry, ma kościół paraf. katol, synagogę, 2281 mk. Jest to centr państwa dóbr makowickiego, do którego należy zamek Makowica i przeszło 100 osad i wsi. W mieście jest gorzelnia, browar, papiernia, młyn wodny, wielu garbarzy, szewców, szpital dla ubogich, jarmarki, dwa zamki właścicieli spadkobierców hr. Erdödy i hr. Maryi Aspremont, z tych górny posiada baszty i obszerny kościół z 2 wieżami, połączony z zamkiem, niemniej wielki dziedziniec, na którym stoi 100 lip zasadzonych dwoma rzędami, pamiętnych z tego, że Jerzy Rakoczy kładł datę sub centum tiliis. Bramy mają napisy jeszcze z czasów Rakoczego. Nad miasteczkiem wznoszą się na wzgórzu piękne ruiny dawnego zamku Makowickiego, gdzie takie kilka napisów z czasów Rakoczego jeszcze odczytać można. Z. posiadał jus gladii. W r. 1732 urodził się tu Karol Wagner, wydawca dzieł Analecta Scepusiensia i Sarosiensia. W pobliżu Z. znajduje się znane zdrojowisko i miasto Bardyów. Opis Z. z ryciną podał Tyg. Illustr. z 1866 r. t. XIV, str. 25. Zborów, ob. Zborowo.

Zborów

Zborów