na płd. od urz. pocz. w Mużyłowicach. Na płn. zach. leźą Laszki, na płn. i płn. wschód Tuczapy, na płd. Rodatycze w pow. gródeckim. Przez wieś płynie pot. Gliniec. W jego dolinie leżą zabudowania wiejskie. Na wsch. od nich przys. . Własn. więk. ma roli or. 9, łąk i ogr. 2, past. 1 mr. ; wł. mn. roli or. 195, łąk i ogr. 121, past. 62 mr. W r. 1890 było 59 dm. , 389 mk. w gm. 156 gr. kat. , 44 rz. kat. , 15 izr. , 174 inn. wyzn. 162 Rus. , 50 Pol, 177 Niem. . Par. rz. kat. w Rodatyczach, grkat. w Tuczapach. Za czasów Rzpltej należała wś do dóbr koronnych, starostwa jaworowskiego. Dokumentem, wydanym d. 16 lipca 1702 r. w obozie pod Pińczowem, nadaje August U Teresie z Ossolińskich Druszkiewiczowej dobra Tuczapy, Mołoczkowice i Zbadyń, w województwie ruskiem Arch. krajowe we Lwowie, C. , t. 480, str. 153. L. DzZbanie, mylnie za Zbanice, właściwie Dzbanice, wś, pow. głupczycki, ob. Zbaniów, przys. Batiatycz, w pow. gródeckim, ma 10 dm. , 84 mk. Zbar, starożytny gród kasztelański i targo wisko na Kujawach Leśnych. W r. 1145 ks. Mieszko, potwierdzając posiadłości klasztoru trzemeszeńskiego, wymienia Zbar z targowiskiem, nadany przez księżnę Salomeę. W r. 1147 zatwierdza to nadanie papież Eugeniusz III. W r. 1299 wspomniana W r. 1306 mieszczanie inowrocławscy układają się z Pawłem de Wacława, o wydanie miasta i zamku, , Barow. W r. 1362 występuje Andruszko, kasztelan zbarski. Pod r. 1350 wspomniany jest districtus Czbarz. W tymże roku arcyb. gnieźn. Ja rosław przekazał maldraty z Marsewa i Gogolina, w ziemi zbarskiej, na utrzymanie altaryi p. w. N. P. Maryi i św. Stanisława w katedrze, a w r. 1356 dziesięcinę z Budzisławia pod Wilczy nem. i z Kożuszkowa kościołowi w Jankowie. W r. 1369 król Kazimierz pozwolił Borzysławowi, opatowi mogilnickiemu, założyć wieś w lesie należy, że ta ziemia zbarska obejmuje te obsza ry, które tworzą t. zw. Leśne Kujawy, t. j. dzisiejsze mogilnickiego. Dekanat trzemeszeński do dziś dnia nazywa się Zbarensis Przypuszczać by można, że ogromne grodzisko, leżące przy folw. Źakowice, w pow. strzelińskim inowrocławskim, mogłoby być siedzibą kasztelanii zanikłej. Wsi Sokolniki, Łagiewniki i Grodztwo w reg. pobor. z 1557, podane w par. Polanowice na płd. od Kruszwicy, możnaby też uważać za wskazówki położenia grodu zbarskiego. Według Łaskiego dekanat zbarski obejmował Kleczew, Wilczyn, Ślesin, Grzego rzew i Kazimierz. W. Ł. Zbaraż 1. miasto powiatowe w Galicyi wschodniej, między 49 37 a 49 42 płn. szer. i 43 25 a 43 31 wsch. dług. od F. Na płn. wsch. leżą Bazarzyńce, Tarasówka i Łubianki Niższe, na płd. wsch. Kretowce, Hrycówce i Stryjówka, na płd. Wałachówka i Zarudzie, na zach. Czerniechowce, Zbaraż Stary i Załuże, na płn. zach. Załuże. Przez miasto płynie Gniezna, dopł. Seretu. W jej dolinie leżą zabudowania miejskie, na płn. zach. od nich przedmieście Załużeckie, na płd. wsch. przedm. Przegrodzkie, a na płd. przedm. Tarnopolskie. Własn. większa ma roli or. 134, łąk i ogr. 40, past. 5 mr. ; wł. mn. roli or. 3047, łąk i ogr. 362, past. 139, lasu 67 mr. W r. 1890 było 8785 mk 2992 rz. kat. , 2161 gr. kat. , 3632 izr. ; 2225, 6532 Pol, 13 Niem. . Par. rz. kat. w miejscu, dek. tarnopolski, archidyec. lwowska. Rok założenia parafii niewiadomy 1627. Z odnowienia dotacyi, dokonanego około r. 1726 przez Józefa na Potoku Potockiego, woj. kijowskiego, okazuje się, że parafia ta istniała już na wiele lat przedtem. Do par. należą wsi Bazarzyńce, Czernichowce, Dobromirka, Głęboczek, Hrycowce, Huszczanki, Jacowce, Kapuścińce, Klebanówka, Korszyłówka, Krasnosielce, Kretowce, Lisieczyńce, Łubianki Niższe i Wyższe, Łozówka, Obodówka, Ohrymowce, Roznoszyńce, Sieniachówka, Sieniawa, Stary Zbaraż, Stryjówka, Suchowce, Supranówka, Szyły, Szelpaki, Tarasówka, Terpiłówka, Wałachówka, Werniaki, Załuże, Zarudzie z Maksymówką i Zarudeczko. Kościoła parafialnego nie ma, a do użytku służy kościół bernardynów, do których należy parafia. Klasztor bernardyński założył tu Jerzy ks. Zbaraski w r. 1627. Po zniszczeniu klasztoru przez Turków w r. 1675, odnowił go Stanisław Potocki, wojew. kijowski ob. Barącz Pamiętnik zakonu oo. bernardynów w Polsce, Lwów, 1874, str. 384. Par. gr. kat. w miejscu, dek. zbarazki. Do par. należą Bazarzyńce i Tarasówka. Cerkiew paraf, , p. w. Zmartwychwstania C. P. , poświęcona po odnowieniu, dokonanem za staraniem proboszcza kś. Kosteckiego, dnia 20 wrześn. 1879 r. przez arcyb. Sembratowicza. Oprócz tego jest jeszcze cerkiew filialna. Do dekanatu zbaraskiego należą parafie Bogdanówka, Czerniechowce, Czernielów Buski, Dobrowody, Hnilice Wielkie, Huszczanki, Iwanozany, Klebanówka, Koszlaki, Krasnosielce, Kujdańce, Łubianki Wyżne, Medyń, Nowe Sioło, Palczyńce, Sieniawa, Skoryki, Stehnikowce, Stryjówka, Stupki, Supronówka, Szelpaki, Szyły, Terpiłówka, Toki, Zarubińce i Zbaraż Stary. Niegdyś był w Z. klasztor bazylianów. Założyli go ks. Zbarascy, a zniesiony został r. 1786 ob. Rkp. w bibliot. Ossol. , Nr. 1087, str. 251, i Nr 2074 p. t. Księga historyi klasztoru zbaraskiego św. Bazylego. Z. jest siedzibą sta

Zbanie

Zbanie

Zbaniów

Zbar

Zbaraż