Kudelczyn, par. Sokołów odl. 5 w. . Wieś ma I 38 osad, 325 mk. Przy uwłaszczeniu w r. 1864 włościanie otrzymali gruntów 187 mr. 67 pręt. W skutek zamiany serwitutów w r. 1876 prze szło na ich własność 91 mr. 250 pr. , razem więc posiadają 279 mr. 17 pręt. Pol Z. wchodził w skład dóbr Sokołów, od r. 1882 stanowi od dzielną, hypotekę i składa się z fol. Z. i awulsu Z. Stary. Ma obszaru ogrodów warz. 5 mr. 217 pr. , owocowych 3 mr. 253 pr. , gruntu or. 804 mr. 51 pr. , łąk polnych 28 mr. 6 pr. , łąk oddzielnych 2 mr. 111 pr. , lasów 326 mr. 102 pr. , bagien 8 mr. 201 pr. , wód 1 mr. 3 pr. , nieuż. 286 pręt. , granic, dróg 37 mr. 259 pr. , pod zabudowaniami 3 mr. 292 pr. Razem w r. 1885 było 1223 mr. 15 pr. Budynk. mur. 3, drew. 27. Płodozmian zaprowadzony od lat 25. Z. wchodził w skład dóbr Sokołów, będących własnością; ks. Ogińskich; w początku obecnego wieku nabyty został przez Kobylińskich. W r. 1882 oddzielony od dóbr Sokołów, został własno ścią Adama Hirszmana. L. Cz. Ząbkowice, wś i os. nad rz. Trzebiczką; pow. będziński, gm. olkuskosiewierska, par. Gołonóg. Na obszarze wsi stacya dr. żel warsz. wied; , odl 275 w. od Warszawy. Od stacyi idzie osobna odnoga dr. żel do Sosnowca i Katowic, mająca 16 w. długości. Na obszarze Z. znajdują się pokłady rudy żelaznej. Wś ma 56 dm. , 626 mk, 714 mr. ; os. stac. 7 dm. , 12 mr. ; obszar dwio. 136 mr. W 1827 r. wś rząd. Z. , w par. Gołonóg, miała 40 dm. , 227 mk. W połowie w. wś biskupów krakowskich, ma 7 łan. km. , dających dziesięcinę, wartości do 7 grzyw. Długosz podaje dwa opisy tej wsi, raz w par. Chruszczobród, drugi raz w par. Sławków L. B. , II, 188 i 195. W r. 1581 bisk. krakow. płaci tu od 6 łan. km. , 2 zagr. z rolą, 3 zagr. bez roli, 1 kom. bez bydła, 1 łanu sołt. Paw. , Małop. , 35. Pierwszy wielki piec założyli tu w 1725. biskupi krakowscy. Br. Ch. Ząbkowice, niem. Frankenstein, ztąd pol Franksztyn, miasto powiatowe na Szląsku pruskim, w reg. wrocławskiej, pod 50 36 szer. płn. i 34 48 19 1 2 wsch. dług. , nad rzką dopł. Nissy Kłodzkiej, która nazwę tę przybiera dopiero poniżej Z. , po przyjęciu dopływów; Schrebsdorfer Bach i Zadelwasser. Miasto leży na wzn. 836 st. par. npm. , odl 9 mil na płd. płd. zach. od Wrocławia, posiada st. dr. żel, na linii LignicaNissa, odl 47 klm. od Nissy. Stare miasto jeszcze w r. 1840 było otoczone murami i miało cztery bramy, prowadzące do czterech przedmieść wrocławskiego, ziębickiego, kładzkiego i świdnickiego. Rynek zabudowany pięknemi, staremi kamienicami. Ruiny starego zamku leżą na płd. zach. od miasta, na wzgórzu. Miasto posiada kościół par. katol, kościół szpitalny, kościół cmentarny, kościół par. ewang. , zarazem wojskowy od 1793, istniejący od 1819 w dawnym kościele dominikańskim. Szkoła początkowa katol, szkoła ewang. , szkoła miejska, szkoła robót dla dziewcząt, przytułek dla 24 ubogich, klasztor braci Miłosierdzia, urząd powiatowy i miejski, urz. poczt. i telegr. Miasto ma 327 ha obszaru 180 roli, 25 łąk 54 lasu, 535 dm. , 1937 gospodarstw, 8017 mk 3717 męż. , 4300 kob. , co do wyznania 6031 katol, 1849 ew. , 4 inn. wyzn. , 133 żydów. Ludność trudni się uprawą jarzyn. Targi na zboże. Zawiązkiem osady był starożytny gród leżący na obszarze wsi Tarnowa. Zapewne wraz z osiedleniem się osadników niemieckich powstała niemiecka nazwa osady miejskiej, utworzonej na obszarze Ząbkowic. Bolko, ks. świdnicki, nadaje w r. 1295 miastu przywilej składu dla ołowiu i soli. Podczas wojny z Jerzym Podiebradem miasto przechodziło dwukrotne oblężenie i było zdobyte z pomocą wrocławskich dział Donnorbuechse. Ucierpiało wiele podczas wojny 30letniej. W r. 1858 wielki pożar zniszczył miasto. Przy kościele katolickim stoi stara wieża, pochylona około 1 1 2 łok. w stronę ulicy Świdnickiej. Dawny kościół dominikański, po zamknięciu klasztoru w 1810 r. został przerobiony na kościół protestancki. Ratusz przebudowany został w r. 1826. W kościele par. katol mieści się nagrobek Wita Stwosza, syna rzeźbiarza, zmarłego w r. 1569. Ob. Kłosy 827. Ząbkowicki powiat, w reg. wrocławskiej, obejmuje na przestrzeni 8 1 2 mil kwadr. obszar złożony z dolin i wzgórz, rozciągający się u podnóża gór Sowich. Dzięki żyznej glebie kwitnie tu uprawa pszenicy. Obok tego w głębi ziemi znajdują się liczne bogactwa mineralne łomy marmuru i wapienia, rudy ołowiane i miedziane, arszenik, piękny zielony i nieco złota. Znajdują się też źródła mineralne. Liczne fabryki wyrabiają sukno, płótno, papier, tytuń, porcelanę i proch. Znaczną część powiatu zajmują wielkie dobra MinderFreie Standesherrschaft MuensterbergFrankenstein, mające centr swój we wsi Stolz, rezydencyi hr. Schlabrendorfa. Ogólny obszar powiatu wyno48269 ha, wtem 31773 ha roli, 3050 łąk i 9444 lasu. Do miast należy 1146 ha 450 roli, 481 lasu, do gmin wiejskich 31820 ha 24845 roli, 1963 łąk i 2497 lasu, większa własność 2453 ha 1171 roli, 1282 łąk i 1350 lasu. Ludność ogólna wynosi 50193 23371 męż. , 20822 kob. , z tych 38301 urodzonych w obrębie powiatu. Co do wyznania jest 39853 kat. , 10164 ew, , 31 innych wyzn. , 145 żydów. Na miasta przypada 12936 mk. , 10202 katol. 2588 ew. , 9 innych wyzn. 137 żyd. , na gminy wiejskie 34804 mk, 28019 katol. , 6656 ew. , 21 innych wyzn. , 8 żyd. , na obszary większej własności 2453 mk, 1532 katol. , 920 ew. , 1. Ząbkowo, al. Cegielnin, zaścianek, pow, wi Ząbkowice Ząbkowice Ząbkowic Ząbkowo