pfen i razem z nim liny. Mała ileść szczupaków dostaje się corocznie do stawów, mimo wszelkiej ostrożności, z wodą dopływową. . Linki, przeważnie dwu i trzyletnie, wywożą głównie do Berlina. Z dwóch stawów Maurycy i Pilawa, obejmujących 220 mr. , odłowiono d. 15 i 16 paźdz. 1895 r. 23. 868 klgr. ryb, bez ćwików i tarlaków; ponieważ zaś obsada wiosenna tych stawów wynosiła 7116 klgr. , otrzymano tedy, jako ogólny przyrost, pokaźną cyfrę 16751 klg. Ogólna wartość wyłowionych ryb przedstawiała sumę 14038 złr. za 50 klgr. karpia płacono od 26 do 30 złr. , lina zaś od 30 do 36 złr. , z czego potrąciwszy wartość obsady wiosennej 4248 złr. , to rzeczywista wartość przyrostu jednoletniego, czyli zysk z hodowli przeprowadzonej na przestrzeni 220 mr. , wynosił 9790 złr. W r. 1569 z wszystkich stawów należących do starostwa Zatorskiego a więc włączając stawy wadowickie, berwałdzkie i piotrowickie, obliczono dochodu 1744 fl. , z czego na zarybienie 116 fl. quae summa tresannos fecit singulis annis 542 fl. 20 gr. Mss. Ossol. , 534. Budowle i instytucye. Rynek zabudowany domami murowanemi, w części piętrowemi, leży w środku miasta i jest jego częścią najokazalszą. . Przekątnią stanowi droga powiatowa, łącząjca się tuż za rynkiem z traktem wojskowym. Z rynku wychodzą krótkie ulice, zabudowane domami drewnianemi. Stary kościół w wschodniej cząści miasta i zamek, dzisiaj własność hr. Augusta Potockiego, są. najważniejszymi zabytkami budowlanym z przeszłości. Mury i obwarowania, któremi miasto z końcem XIV w. ootoczone było, zniósł ks. zatorski Wacław, wskutek zobowiązania się względem Kazimierza Jagielończyka, aktem z 28 grudnia 1440 r. W południowej stronie grupa domów ma nazwę Granica i tu podobno leżała pierwotna osada, dopiero z końcem XIV w. przeniesiona na dzisiejsze miejsce; w zachodniej stronie Bugaj i folwark Podlipki, w północnej przedmieście i po prawym brzegu Skawy Zaskawie. Pod zamkiem Kamieniec, gdzie w XVII w. mieszkali żydzi. Kościół parafialny, zwany ducalis, książęcym, istniał już przed 1292 r. Mieszko, ks. cieszyński, wynoszą. e w tymże roku dnia 10 listopada Zator do godności miasta, nadaje tamże nad Skawą. zbudowanemu ibidem constructae kościołowi pół łanu frankońskiego. Obecny kościół zbudowany był 1393 r. Ma on ozdobną facyatę z ostrołukowymi drzwiami i czteropiętrową wieżą 22 mt. wysokości. Nad wielkim ołtarzem sklepienie ostrołukowe. Sklepienie wieży głównej i dwu bocznych runęło w czasie pożaru 1769 r. odbudował je ówczesny proboszcz kś. Michał Kamelski, lecz mimo restauracyi w r. 1845, domaga się ono dziś przebudowania. Przed kilku laty pokryto dach nową, blachą. Kościół, p. w. św. Wojciecha i Jerzego, miał 10 ołtarzy; istniejący dzisiaj wielki ołtarz, w stylu gotyckim, z kamienia pińczowskiego, wystawiono kosztem Natalii hr. Potockiej w 1886 r. Z dawnych zabytków przechowała się chrzcielnica spiżowa, w kształcie kielicha, z 1462 r. Na środku czaszy górnej mieści się postać któregoś z książąt Zatorskich, trzymającego w jednej ręce chorągiew księstwa, w drugiej tarczę z orłem piastowskim. Legenda na górnym i dolnym obwodzie trudna do odczytania. Z pomników, prócz tafli przed ołtarzem, na której wyryta postać kobiety z zasłoną. , ku pamięci Katarzyny z Gierałtowic, żony Jakuba Palczowskiego ze Smolic, podstarościego zator. 1575 r. , i pomnika Anny Januszowskiej, podstarościny zator. 1640 r. , znajdują się tylko pomniki z tego wieku Apolonii Poniatowskiej i Maurycego hr. Potockiego. Na zewnątrz kościoła, od strony zamku, pomnik Andrzeja Bronowskiego, w klęczącej postawie, w stroju hiszpańskim f 1612 r. . W grobach pod kościołem, które odrestaurował kś. Kamelski, leżą zwłoki Maurycego i Ludwiki Potockiej, Anny z Tyszkiewiczów Wąsowiczowej i generała Wąsowicza, adjutanta Napoleona III. Na cmentarzu znajdują się grobowce kś. Michała Kamelskiego, kś. Pawła Tebańskiego i Apolonii Poniatowskiej. Z czterech dzwonów najstarszy ma napis z datą 1596 r. Przy kościele istniała od 1765 r. w osobnym sklepie biblioteka dekanalna, założona również przez kś. Michała Kamelskiego. Liczyła ona około 5000 dzieł, w 1852 r. było jeszcze 1330 dzieł w 2000 tom. , przeważnie treści dogmatyczno moralnej i kościelnoprawniczej z końca XVII i XVIII w. Część zbioru podobno wzięto do biblioteki Ossolińskich we Lwowie, część zabrał hr. Przeździecki, reszta leżała w bezładzie nad zakrystyą, wystawiona na powolną zagładę. Przebrane resztki odesłał kś. Krajewski, obecny proboszcz, do archiwum konsystorskiego w Krakowie. Było także i archiwum dekanalne, gdyż już w 1326 r. Theiner, I, 240 należało do dekanatu Zatorskiego 34 kościołów parafialnych, w osobnym sklepiku, jednak i to dawniej już bardzo przerzedzone, dzisiaj nie istnieje. W połowie XVI w. zabrali część inowiercy, którzy kościół zajęli, w 1664 r. 19 przywilejów niknie w rękach mieszczan Zatorskich, w 1724 r. proboszcz Jan Skinderowicz oddaje resztę na przechowanie Rasockiemu, dziedzicowi Rudz, gdzie w dworze spłonęły, tylko kś. Kamelski od 1765 r. proboszcz zatorski zdołał zebrać jeszcze 22 ksiąg, odnoszących się do fundacyi pojedyńczych altaryi. Gdzieby się one dzisiaj znajdowały nie wiadomo, w bibliotece Ossolińskich jest tylko jeden kodeks spisany przez kś. Kamelskiego, z którego czerpiemy wszelkie wiadomości o uposażeniu kościoła. Nie brak tam spisujące Zator