ła sympatye poety, bowiem Śtan. Zamojski był wyznawcą, kalwinizmu i urządził zbór w Zamościu Starym. Po Herburtównie miał jeszcze dwie zony Łaszczównę i Orzechowską, . Rej wysławia jego rycerskość i powiada, źe choć był domowego ćwiczenia ale niedałby się oszukać żadnemu Włoszkowi. Inne gałęzie rodu Jelitczyków miały w tych stronach swych przedstawicieh. Stanisław z Goni ólina pod Piotrkowem jest biskupem chełmskim w końcu XVI w. 2. Z. , miasto powiatowe w gub lubelskiej, do r, 1866 forteca, leży pod 50, 42 8 szer. płn. i 40, 52 9 dług. wsch. od, śród płaskowzgórza lubelskiego, wzniesionego tu około 700 st. n. p. m. , nad dwoma rzeczkami Topornicą; od płd. i zach. i uchodzącą tu do niej od płd. Łabuńką. Rzeczki te tworzyły tu dawniej rozległe stawy i łąki. Przywilej erekcyjny miasta z 1580 r. nazywa rzkę Topornicę Wieprzec. Równina, śród której leży Z. , otoczona jest dokoła wyniosłościami, wzn. 748, 767 do 867 st. n. p. Miasto składa się z dwu części właściwego Z. i Nowej Osady, leżącej o 1 1 2 w. na płd. wseh. , powstałej po za obrębem dawnych fortyfikacji. Na północ od miasta, w odległości 1 1 2 w. leży przedmieście Lubelskie a około 3 w. na wsch. płn. przedmieście Majdan. W pobliżu miasta istnieją trzj wólki Miejska przj Nowej Osadzie, Panieńska dawniej własność zakonnic i Infułacka. Miasto przecina szosa lubelskotomaszowska. Odl. od Warszawy 241 w. , od Lublina 83 w. , od Janowa 56 w. , od Tomaszowa i granicj galicyiskiej 29 w. Najbliższa stacja dr. żel. nadwiślańskiej w Rejowcu. odl. 54, w. Miasto obecnie posiada dwie. cerkwie, kościół par. rzjm. kat. , dwie synagogi i dwa domj modlitwj źjdowskie, szpital powiatowy św. Łazarza na 20 chorjeh, szpital źjdowski na. 16 łóżek, dom przjtułku dla 20 starców i kalek, zjazd sędziów pokoju okr. dla gubernii lubelskiej, sąd pokoju okr. I dla miasta Zamościa, urząd powiatowj i kasę powiat. , zarząd źandarmeryi na dwa powiatj zamojski i biłgorajski, nlagazjn prowiantówy, wielkie koszarj wojskowe, urząd miejski, urz. poczt, i tel. , progimnazyum męzkie, progimnazjm żeńskie, trzj szkołj początkowę. Pierwotny obszar nadany miastu przez Zamojskiego wjnosił 60 łanów. Według pomiaru z r. j 1857 było 65 włók i 5 mr. Z tego bjło pod siedzibami 4 włók 20 mr. , pod rolą i ogrodami 53 wł. , pod placami i ulicami 7 wł. , pod kościołami i cmentarzami 16 mr. Do miasta prowadzą trzy bramy pozostałe po zburzeniu fortecj; Lubelska, Tomaszowska i Szczebrzeska, z ciosu i muru, z siedmiu bastjonami zdobnemi w płaskorzeźby. Rynek czworokątnj, z pięknjm ratuszem zabudowany jest dokoła dwupiętrowemi kamienicami z podsieniami na filarach. Prócz i tego było w 1860 r. 12 ulic Brukowana, Kole giaeka, Sadowa, Ślusarska, Stolarska, Franciszkańska, Ordonanshauzowa, Ormiańska, Źydowska, Lubelska, Bazjliańska i Ratuszowa. Ulice są przeważnie wązkie i krótkie, bruk mają z kamieni i cegieł. Miasto oddawna posiada kanałj, które w części ulęgłj uszkodzeniom. W r. 1884 miał Z. 167 dm. murów, i 336 drew. , 7620 mk. 5009 źjd. . Wr. 1890 bjło 9235 mk. bez wojska, w tej Hcżbie 4154 męż. i 4693 kob. Go do wyznania bjło śród zapisanych do ksiąg stałej ludności 637 prawosł. , 2390 rzym. kat. , 10 prot. i 5720 źyd. W r. 1893 było 10204 mk. wogóle z niestała ludnością, w tej liczbie 836 praw. 398 męż. , 438 kob. , 2915 rzym. kat. 1350 męż. , 1565 kob. , 21 prot. , 6432 żyd. 3090 męż. i 3342 kob. . Przebjwa tu zwykle pułk piechotj, brygada artyleryi i dywizya kozaków. Komunikację z koleją, żelazną w Rejowcu utrzjmuje odchodząca codziennie karetka. pocztowa na 10 osób i liczne powozj i bryczki, głównie żjdowskie. Ruch handlowj przjwozowy kieruje się głównie na Lublin. Z zakładów przemysłowych istnieją browar 4 robot, i 6750 rs. prod. , 3 cegielnie 16 rob. i 3200 rs. , mjdlarnia 4 rob. i 5530 rs. , 3 młjnj i wiatraki 9 rob. , 7800 rs. , fabryka rządowa klinkieru cegły do budowj dróg i brukówj zajmuje 71 robot, z prod. na 232, 60 rs. , fabrjka brjczek 3 rob. , 1200 rs. , wody sodowej 4 rob. , 200 rs. . Ogółem jest 12 zakładów, zatrudniających 111 robot, i produkujących za 47940 rs. Sklepy w mieście prócz dwu i cały handel detalicznyi hurtowny zostaje w ręku żydów. Chrześeianie, głównie na przedmieściach, zajmują się szewctwem, ciesielstwem, bednarstwem, mularstwem. Około r. 1800, gdy za rządu austryackiego skoncentrowały się tu różne urzędy powiatowe i wojskowe, przy tem szkoły, ludność wedle tradyeyi miała jakoby dochodzie 1200O. Po przebyciu oblężeń w r. 180911813, po przeniesieniu władz i szkół miasto podupadło. W r. 1827 było 358 dm. , 4709 mk. ; 1858 r. było 105 dm. murowi 391 drew. i 4802 mk. 1822, 2239 izrael. , 21 innej naród. . Domy były ubezpieczone od ognia na 233880 rs. a kasa miejska miała dochodu rs. 4252 kop. 72. W r. 1859 było 139 rzemieślników i 152 mieszczan rolników, 87 kupców i kramarzy, 7 duchownych, 16 urzędników. W r. 1860 było 103 dm. murów. , 360 drewW tej liczbie było 370 parterowych, 68 jednopiętrowych, 16 dwupiętrowych. Gmachów rządowych było 23, miejskich 4. Nieruchomości były ubezpieczone od ognia na 460580 rs. w tem gmachy wojskowe na 222780 rs. . Cechów było pięć stolarski, kowalski, ślusarski, szewcki i rzeźnicki. Miały one przywileje nadane przez Jana Zamoyskiego w r. 1590 a po twierdzone przez cesarza Franciszka w r. 1796. Istniało też zgromadzenie kupców. Tar

Zamość