Zakopane, wś, pow. nowotarski, leży pod 37 37 wsch. dług. , 48 18 płn. szer. , przy go śeińcu krajowym nowotarskim, u samych stóp Tatr polskich, na obszernej i równej dolinie, lekko podnoszącej się ku Tatrom, poprzerzynanej licznemi potokami, które ostatecznie spływają w jeden strumień, zwany Zakopianką. Strumień ten, razem z pot. Porońcem, tworzy poniżej Zakopanego, we wsi Poroninie, Biały Dunajec. Położenie i układ powierzchnL Dolina zakopańska jest częścią wielkiej wyżyny, rozłożonej na północ od Tatr, zwanej Podhalem. Pogarbione licznemi wzgórzami wygładza się Podhale na obszarze Zakopanego, tworząc, równinę ujętą w ramy okalających ją wyniosłości. Od płn. zamyka tę dolinę rozłożyste wzniesienie, zwane Gubałówką 1123 mt. , która w przedłużeniu ku zachodowi łączy się z Palenicą 1198 m. już po za obrębem Z. , nad sąsiednią wsią Kościeliskami, zaś ku wschodowi przechodzi w Purmanową, ponad kończyną Z. i w Losiówki już ponad Poroninem. Od głównego grzbietu Gubałówki, ciągnącego się w kierunku wschodniozachodnim, odrywa się ku płn. po nad dolinę zakopańską kilka krótkich ramion, opadających stopniowo. Są to, począwszy od zachodu Polana Szymoszkowa, Choćkowski Wierch, Polana Gładka, Wałowa Góra, Kotelnica. Od wsch. zasłania dolinę szereg dużo niższych wzgórz, stanowiących odnogę Tatr, a łączących się przez przechylisko, na którem rozciąga się polana Bystre z Nosalem. Począwszy od płd. w szeregu tym wznoszą się Kozienice 949, Antołówka 962 z Szymonim Wierchem, a ostatni, na półnoeowschodnim końcu, Bachledzki Wierch 990. Od południa zataczają ogromny łańcuch Tatry polskie, z wierzchołkami wybiegającymi do znacznej wysokości, ubielonemi, nawet w lecie, śniegami. Po nad Z. bezpośrednio czernią się północne podnóża Tatr, pokryte lasami, t. zw. regle. Z szeregu turni wybiega najbliżej ku Zakopanemu Giewont 1900, stanowiący odnogę grzbietu głównego Tatr. Giewont, panujący nad doliną zakopańską, nadaje swą nagą, półkolistą ścianą charakterystyczną cechę krajobrazowi zakopańskiemu i tej dekoracyjnej roli zawdzięcza swą sławę i popularność. Choć niższy od wielu przyległych szczytów, dzięki pionowej ścianie od północy i blizkości położenia, wydaje się pozornie potężnym i wyniosłym. Po za nim sterczące w głównym grzbiecie Tatr szczyty, aczkolwiek wyższe, jak Czerwone Wierchy Krzesanica 2128, Małołączniak 2101, Goryczkowa Czuba 1913, KasprowaCzuba 1977, maleją dla oka; obserwującego je z doliny. Giewont jest węzłem, skupiającym zbiegające ku Z. regle, między któremi kryją się dolinki drugorzędne, odznaczające się pięknością położenia. Począwszy od wschodu są to NadCapki, Białe, KuDziurze, Strążyska, Suchy Żleb, Za Bramką, Mały Żlebek. Szereg regli sterczących nad dolir ą Z. zaczyna na wschodzie Nosal 1215 uwieńczony malowniczych kształtów skałami. Dalej ku zachodowi wznoszą się Krokiew 1378 rozłożysta i Sarnia Skała 1375, połączona z Giewontem, wysyłająca odnogi ku północowschodowi, Spaleniec ponad Białem i Spadowiec 1279, a ku północozachodowi Nad Kaczką 1194. W dalszym ciągu na zachód od Sarniej Skały wznoszą się Łysanki 1457, od których odchodzą ku północowschodowi Jatki 1314 z ramieniem północnowschodnim Samkowym Wierchem 1187 i północnozachodnim Nad Suchym Żlebem, oraz ku północozachodowi Jaśkowa Czuba 1259 i Mały Wierch. Ostatnim reglem na zachodzie po nad doliną zakopańską jest Hruby Regiel 1339, który przez przechylisko zwane Gaberówką, łączy się z układem Gubałówki i Palenicy. Od zachodu zamyka dolinę, zaobrębemZ. , właśnie ten nizki grzbiet Gaberówki 931, który stanowi również dział wodny między dorzeczem Białego a Czarnego Dunajca. Częściowo także otacza od zachodu dolinę zakopańską Gubałówka z Palenicą, zbaczając w tym końcu na południe. W takiem otoczeniu rozciąga się obszerna dolina Z. , w postaci równi pochyłej, na której ledwo w jednem miejscu podnoszą się połogie pagórki, zwane Walczaokim Wierchem wsch. i Gąsienicowym Wierchem zach. , 868, wznoszące się na płd. od środka wsi w stronę regli. Jedynie wstęp do Z. , począwszy od granicy sąsiedniego Poronina, aż po Chramcówki część Z. różni się od całej równiny, będąc wazką doliną, gdzieniegdzie dającą zaledwie miejsce dla drogi i potoku. Na opisanej równinie rozłożyło się szeroko Zakopane, środek doliny wznosi się na 837 mt n. p. m. niedaleko od kościoła starego, zaś w dolnym końcu Z. istnieje wzniesienie 760 mt. na rozdziale dróg do Zakopanego i Olczy, t. zw. Ustup. Od dołu podnosi się Z. w dwu kierunkach stale w górę, ku Kościeliskom na zachód i ku Kuźnicom na południe. W pierwszym kierunku najwyższy punkt spotykamy aa Skibowce 863 mt. , a w drugim na górnym końcu Kuźnic 989 mt. Inne miejsca wznoszą się ujście Białej Wody do Młynicznej 837, Chramcówki 908, Bachledówka 789, Gutówka 792 mt. Obszar doliny Z. jest znaczny. Od granicy poronińskiej do kościeliskowej przez całą długość Z. długość drogi wynosi 8 klm. Zaś droga od Chramcówek do końca Kuźnic, t. j. przez całą szerokość Z. , wynosi 6 klm. W tym jednak kierunku do szerokości doliny zakopańskiej weszły i Kuźnice, ściśle biorąc stanowiące odrębny fizycznie obszar, choć tworzące z Z. wsią jedną gminę. Dolinę zakopańską w części zalegają lasy, a Zakopane Zakopane