z Jurewicz do mstka Chojnik, w 2 okr. pol. jurewickim, gm. Chojniki, o 78 w. od Rze czycy, 17 osad. Cerkiew paraf. p. w. św. Trój cy, ma z dawnych zapisów 1 1 2 włóki gruntu, przeszło 2000 parafian. Filie w Chrapkowie św. Mikołaja i w Borjsowszczyźnie Podwyższe nia św. Krzyża. Były to niegdyś dobra stołowe królewskie, ze wsiami Gnojów, Kliwy, Chwojna, Kniaziowska Słobodą, Kozia Łuża, Słobódka i zaśc. szlacheckim Potażnia, dziś skarbowe, obejmujace przeszło 400 włók, przeważnie w puszczach. Siedziba leśniczego. Długi czas starostami tej królewszczyzny byli Szujscy. W pierwszej ćwierci b. wieku sąsiedni obywate le Prozor, Oskierko i Jastrzębski urościli pretensyę do obszaru sstwa zahalskiego i wygrali sprawę w pierwszej instancyi, atoli senat uka zem z d. 16 listopada 1850 r. , skasowawszy wszystkie pretensye powodów, zawiesił docho dzenie do chwili generalnego rozgraniczenia dóbr w kraju zachodnim. Z, pamiętnym jest zniesieniem w r. 1649 przez Gąsiewskiego i Denhoffa oddziału Kozaków, przyczem zginął dowódca ich Elijasz Hołota. W okolicy stare kurhany. Grunta urodzajne, łąk obfitość, w ostatnich latach osuszone przez odprowadzenie wód przez rzeczkę Wić do Prypeci. W błotach przyległych głębokie torfowiska. A. Jel. Zahalce, w dokum. Zakale, Zakale, Zahalcze, Zahajlice, wś nad błotem dawnem jeziorem Hałło, pow. kijowski, w 1 okr. pol. , gm. Borodzianka o 8 w. na zach. , odl. o 58 w. od Kijowa, ma 723 mk. W 1783 r. było w Z. 95 chat i 730 mk. , obecnie podług Pochilewicza jest 1210 mk. prawosł. i 19 żydów. Włościanie, w liczbie 330 dusz rewiz. , uwłaszczeni zostali na 2095 dzies. , ze spłatą po 1074 rs. 9 kop. rocznie. Posiada cerkiew p. w. św. Mikołaja, z drzewa wzniesioną w 1768 r. na miejsce dawnej, zrujnowanej. Uposażenie parocha wynosi 36 dzies. Do par. należą Buda Nowa o 2 w. , Halenka o 2 w. , Kaczały o 3 w. , Buda Kaczalska al. Stara o 2 w. od poprzedniej, Piaskówka o 14 w. i chut. Potasznia. Dawne jezioro a następnie błoto Hałło, mające do 5 w. długości a około 3 w. szerokości, osuszone zostało obecnie zapomocą kanałów. Na obszarze wsi znajdują się błota Mokre i Pilewo. W pobliżu wsi, śród lasu, znajdują się szczątki dawnego grodziska lub zamku. W zamku tym w 1652 r. stał oddział wojska z chorągwi ks. Radziwiłła, na który napadł pułk. Chmielnickiego Ilia Hołota, został jednak na głowę rozbity przez przybyłego z odsieczą Gosiewskiego. W tymże lesie ciągną się także dwa dawne wały do rz. Teterwi. Podług podania wś założoną została po raz trzeci przed 300 laty. Qsadźcą miał być Klimiec. Podług reg. pob. wwdztwa kijowskiego z 1581 r. własność Szczęsnego Charlińskiego, podkomorzego kijowskiego, który płaci z 3 osiadł. i 1 zagr. ; kn. Wład. Zbaraski z Makarowiczem z 5 osiadł. i 1 zagr. a Iwan Suszczański z 1 osiadł. Jabłonowski, Ukraina, I, 37, 41, 42. W 1600 r. Jan Szczęsny Charliński zapisuje Z. w dożywocie żonie swej Katarzynie Sulimiańce, która wyszła za Stefana ks. Zbaraskiego. Jednocześnie jednakże zapiski sądowe podają pod r. 1595 i 1598 jako właściciela Z. Mikołaja Makarewicza Iwasieńczewicza, który w 1602 r. zapisuje je, między innemi, żonie swej Annie z Charłęźa. W następnych latach jako dziedzice wymienieni są jednocześnie Zbarascy i Makarowicze Iwaszeńczewieze oraz Stefan Łożka i matka jego Halszka z Hulewiczów Jabłonowski, Ukraina, . W 1628 r. Krzysztof Makarewicz wnosi z Zakala z 2 dym. . I, 70. Następnie Z. ualeźały do dóbr iwankowskich Koniecpolskich ob. t. III, 314 obecnie zaś do klucza horodziańskiego, dawniej Potockich, obecnie Szembeków. J. Krz. Zahale 1. wś i własności ziemskie, pow. bobrujski, w 3 okr. pol. i par. katol, Hłusk, gm. Laskowicze, o 94 w. od Bobrujska, ma 17 osad. Cerkiew św. Jerzego, uposażona z dawnych zapi sów około 2 wł. gruntu i łąk na 70 wozów; około 700 parafian. Miejscowość małoludna, dzi ka, poleska, grunta lekkie. Jeszcze wr. 1878 posiadali tu własności szlachta Kosobudzcy włók 11 teraz 1 wł. , Okuliczowie znaczną schedę teraz nic, Piekarscy 20 włók teraz nic. Obecnie mają tu Krukowscy 6 wł. , Kul czyccy 1 wł. , Mohortowie 5 wł. , Ortyńscy 2 wł. , Płyszewscy i 10 wł. , Suszyńscy 2 1 2 wł. , Tarasewiczowie 3 1 4 wł. i Szpakowscy 2 wł. 2. Z, al. Zakałom, olbrzymie bagna leśne na płd. krańcu pow. mozyrskiego w gm. Bierozów, rozciąga jące się w obręb pow. owruckicgo. 3. Z. , ob. Zahal. A. Jel, Zahale 1. fol. , pow. jampolski, okr. pol. i par. katol. Tomaszpol, par. praw. Żołoby. 2. Z. , ob. Zakalce. Zahalicze, wś, pow. słonimski, w 2 okr. pol. , gm. Różany, o 42 w. od Słonima, 532 dzies. ziemi włośc. Zahalska Słobodą al Słobódka, wś nad rz. Wić, pow. rzeczycki, w 2 okr. pol. jurewickim, gm. Chojniki, par. praw. Zahal, odl. o 81 w. od Rzeczycy, ma 8 osad; grunta urodzajne, łąki rozległe. Należała niegdyś do sstwa zahalskiego, obecnie skarbowa. Porów. Słobodą 56. Zahałom, pow. mozyrski, ob. Zahale 2. Zaharajce, część Tustanowic, w pow. drohobyckim. Zaharowce, wś wymieniona w w. jako należąca do klucza czarnoostrowskiego ks. Wiśniowieckich na Podolu, przeto w dzisiejszym pow. proskurowskim. Zaharowka, rzką, w pow. borzeńskim gub. czernihowskiej, pod wsią Olenówką. Zahalce Zahalce Zahale Zahalicze Zahalska Słobodą Zahałom Zaharajce Zaharowce Zaharowka