mr. lasu, 1 mr. 294. kw. stawów i moczarów; 1 5 mr. nieuż, i 1314 s. kw. parcel budowlanych, pos. mn. 202 mr. roli, 12 mr. łąk i ogr. , 42 mr. pastw. i 10 mr. lasu. Wś tę, w parafii Wielo głowy, wymienia Długosz L. B. , I, 373. W r. 1581 Zabelcze Jana Brańskiego miało 4 łany kmiece, 5 zagrod. z rolą, czynszownika, 4 kom. z bydłem i 6 kom. bez bydła. Graniczy na płd. z Roszkowicami, na zach. z Naściszową a na płn. z Wielopolem. Mac. Zaberbecze al. Zaberbecie, folw. , pow. bielski, gm. Sitnik, par. Biała, ma 1 dm. , 4 mk. , 350 mr. Zaberdowo, wś i folw. nad rzką Mczawką, dopł. Mołczadzi, pow. nowogródzki, w 2 okr. pol. horodyszczańskim, gm. Rajcy, o 3 mile od Nowogródka. Wś ma 14 osad; folw. , dziedzic two Wereszczaków, około 43 włók; grunta lekko faliste, urodzajne. A. Jel. Zaberestki, wzniesienie 251 mt. w Rudeńku Lackiem, w pow. brodzkim Karta wojs. , XXXII. Zaberezie, ob. Zabrzeź. ZaberezyńskiOsów, wś, pow. borysowski, w 1 okr. pol. chołopienickim, gra. Wielatycze, o 37 w. od Borysowa. A. Jel. Zabereże 1. część Pniowa, w pow. nadworniańskim. 2. Z. , wś, pow. stanisławowski, 15 klm. na płd. zach. od sądu pow. i urzędu poczt. w Stanisławowie. Na płn. leżą Iwani kówka w pow. bohorodczańskim i Chomiaków, na wsch. Tyśmieniczany obie w pow. stanisła wowskim, na płd. Grabowiec, na płd. zach. Horocholina, na płn. zach. Pochówka wszystkie trzy w pow. bohorodczańskim. Wzdłuż granicy wsch. płynie na małej przestrzeni Bystrzyca Czarna, a na znaczniejszej przestrzeni Łukawiec, lewoboczny dopływ Bystrzycy Cz. Zach. część obszaru przepływa Horocholina. Wszy stkie 3 rzeki płyną od płd. na płn. wsch. Zabu dowania wiejskie leżą na płn. Obszar między Łukawcem a Horocholiną jest lesisty. Własn. więk. ma roli or. 18, łąk i ogr. 229, pastw, 6 mr. ; wł. mn. roli or. 404, łąk i ogr. 1183, past. 19 mr. W r. 1880 było 70 dm. , 475 mk. w gm. , 3 dm. , 21 mk. na obsz. dwor. 9 obrz. rz. kat. , 462 gr. kat. , 25 wyzn. izrael. ; 460 Rusi nów, 36 Polaków. Par. rz. kat. w Nadwórnie, gr. kat. w Tyśmienicach. We wsi jest cerkiew i szkoła jednoklasowa. 3. Z. , grupa domów i folw. w Ladzkiem koło Tyśmienicy, pow. tłumacki. Lu. Dz. ZaberweckiOstrów, leśne uroczysko śród bagien zwanych Zaberweckiemi, pow. mozyrski, w gm. Dziakowicze, w okolicy wsi Kuźmicze, należał niegdyś do kn. Słuckich. Kn. Symon Olelkowicz nadał w r. 1572 Zaberwecki Ostrów cerkwi św. Barbary w Słucku ob. Sobr. drew. akt. i hram. minsk. gub. , wyd. Siemionowa z r. 1848, str. 29, 23. A. Jel. Zaberweckie Błoto, bagna lesiste, w pow. mozyrskim, gm. Dziakowicze, w okolicy wsi Kuźmicze; o niem wzmianka w dokum. XVI w. Ob. Zaberwecki Ostrów. A. Jel. Zabestwino, dwór, pow. witebski, własność Leonory Podarewskiej, 30 dzies. Zabiała, przyl. Oleszyc, w pow. cieszanowskim. Zabiały 1. wś, pow. telszewski, w 2 okr. pol. , gm. Ginteliszki, o 37 w. od Telsz. 2. Z. , pow. dzisieński, ob. Zabiele. 3. Z. al. Zabieły, wś i folw. ks. Radziwiłłów, pow. słucki, w 3 okr. pol. kopylskim, gm. Hresk, o 21 w. od Słucka. Wś ma 16 osad; cerkiew paroch. p. wezw. Wniebowzięcia N. M. P. , uposażona z dawnych zapisów około 5 włók; filia w Stepkowie; około 1700 parafian. Folw. do 1874 w ordynacyi kleckiej, odtąd przez ugodę rodzinną w ordynacyi nieświeskiej, ma około 9 włók; miejscowość lekko falista, grunta lekkie. 4. Z. , wś i dobra nad Dryssą, pow. drysieński, odl. o 18 w. od Dryssy a 20 w. od Dzisny, posiadają kościół paraf. katol. , p. w. św. Jerzego, w w. kosztem Szczyttów wzniesiony. Parafia katol. , dekanatu dryskosiebieskiego, 3240 wiernych. Kaplice Justyjanowo, Gromoszcze, Kniażyce, Ziabki, Klimowszczyzna, Polzyno i Szezerbinkowo. Dziedzictwo niegdyś wygasłej, już dziś rodziny Szczyttów h. Radwan, z których pierwszy Hrehor Siemionowicz zaczął się pisać Zabielskim. Dobra te graniczyły wówczas, w górę rz. Dryssy na wschód z Borkowiczami, własnością burmistrza Fiedora Ostafiejewicza, Kamionką, dziś Hłasków, na płd. z dobrami Wodwą Ludmiły Hrehorowny Mirskiej, na zach. z Leszczyłowem, własnością Wasila Pietraszkiewicza, na płn. przez rz. Dryssę, z Okaciewszczyzną, nazwaną później Wołyńcami, własnością cerkiewną kniażodworską cerkwi św. Mikołaja na zamku połockim, i Kniażycami Tychna Hłaski, dziś Swołyńskich. W 1585 r. nastąpił dział dóbr pomiędzy braćmi Szczyttami, wskutek którego Z. dostały się Hrehoremu. W 1618 r. dziedzicem jest Aleksander Zabielski Szczytt, w 1635 własność syna jego Maryana, poczem przechodzi do syna ostatniego Jerzego Zabielskiego Szczytta, wojskiego połockiego, który wspólnie z żoną swą Anną z Hłasków zapisuje dobra dominikanom i wznosi dla nich w Z. kościół drewniany a gdy nabył w 1716 r. Wołyńce od Antoniego Niemirowicza Szczytta i tam funduje kościół z klasztorem, kościół zaś w Zabiałach został zniesiony. Dobra Z. , jako duchowne, przeszły na skarb. Dobra te składały się z następnych wsi Bondarewo, Czerkasowo, Czerny, Dziechciarowo, Dubrowka, Kowalewszczyzna, Konowalszczyny, Lutowszczyzna, Momonowszczyzna, Niewierowo, Podlipki. Podsudzie, Skoroda, Sokołowszczyzna, Snojki, Samujleńki, Szłyka, Trzypuki, Wydryn, Zabiały, Żołtow Zaberbecze Zaberbecze Zaberdowo Zaberestki Zaberezie Zaberezyński Zabereże Zaberwecki Zaberweckie Błoto Zabestwino Zabiała Zabiały