kładu pionowego W. warstwicę 300 400 mt. n. p. m. wzniesioną, widzimy najpierw, że znaczna cześć obszaru całej wyżyny podolskiej dosięga tej warstwicy, że najwyższe obszary znajdują się na zachodzie, gdzie góra Kamuła dosięga 477 mt. Po nad 400 mt. sięgają znaczne obszary, które podnoszą północną krawędź wyżyny, inne znów ciągną się ku południowi, często ze zboczeniem wschodnim, nadając całej wyżynie wiele rozmaitości. Występują one ta jako lekkie sfalowania powierzchni, lab w postaci wałow górskich, grzbietów płaskich lub czubowych wierzchołków. Wody podarły ich stoki, a w wielu miejscach odsłoniły skały lub rozwarły szerokie doliny, w których człowiek, pod osłoną wysokich brzegów doliny i w pobliżu wody, znalazł korzystne warunki dla osiedlenia. Od południa właściwie nie mają W. żadnej granicy, podnoszą się zwolna i zresztą wyżyny zlewają się w jedną całość. W wielu miejscach, przy samej krawędzi nieraz, na znacznej przestrzeni przechodzą warstwicę po nad 400 mt. w postaci odosobnionych gór kopcowych, lub jako płaskie wyżyny i garby lub pasemka. Najwyżej wyniosła się okolica Łysej góry 448 mt. , gdzie wystąpił najpierw wązki, 4 klm. długi garb, a dalej ku wschodowi rozwinęła się obszerna wyżyna, poszarpana potokami z niej spływającemi. Nad źródłami samej Złotej Lipy wznosi się góra Stary Majdan 430 mt. i Hrac 430. Przy drodze łączącej Kondratów ze Szpikłosami wzniosło się pasemko, zwane Nad Krupką, od którego na południe wysuwają się osobne działy. Od Jasienia więc ku Woroniakom ciągną się dwa garby na Fedenową dolinę. Lewe jej zabrzeże stanowi krótkie pasemko Zalesie, oddzielone żłobem od garbu wzniesionego z południa nad Woroniakami. Najwyższe wzniesienie stanowi tu góra Zalasy 420 mt. . Na wschód od Zalasów ciągnie się rozległy dział, po nad 400 mt. wzniesiony, w okolicę Pomorzan, Dalej na wschód okolica się obniża, a podnosi się nad Płuchowem do 409 mt. , nad Podlipcami góra Mogiła 417 mt. , nad Łuką góra Bochenkowa 405 mt. W kierunku ku północy okolica podnosi się coraz wyżej, ze wzniesieniami Kruczą górą 431 mt. , Orłowa 422 mt. , a kończy się na północy górą Bzowy 409 mt. Zrazu wązkim grzbietem, potem obszerną wyżyną łączy się okolica, którą umaił las jarosławski, z poprzedniemi obszarami i dochodzi do najwyższego wzniesienia 423 mt. . Liczne też wzgórza po nad 400 mt. ciągną się równolegle do siebie w stronę ku Jeziornej. Między Załościami a Kołtowem okolica nie dosięga 400 mt. wzn. , dopiero od Werchobuża podnosi się ku północy, w lesie Biłocha, w szczytach Łysa Góra 400 mt. , Huke 445 mt. . Najrozleglej podniosły się działy podhoreckie, a mianowicie po zachodniej stronie drogi ze Sassowa do Podhorzec, las Sewczyński z górą Olesko 415 mt. , po wschodniej stronie las Podsławski, na południe od niego las Stawki z górą Zełeny Horb 439 mt. , od niego wyżej wznosi się bezimienny garb 445 mt. . Wschodnie krańce działów umaił las Majdański, płd. wsch. las Chodaczkowski, płd. las Poręby ze szczytem 455 mt. W działy podhoreckie wgłębiły się liczne kotliny; najznaczniejsze z nich kotlina Kierniczyny. Huty Pieniackiej i kotlina Majdańska. Od Wolicy i Łuhu ciągnie się garb do 16 1 2 klm. długi, ze szczytami Kamienną górą 431 mt. i Wysokim Kamieniem 444 mt. . W lesie zwanym Buczyną niektóre miejsca dochodzą do 402 mt. Inaczej przedstawia się wyżyna podolska, gdy do niej zbliżamy się z północy. Występuje ona jako grzbiet wyraźnie oddzielający się od kotliny nadbużańskiej, jego krawędź jest poszarpana głębokiemi kotlinami, ciasnemi debrami, podniesiona górami kopcowemi, podłużnemi garbami albo wreszcie przechodzi w lekki pomost, łączący nizinę z wyżyną. Krawędź ta tworzy kilka znacznych zakosów, a mianowicie 1 od Gołogór na północ do Łysej góry, długi do 7 klm. , z zatokowem wcięciem pot. Wy żary; 2 od Łysej góry do Płuhowa 25 klm. , z kierunkiem ku wschodowi. Wzdłuż tej krawędzi wcisnęła się kotlina Złoczewska; 3 od Płuhowa do góry Podlesia 377 mt. z kierunkiem na północ, długi do 90 klm. , w prostej linii 20 klm. Ta część krawędzi najbardziej zniszczona, posiada głębokie doliny, które im dalej na północ, tem szersze są i dłuższe. Dopływy Bugu powykrawały rodzaj półwyspów. Na najmniejszym z nich wznosi się góra Krawska 330 mt. na drugim, rozszczepiającym się na dwa mniejsze półwyspy, wznosi się góra Kozakowa 384 mt. . Pomiędzy niemi płyną dopływy Złoczówki, z którą łączy się dolina Trościaniecka. Trzeci półwysep objęły doliny Bieniwska i Jelechowicka. Czwarty, ze wszystkich najdłuższy, wznosi się pomiędzy kotliną Jelechowicką a sassowskokołtowską z górami Bracką 375 mt. , Horodecko 389 mt. , Żulicą 369 mt. . Kotlina sassowskokołtow ska, utworzona przez Bug i rozpłukana jego dopływami do 6 klm. szerokości, łączy się z dolinami pot. Spinochy i Buźka. Czwarty półwysep, rozszczepiony trójkątną kotliną na dwa mniejsze, z górami Włoska 378 mt. , Turychą 320 mt. , Świętą 362 mt. i Podlesiem 377 mt. Czwarty zakos ciągnie się od Podlesia do Huciska Brodzkiego, z kierunkiem na wschód, dług. do 30 klm. Stoki tej części dosyć słabo rozwinięte, przejście z wyżyny do niziny nadbużańskiej łagodne, żaden znaczniejszy potok nie przerwał tej krawędzi. Wznoszą się na niej Menicz 384 mt. , Wywóz 393 mt. , Makitra 369 mt. . Wzdłuż wschodniego grzbietu krawędzi utworzyła się rozległa dolina Ponikwy ze stawem. Pięty zakos od Huciska Brodzkiego do góry Boratyńskiej 393 mt. , z kierunkiem ku płn. Woroniaki