car Feodor Aleksiejewicz kazał zbudować tu na nowo twierdzę. Ważne znaczenie zyskało mto za Piotra I, który wybudował tu fortecę i urządził warsztaty okrętowe. W 1708 r. zaliczone do gub. azowskiej, która w 1725 r. została przemianowaną na gub. woroneską. Woroneski powiat, położony w północnej części gubernii, zajmuje 91 mil al. 4423 w kw. 460170 dzies. . Powierzchnia wogóle równa i nizinna; nieznaczne wyniosłości towarzyszą prawemu brzegowi Bonu, Usmani i Woroneżu. W pld. części powiatu podłoże stanowi formacya kredowa, w płn. zaś dewońska. Czarnoziem spotyka się przeważnie na pr. brz. Donu i na lewym brz. Usmani, w pozostałych częściach powiatu gleba piaszczysta i gliniasta. Rzeki zraszające powiat należą do dorzecza Bonu, przepływającgeo w części zachodniej powiatu. Z dopływów jego najważniesze Woroneż z Usmanią i Diewica. Jeziora, wogóle nieznaczne, zgrupowano są po obu brzegach Bonu. Błota spotykają się na wybrzeżach Woroneżu, Usmani, Prawej Chawy i Tamłyku. W 1860 r. było w powiecie bez miasta 150731 mk. 4420 rozko. . W t. r. było 66 cerkwi i 4 monastery. Wyłączne zajęcie mieszkańców stanowi rolnictwo i hodowla bydła. Ogrodnictwo, sadownictwo i pszczelnictwo słabo rozwinięte. Łąki zajmują do 37600 dzies. , z których zbierają około 2 mil. dudów siana. W r. 1860 było w powiecie 67000 sztuk koni, 50700 bydła rogatego, 119400 owiec zwyczajnych, 27400 cienkorunych, 27300 trzody chlewnej i 210 kóz. Pod lasami znajdowało się do 64000 dzies. ; w drzewostanie przeważały brzoza, osina i in. Pod względem przemysłowym w t. r. było 77 fabryk i zakładów przemysłowych, zatrudniających 2500 robot. i produkujących za 870000 os. Najważniejsze 3 fabryki sukna z produkcyą na 179000 rs. i 7 gorzelni, produkujących za 405600 rs. Woroneska gubernia, jedna z gubernii środkowych wielkoruskich, graniczy na płn. wsch. z gub. tambowską i saratowską, na płd. wsch. z ziemią wojska dońskiego, na pld. i płd. zach. z gub. charkowską na zach z gub. kurską i orłowską i zajmuje 1196, 4 mil al. 57001 w. kw. , z czego 60, 3 przypada na grunta orno, 17, 2 na łąki, 9, 1 na lasy i 12, 4 na nieużytki. Rz. Bon dzieli gubernię na dwie polowy, z tych zachodnia przecięta jest niewielkiemi wzgórzami kredowemi i parowami, wschodnia jest mniej wyniosła i dosyć równa. Glebę w części zach. stanowi czarnoziem, we wschodniej po większej części grunt jest piaszczysty, lecz znajdują się pasy czarnoziemu i lotnych piasków. Pod względem geognostycznym płn. część gubernii należy do formacyi dewońskiej, płd. zaś do formacyi kredowej. Powierzchnię gubernii zraszają trzy rzeki żeglowne Bon na przestrzeni 600 w. , Woroneż lewy dopływ Bonu, na przestrzeni 140 w, i Choper również lewy dopływ Bonu. Z rzek nieżeglownych zasługują na uwagę dopływy Bonu Wieługa, Djenica Cicha Sosna, Czarna Kalitwa, Boguczar, Ikorec, Forostań, Bitiug, Osereda i dopł. Woroneżu Usmań i Obawa. Większych jezior jak również i błot nie ma w gubernii. Klimat umiarkowany, średnia temperatura roczna wynosi 5, 1 R. W 1888 r. było w gubernii 2663683 mk. , t. j. 46 na 1 w. kw. W r. 1860 było tylko 1974406 mk. , w tej liczbie 11470 rozkoln. , 695 katol. , 1979 prot. , 337 żydów i 114 mahomet. Pod względom etnograficznym gubernię zamieszkują Wielkorusi, Małorusi przeszło 40, koloniści niemieccy 1700 i cyganie 2700. W tymże r. było w gubernii 727 cerkwi 57 w miastach i 8 monasterów 5 w miastach. Ludność zamieszkuje 12 miast i 4972 innych osad, wogóle dość ludnych. Mieszkańcy zajmują się przeważnie rolnictwem i sieją żyto, owies, pszenicę, jęczmień, grykę i proso. Nadmiar zboża, pozostający po zaspokojeniu potrzeb miejscowych, używa się w części na potrzeby gorzelni, w części zaś wywozi do innych gubernii. Ogrodnictwo i sadownictwo mało jeszcze rozwinięte, natomiast hodowla bydła znajduje się w kwitnącym stanie. W r. 1860 było w gubernii 516000 sztuk koni, 625400 bydła rogatego, 1430000 owiec zwyczajnych, 478000 cienkorunych, 375000 trzody chlewnej, 27400 kóz. Lasy zajmują zaledwo 1 10 ogólnej przestrzeni. W drzewostanie przeważa dąb i brzoza, stanowiące około 90. Na pozostałe 10 składają się olszyna czarna, sosna, jesion i in. Pod względem przemysłowym w t. r. było w gubernii 449 fabryk, zatrudniających 9300 robotników i produkujących za 3466000 rs. najważniejsze 57 gorzelni z produkcyą 1333600 rs. i 4 fabryki sukna, wyrabiające za 295000 rs. . Pod względem administracyjnym gubernia dzieli się na 12 powiatów biriuczeński, bobrowski, boguczarski, korotojakski, niżniediewicki, nowochoperski, ostrogoski, pawłowski, wałujski, woroneski, zadoński i ziemiański, mających wogóle 34 okręgów policyjnych stanów i 232 gmin. Woroni, ob. Wroni. Woroniackie przedmieście, część m. powiatowego Złoczowa. Woroniaki, nazwa pierwotnie nadana pasmom pagórków ciągnących się na południe od Złoczowa, w okolicy wsi Woroniak; z czasem rozciągniono ją na całą częśó pln. krawędzi wyżyny podolskiej, od Gołogór aż do granicy Galicyi, do Awratyna. Za granicę Woroniak od Gołogór przyjęto dolinę Złotej Lipy, staw w Gołogórach i kotlinę pot. Wyżary. Gołogóry trzymają się linii równoleżnikowej, Woroniaki zaś wysuwają się z południa daleko na północ, pomiędzy 42 23 a 43 wsch. dług. Wziąwszy za podstawę do rozejrzenia się w stosunkach u Woroni Woroni Woroniackie przedmieście Woroniaki