Biełowych, 406 dzies. 36 roli, 28 Iak, 329 lasu. Wołożewicze, ob. Wasilewicze 8. , Wołożnica, wś, pow. sieński, nad błotem, z którego wypływa rz. Bóbr, dopływ Berezyny. Wołożno, jezioro, w pow. newelskim, otoczone błotami. Wołożoda, zaśc. nad rzką Wołożówką, pow. ihumeński, w gm. Wierchmień. A. Jel. Wołożowicze, folw. , pow. rzeczycki, w 1766 r. należał do dóbr Jakimowicze ob. Ludwika Jeleńskiego. Wołożówka, rzeczka, w pow. ihumeńskim, drobny bagnisty dopływ Miany, w obrębie gmi ny Wierchmień, płynie kilka wiorst na płn. zach. głuchą puszczą. A. Jel. Wołożyce al. Wołoczyce, okolica szlach. , pow. słucki, w 2 okr. poL kleckim, gm. Pociej ki, o 68 w. od Słucka. Mają tu własności Steckiewiczowie, w liczbie 12 rodzin, 5 1 2 o włóki; Bereśniewiczowie 3 4 włóki; Dawidowscy 1 4 włóki; Domaszkiewiczowie 1 4 włóki; Dostojewscy 1 4 włóki; Małyszewiczowie 1 10 włóki; Markowscy około i włóki Miarkowscy 1 2 włó ki; Olesiewiczowie około 3 4 wł. , Floryanowiczowie 1 10 wł. ; Chocianowiczowie 1 10 wł. Miej scowość bezleśna, lekko falista, grunta urodzaj ne szczerkowe. A. Jel. Wołożyn, wś nad jez. Wołożyno, pow. dzisieński, w 2 okr. pol, gm. Postawy o 27 w. , okr. wiejski Antonów, o 97 w. od Dzisny, 19 dusz rewiz. W spisie z 1866 r. podany jako zaśc, mający 1 dm. , 9 mk. katol. Wołożyn, mko nad rz. Wołożynką, lew. dopł. Isłoczy, pow. oszmiański, pod 54 6 płn. szer. a 44 11 wsch. dług. , w 4 okr. pol. i gm. Wołożyn, odl. o 56 w. na płd. wsch. od Oszmiany a 112 w. od Wilna. Ma 523 dm. 2 murow. , 2446 mk. 406 prawosł. , 140 katol. , 1900 żydów, 3 cerkwie, synagogę, 3 domy modlitwy żydowskie, zarząd okręgu policyjnego i gminy, biuro sędziego pokoju i inkwirenta sądowego, st. poczt. telegr. , aptekę, 2 doktorów, szpital dla włościan po za mkiem. Targi odbywają się co niedziela, jarmarki zaś 4 razy do roku, z obrotem od 10 do 12000 rs. Główne artykuły handlu bydło, konie, len i skóry. Poprzednio ludnośó była większą, istniała bowiem w W. rozgłośna, bardzo dawna szkoła rabinów i mełamedów t. zw. akademia żydowska, prowadzona w duchu surowej prawowierności, której przewodnicy wespół z rabinem ejszyskim wielkiej na Litwie używali wziętości. Szkoła ta liczyła kilkuset uczniów, pochodzących nietylko z pomiędzy ludności miejscowej lecz i z obcych krajów, jak z Anglii, Austryi, Egiptu, Syryi i in. , a wychodzący z niej rabini słynęli z nauki, zkąd przysłowie Uczony al. mądry jak rabin wołożyński. W 1892 r. minist. oświaty zreformowało tutejszą szkołę i eszybot wołożyński podciągnięto pod ogólną ustawę szkół żydowskich ludowych. Okoliczność tak, jak równie kilkakrotne pożary najgroźniejszy w 1885 r. , wydalenie obcokrajowych wychowańców szkoły i emigracya do Ameryki, wpłynęły na zmniejszenie się ludności. W ogóle W. przedstawia wygląd zwykłego mka żydowskiego, brudnego, zaniedbanego, błotnistego. Przytem brak w nim dobrej wody do picia. Kramów żydowskich mnóstwo, szynków kilkanaście; porządnych rzemieślników brak zupełny. W 1890 r. wniesiono 109 rs. podatków z nieruchomości. Jedna z cerkwi, murowana, przerobiona została w 1866 r. z kościoła katolickiego, ma fronton wzniesiony w stylu atyckojońskim inne części mają nowsze cechy. Druga, drewniana, fundacyi Słuszków, wzniesioną została w 1710 r. ; trzecia wreszcie, również drewniana, wystawioną została w 1866 r. Parafia prawosł. W. , dekanatu błagoczynia wołożyńskiego, p. w. św. Józefa, ma 3464 wiernych; druga, p. w. św. Konstantyna i Heleny, 2631 wiernych, cerkiew filialną i kaplicę. Dekanat błagoczynie wołożyński Obejmuje 12 parafii Wołożyn dwie, Bakszty, Dowbenie al. Douwbenie, Dubina, Horodziłów, Horodźków, Hruzdowo, Mikołajów, Słowieńsk, Wiszniów, Zabrzezie, 12 cerkwi paraf. , 3 filialne, 7 cmentarnych, 5 kaplic, 28660 wiernych. W skład okr. wiejskiego wchodzi mko W. , wsi Augustowo, Gończary, Gordynowo, Jewłasze, Konowały, Mińcie, Podbłocie, Sakowiki, Sidercewicze, Ułanowszczyzna oraz zaśc. Rudniki, w ogóle w 1865 r. 879 dusz rewiz. włośc. uwłaszczonych i 10 b. włośc. skarbowych. Gmina, należąca do 3 okręgu pokojowego do spraw włośc, obejmuje 7 okręgów starostw wiejskich; Wołożyn, Czartowicze, Jackowo, Kibudźcie, Łużany, Ponizie i Suchwozdy Sugwozdy, ma 83 miejscowości, 1013 dm. , 8157 mk. włośc 3420 dusz rewiz. , uwłaszczonych na 8878 dzies. 6679 ornej. Własność większa w obrębie gminy wynosi 22778 dzies. 3512 ornej. Nadto cerkwie posiadają 292 dzies. 174 ornej. Cały obszar gminy wynosi 31948 dzies. 10365 ornej, i ma 10108 mk. Szkoła gminna znajduje się w Wołożynie, szkółki cerkiewne w Wołożynie, Augustowie, Cimkowiczach, Czartowiczach, Domanowszczyźnie, Mińcach, Poliksowszczyźnie, Ułazowiczach, Wedernikąch i Żurawcach. Okr. policyjny stan wołożyński obejmuje 5 gmin powiatu Bakszty, Derewno, Naliboki, Wiszniów i Wołożyn. Przy mstku znajduje się fundum dwór, jako to pałac murowany piętrowy, w stylu klasycznym, z murowaną oficyną, kilka oranżeryi, ananasarnią, park i sad owocowy, wielki śpichlerz murowany na pomieszczenie zboża zbieranego w całych dobrach oraz zapasowego magazynu zbożo wego włościańskiego. Racyonalna hodowla k oni. W pałacu kaplica domowa par. Zabrzezie, dek. wiszniewskiego. Wołożewicze Wołożewicze Wołożno Wołożoda Wołożowicze Wołożówka Wołożyce Wołożyn