gdyś własność Kiszków, w ostatniej dobie poddaństwa Kiełczewskich. Folw. po uwłaszczeniu włościan miał w r. 1876 przeszło 46 włók. 3. W. , mstko z zarządem gminnym, wś i dobra nad rzką Wieświerdzianką, dopł. Świadzicy, pow. borysowski, w 1 okr. pol. , o 80 w. od Borysowa. Mstko ma około 40 osad. Cerkiew, p. w. Narodzenia N. M. P. , ma z dawnych zapisów około 6 1 2 włók gruntów, przeszło 600 parafian; kaplica we wsi Starych Wołosowiczach z r. 1814 p. w. Podwyższenia Krzyża. Gmina W. składa się z 4 okręgów starostw wiejskich, 468 dym. , 2420 włośc. pł. męz. uwłaszczonych na 6050 dzies. W obrębie gminy jest 24 wsi, 11 zaśc, 5 majątków, 1 okolica szlachecka, 2 sioła, 2 fermy, 6 folw. Wieś Stare W. ma 15 osad. Własność niegdyś Michała Łopoto, oboźnego litew. , który w r. 1780 sprzedaje z Łatyholiczami i Zamoszem Antoniemu Bielikowiczowi, szambelanowi król. W 1824 r. wskutek eksdywizyi przeszły do wielu posiadaczy. Za poddaństwa mieli tu Palczewscy od r. 1837 w dwóch wsiach 140 włościan i Eberlinowie od 1824 r. 54 poddanych. Obecnie posiadają; tu Kożarscy od 1830 r. 86 dzies. ; Miładowscy od 1824 r. 114 dzies. ; Palczewscy 2878 dzies. , młyny i propinacye; Reutowie od 1841 r. 156 dzies. ; Romaszkowiczowie od 1841 r. 92 dzies. ; Stańkiewiczowie od 1824 r. 80 dzies. ; Eberlinowie 180 dzies. Grunta wzgórzyste, na zachód leżą, nieprzebyte puszcze ku rzece Essie. 4. W. , folw. , pow. borysowski, w gm. Wołosewicze, od r. 1824 własność Szawerskich, ma 7 włók. Wołosianka, rzeczka, w pow. taraszczańskim, lewy dopływ Gniłego Tykicza, do którego uchodzi we wsi Żydowska Hrebla. Wołosianka 1. potok, pow. stryjski, ob. Sławka. 2. W. , prawy dopływ pot. Berdy, wypływa pod górą Zakopaniec 741 mt. , przerzyna się ciasną doliną przez Wołosiankę Małą i następnie szerszą doliną przez Wielką W. w pow. turczańskim. Długa 7 klm, Karta wojs. , 9, XXVII, 8, XXVIII. Wołosianka 1. wś, pow. stryjski, 70 klm. na płd. zach. od Stryja, 33 klm. na płd. zach. od sądu pow. i urz. poczt. w Skolem. Na płn. leży Sławsko, na wsch. Różanka Niżna i Wyżna, na płd. Jelonkowate, na płd. zach. Chaszczowanie, na płn. zach. Ławoczne st. kol. i Tarnawka. Środkiem wsi płynie Wołosianka, prawy dopł. Oporu, zwana w dalszym biegu Sławskiem i przyjmuje w obrębie wsi z obu boków liczne strugi, z których znaczniejsze są od praw. brzegu Jałyna i Hnyła, od lew. brzegu Mała Sławka, Sławka i Reszutka. Na granicy wsch. wznosi się Wysoki Wierch do 1245 mt. znak triang; na płd. Błyszcze do 987 mt. i Cyrkowski Wierch; na granicy węgierskiej do 986 mt. Zabudowania, wiejskie rozrzucone w dolinie Wołosianki i jej dopływów. Wł. więk. ma roli or. 2, łąk i ogr. 3, lasu 266 mr. ; wł. mn. roli or. 2088, łąk i ogr. 1375, pastw. 1257, lasu 1297 mr. W r. 1890 było 227 dm. , 1241 mk. w gm. , 2 dm. , 12 mk. na obszarze dwor. 1210 gr. kat. , 5 rzym. kat. , 38 izrl; 1235 Rus. , 5 Niem. . Par. rzym. kat. w Skolem, gr. kat. w miejscu, dek. skolski. We wsi jest cerkiew, p. w. św. Michała, szkoła 1 klas. i kasa poz. gm. z kapit. 605 złr. Wś tę założył w r. 1572 ks. Konstanty Wasyl Ostrogski, szwagier Jana Krzysztofa Tarnowskiego, i nazwał Polanki. Później otrzymała wś nazwę dzisiejszą ob. Papée Skole i Tucholszczyzna, str. 31. 2. W. Mała, wś, pow. turczański, 12 klm. na płn. od Turki sąd pow. i urz. poczt. . Na płd. wsch. leżą Isaje i Jawora, na płd. zach. Rozłucz, na płn. zach. Jasienica Zamkowa, na płn. wsch. Wołosianka Wielka. Na płd. wsch. nastaje pot. Wołosianka Mała i płynie na płn. zach. do Jasienicy Zamkowej, gdzie się łączy z Wołosianką Wielką i tworzy pot. Berdo, prawy dopływ Rozłucza. W dolinie potoku leżą zabudowania 585 mt. . Najw. wzn. na płd. Dmytrowski 789 mt. Własn. więk. tu i w Wołosiance Wielkiej ma łąk i ogr. 2, past. 10, lasu 685 mr. ; wł. mn. roli or. 1362, łąk i ogr. 232, pastw. 760, lasu 207 mr. W r. 1890 było 72 dm. , 400 mk. w gm. 383 gr. kat. Rus. , 17 izrl. . Par. gr. kat. w Wołosiance Wielkiej. We wsi jest cerkiew, p. w. św. Michała. W r. 1559 otrzymali od Zygmunta Augusta Jan i Szymon Oleksiniccy przywilej założenia wsi Wołosianki Małej nad potokiem tejże nazwy Rkp. Ossol. , 2837, str. 99. Za czasów Rzpltej należała wś do dóbr koron, krainy wołosiańskiej, w ekon. Samborskiej. W lustr. z r. 1686 Rkp. Ossol. , Nr. 1255, str. 123 czytamy Ta wś ma łan. 10; między temi jest pustych 5, osiadłych 5. Wójtowskich z osobna łan. 3; popowski jeden. Powinności tej wsi robocizna takaż, jako we wsi Wołosiance Wielkiej, do klucza medenickiego należy. Także drzewo, jako wyżej i cieślów wyprawia do żup, do których każą. Czynsze na św. Marcin Czynszu głównego z łanu płacą po zł. 5. Za wołu z łanu każdego zł. 1. Z wójtowskich łanów za wszystkie podatki zł. 9 gr. 14. Pop płaci czynszu na rok zł. 2 gr. 6. Owies, kury, gęsi oddają jako i Wołosianka Wielka. Z pustych łanów płacą po zł. 6. Czynsze na św. Michał Od chlebników, ile ich będzie dają po gr. 3. Stróżnego z łanu dają po 1 zł. 10 gr. Żerowszczyzny płaci gromada na rok z łanu zł. 10, t. j. na św. Michał, na św. Marcin i na św. Wojciech po 3 zł, 10 gr. Czynsze na św. Wojciech kuchennego od chlebnika jednego, wiele ich będzie, po gr. 10. Stróżnego z łanu dają po gr. 15. Za jagnię i jarząbki gromada płaci gr. 28. Owies, kury, gęsi oddają z łanu każdego jako wś Wołosianka Wielka na drugą ratę. Także barana i baranka wielkanocnego oddają, jako wyżej. Jajec kopę gromada daje. Od owiec Woł dają dwudziestego barana jednego, albo od każdej owcy po gr. 4. W inwentarzu z r. 1760 Rkp. Os. , Nr 1632, str. 70 czytamy Ta wieś osiadła na łanach 10. Videlicet sianych łanów 2 1 2, koszonych 3 1 4, pustych, 4 1 4. Z osobna wójtowskich 3, poposki 1. Chlebnika ad praesens znajduje się 19. Czynsze tej wsi wymienione szczegółowo wynoszą 121 zł. 12 gr. Wójtowstwa w tej wsi z karczmą, i młynkiem Posesorowie, szlachetni Lesio i Iwasio Pawłowiczowie, Skoblewiczowie, Hrubiakowie i synowie ich szlachetni Iwanowie dwaj, Paweł, Jerzy, Piotr i Seńko, którzy prawo swe produxerunt, vigore którego inkorporowanego czynszu do kasy ekonomicznej płacić powinni co rok zł. 120. Ciż uprzywilejowani hibernę na gardekurów J. Ks. Mości, podług dyspartymentu zamkowego i inne onera fundi płacić powinni. Lasy tej wsi Na zachód słońca chaszcze. Na południe las jodłowy. Żaliła się gromada na Popowiczów, że im grunta przeorują; i wielkie krzywdy czynią, też grunta sobie przywłaszczając. Także przeciwko duchownym tejże wsi, którzy pogłównego od lat kilku od nich należącego nie dają, tylko po 3 zł. , a należy się zł. 14 na jedną ratę. Skarży się też gromada na JM. Pana Gołkowskiego, wójta jasienickiego, iż im odebrał polo Hłowczyński Pomiarek, o co go też gromada ma pozwać do zamku samborskiego. Do krainy wołosiańskiej, należały prócz Wołosianki Wielkiej i Małej Łastówka, Świdnik, Jasionka Masiowa i Steiciowa, Kondratów i Isaje. Powinności całej krany wołosiańskiej określa inwentarz z r. 1760 Rkp. Os. , Nr 1632, str. 72 jak następuje Każda wieś powinna odwozić do zamku Samborskiego drzewo rokowe, kiedy rozkażą, z łanu każdego sianego, kostkowe drzewo jedno, ciosane jedno, łat dwie, gontów kop dwie, albo jeżeli zamek nie potrzebowałby takowego drzewa, tedy z każdego łanu sianego po zł. 2 do kasy ekonomicznej płacić mają. . Robocizny do klucza medynickiego lub kasy ekonomicznej Samborskiej z każdego łanu sianego po zł. 10 płacić wszystkie wsie powinny, albo dać raz w rok z każdego łanu sianego na cały tydzień do Medynic, jeżeli administracya pozwoli, robotników pieszo po 4, a jeżeli kosarzów to po 2 z łanu. Dziesięciny owczej dawali od owiec 20, barana jednego albo od każdej owcy płacili po gr. 4. Teraz ogólnie cała kraina płaci co rok zł. 200. Hybernę na gardekurów J. Kr. Mości, oraz expenszczyznę do kasy ekonomii Samborskiej podług dyspartymentu wydanego każda wieś wypłacić ma, tudzież uniwersałom zamkowym i dyspozycyom wszelkim zadosyć uczynić. Na pachołka do klucza medynieckiego z łanu każdego sianego po zł. 4 płacić maja. Ta cała kraina wołoszańska podług dyspozycyi JMPana Szmitha, konsyliarza JKrMości, jako komisarza do ekonomii Samborskiej zesłanego w Samborze d. 1 lipca 1757 r. uczy

Woł

Wołosianka

Wołosianka