sić można z regestrów ekonomicznych. Tak np. splantowanie ziemi pod pałac, oranżeryą i park kosztowało 18000 złp. , cztery altany, malowane wewnątrz alfresco, 58000 złp; do budowy oranżerji użyto 120000 sztuk cegieł; dno i brzegi stawu i kanałów w parku wyłożone były dębowemi dylami itp. W pałacu komnaty książęce obito były gobelinami i karmazynowym adamaszkiem ze złoconemi brzegami; posadzki wyłożone były hebanem, mahoniem i drzewem różanem; meble bogato rzeźbione z bronzami, sprowadzone z Francyi; na ścianach obrazy znakomitych artystów, przeważnie szkoły włoskiej. Przy pałacu w dwupiętrowym murowanym budynku, t. z. archiwum, do dziś w porządku zachowanym, mieściła się biblioteka, z kilku tysięcy tomów złożona, zawierającą, między innemi, wiele starożytnych dokumentów tyczących się wwdztwa wołyńskiego, przeniesionych z Klewania. W budynku tym, w prawej narożnej komnacie na piętrze od strony parku przyszedł na świat d. 17 stycznia 1732 r. Stanisław August Poniatowski, o czem świadczył napis na marmurowej tablicy, umieszczonej w ścianie pokoju. Podobny napis znajdował się również na marmurowej tablicy, umieszczonej nad wchodowemi drzwiami od strony parku. Obie te tablice zostały obecnie usunięte. Pokój, o którym mowa, do dziś zwie się królewskim, posadzka w nim marmurowa, kominek duży marmurowy, ładnie rzeźbiony, para foteli, biurko i łóżko mahoniowe z bronzami, starej francuzkiej roboty. Podług podania sprzęty te znajdowały się w pokoju w czasie urodzenia się Stanisława Augusta. Z pamiątek po ks. kanclerzu, oprócz pomienionego archiwum, pozostały murowane kramy w miasteczku, zegar o czterech cyferblatach na wieży byłego kościoła, oranżerya i część cienistego parku. Pałac modrzewiowy przeniesiono w 1844 r. do rezydencyi Karoliny Pusłowskiej w Leoszkach, w pow. prużańskim. Konfederaci barscy uprowadzili ztąd w czerwcu 1769 r. 7 dział oraz znaczną ilość kul i prochu. Po śmierci ks. Michała Czartoryskiego hrabstwo wołezyńskie przeszło do ks. Adama a następnie do ks. Konstantego Czartoryskiego. Ten w 1828 r. sprzedał je Karolinie z Ostyk Narbuttów Pusłowskiej a od niej przeszło, znacznie już uszczuplone, składające się bowiem tylko z W. , Panków, Ponikw i Kotery, na własność Bronisława i Konstancyi z Moraczewskich Narbuttów, następnie syna ich Tadeusza. W pobliżu mka znajdują się rozwaliny, podług podania, dawnego klasztoru a w alejach klonowych u zejścia się dróg z Niemirowa i Wysokiego, kapliczka z 1791 r. G. S. Wołczyn, niem. Conatadt al Konstadt, 1294 r. Cunzimtadt, miasto, w pow. kluczborskim, odl 2 mile na zach. płn, od Kluczborka, na krawędzi płaskowzgórza ponad doliną Brynicy, praw. dopł. Stobrawy, przy linii dr. żel. prawego brzegu Odry, pomiędzy Kluczborkiem a Na mysłowem, posiada kościół par. ewang. , kościół par, katol. , szkołę ewang. , szpital dla kobiet, synagogę. Katolicy należeli jeszcze r. 1840 do par. w Bogucicy pow. olesiński. Z zakładów przemysłowych są tu browar, warsztaty tkac kie. Z rękodzieł głównie rozwinięte szewctwo. Miasto jest targowiskiem dla handlu lnem. W r. 1775 było tu 737 chrzęśc. i 68 żyd. W 1840 r. było 132 dm. w mieście, 41 na przedmieściach, przeważnie drewnianych, i 1449 mk. 1187 ew. , 102 kat. , 160 żyd. , obecnie r. 1885 ma 189 dm. , 544 gospodarstw, 2504 mk. 1945 ew. , 351 kat. , 208 żyd. . Ludność mieszana, język niemiecki przeważa Do miasta należy 905 ha 484 roli, 181 łąk i 116 lasu. Posiada dwa przedmieścia Namysłowskie na praw. brzegu Brynicy i Kluczborskie na lew. brz. . Przywi lej wydany r. 1261 w języku niemieckim przez Henryka III, ks. szląskiego, pozwalał niejakiemu Cuntzo założyć tu miasto na prawie nowotar skiem, w miejscu, śród lasów książęcych, zwa nem Fuerstenthal, mimo to już w dokum. z r. 1294 występuje nazwa Cunzinstadt, która się też utrzymała. W r. 1463 zburzony przez ks, Konrada i mieszczan wrocławskich stojący pod miastem gród, którego właściciel Jan v. Jeltsch dopuszczał się rozbojów i rabunków. Na tem miejscu znajduje się obecnie cmentarz miejski. Kościół par. istniał zapewne już w XIII w. Pier wszy pastor Vitus został zabity przez pijanego r. 1577. Kościół spłonął r. 1591, odbudował go z drzewa Adam Posadowski. Jan v. Posa dowski wzniósł r. 1742 wieżę. Nowy, murowany, stanął w latach 1766 do 1771. Kościół katoli cki wzniesiony został w stylu ostrołukowym w r. 1861 wraz z utworzeniem parafii. W. par. , dek. bogacickiego, miała w 1869 r. 680 kat. , 4770 ewang. , 246 izr. Br. Ch. Wołczyniec, zaśc, pow. bobrujski, w 1 okr. pol. Kaczerycze, gm. Stepy, o 35 w. od Bobruj ska. A. Jel. Wołczyniec, ruczaj, w pow. berdyczowskim, dopływ Hnyłopiatu, bierze początek pod wsią Osiczną, oblewa Wołczyniec, Mołotkowce, Czerniczki, i pod wsią Brodeckie ma ujście. Pod Wołczyńcem przybiera ruczaj płynący od Jurówki oraz drugi bezim. , nad którym leży wieś Bezimienna, Wołczyniec, wś nad rzką t. n. dopł. Hnyłopiatu, do której we wsi wpada strumień płynący od wsi Jurówki, pow. berdyczowski, w 1 okr. pol, gm. Machnówka, odl. o 12 w. od Berdyczowa, ma 1830 mk. Podług Pochilewicza w 1863 r. było 1272 mk. prawosł. , 44 katol, 6 żydów; 2963 dzies. ziemi, z czego na mocy umowy wykupnej włościanie otrzymali 1128 dzies. , ocenionych pierwotnie na 42607 rs. Wś należała poprzednio do Zaleskich, następnie do Róży Cichońskiej. We wsi cerkiew p. w. Iwana Wołczyn Wołczyn Wołczyniec