wujewskiej, leży ku wschodowi od Żernik, za Tonowem. Zasila się na płn. odpływem jeziora Kaczkowskiego, a na płd. zlewa się z jez. Izde bno, z którem odpływa do jez. Rogowskiego. Na płn. wscli. wybrzeżu jeziora rozłożyła się Wola Czewujewska, wprost której powstał w now szych czasach Żalin. Nad płd. kończyną jezio ra leży Izdebno. W. Ł. Wolskie Budy 1. wś, pow. skierniewicki, gm. Kowiesy, par. Jeruzal, ma 73 mk. , 76 mr. 2. W. , wś i os. młyn. , pow. łódzki, gm. Rąbień, par. Kazimierz. Wś ma 9 dm. , 73 mk. , 156 mr. ; os. młyn. 1 dm. , 7 mk. , 30 mr. dwor. Wolskie Dęby, wś i folw. , pow. łaski, gm. Dąbrowa Rusiecka, par. Rusiec. Wś ma 31 dm. , 177 mk. , 284 mr. ; folw. 4 dm. , 54 mk. , 240 mr. Wolskie Holendry, wś, pow. włocławski, gm. Piaski, par. Zgłowiączka, ma 41 mk. , 105 mr. Wolskie Huby, pow. pleszewski, ob. Twardów 1. . Wolskie Poręby, ob. Poręby 33. . Wolsko al. Woisko, Woysko, niem. Netzdorf, wś i kol. , w pow. wyrzyskim, na wsch. od Mia steczka, okr. urz. Białośliwie Weissenhoehe, par. kat. , st. kol. i urz. poczt. w Miasteczku Friedheim, szkoły obu wyznań w miejscu, par. ew. w Brzostowie, sąd okr. w Wyrzysku. Wś ma obszaru 868 ha, 54 dm. , 435 mk. 62 kat. . Kolonia ma 29 dm. , 204 mk. W. istniało już 1578 r. , miało 11 łan. , 1 zagr. Wł. Ł. Wolsucyn dok. al. Olsiza, Oleschiza, Olsicia, odnoga Wisły elbląskiej, ob. Oleśnica. Wolswinka rzeczka, w pow. sokalskim, ob. Korczyn. Wolszanisiki, dobra, pow. poniewieski, w 1 okr. pol. , gm. Krakinów, własność Burbów, mają 1853 dzies. 884 lasu, 43 nieuż. . Wolszczyzna, folw. dóbr Puzyry, w pow. borysowskim. Wolszczyzna, fol. , pow. czerykowski, dziedzictwo Stachowskich, 172 dzies. 45 roli, 20 łąk, 40 lasu. Wolszczyzna, folw. dóbr Frydrychowice w pow. wadowickim. Wolsze, 1780 Olsze, niem. Wolsche, wś włośc. nad Bacha, pow. starogardzki, par. kat. i st. p. Nowa Cerkiew, st. kol. Morzeszczyn, odl. od Starogardu 2 1 8 mili, razem z Brzeźnem ma 432 ha 173 roli orn. , 48 łąk, 2 lasn; 1885 r. było 19 dm. , 35 dym. , 179 mk. , 168 kai, 11 ew. samo Brzeźno 13 dm. , 90 mk. . Jest to dawniejsza własność cystersów w Pelplinie. Pierwszy raz zachodzi r. 1341, w którym gospodarze nowocerkiewscy dostali folw. Wolsze, obejmujący 16 wł. 9 mr. za roczny czynsz, wynoszący 13 grz. i 8 skojców 280 marek, płatnych od r. 1343. Do czasu mogli paść bydło nad jeziorem Brzeźnem. R. 1444 potwierdził opat. Mik. Engelke gospodarzom przywilej. W XVI w. jednak zdaje się klasztor złączył ten folw, z Borkowem. R. 1742 opat Leski puścił W. Janowi Leszczyńskiemu na 3 lata. Za pierwszy rok miał dać 300 zł. , a następnie o 50 zł. podwyższać dzierżawę. R. 1768 przedłużył opat Gotartowski Andrzejowi Schoenke dzierżawę na dalsze 3 lata. Jedną włókę dodał opat z pola borkowskiego. Dzierżawca miał płacić 700 zł. rocznie i talara pogłównego, rowy utrzymywać w porządku i po 3 latach zostawić cały zasiew ob. Opactwo pelplińskie p. kś. Kujota, str. 380. W topogr. Goldbecka z r. 1789 są W, zapisane jako folw. w wieczystej dzierżawie, o 6 dym. str. 245. R. 1780 było tu według wizyty Rybińskiego 22 kat. i 10 akat. ob. str. 21. Wolszewice, ob. Olszewice. Wolszewo pow. średzki, ob. Olszewo 1, Wolszka 1. w 1746r. Olczhówka, wś nad rz. Oczeretnią, dopł. Irpenia, pow. kijowski, na pograniczu pow. wasylkowskiego, w 2 okr. poL, gm. Byszew, o 67 w. od Kijowa, ma 501 mk. Podług Pochilewicza jest tu 537 mk. prawosł. , 31 katol, 30 żydów. Włościanie, w liczbie 176 dusz rewiz. , uwłaszczeni zostali na 605 dzies. , ze spłatą po 587 rs. 89 kop. rocznie. Posiada cerkiew, p. w. św. Mikołaja, z drzewa wzniesioną r. 1786, kosztem ówczesnych dziedziców Gabryela Chaleckiego i Stanisława Lubeckiego, na miejsce dawniejszej, pochodzącej z końca XVII w. Uposażenie parocha stanowi 37 dzies. ziemi. Do par. praw. należy wś Sosnówka o 5 w. . Na miejscu dzisiejszej wsi na początku XVII w. stał chutor z kapliczką, w której znajdował się obraz św. Mikołaja. Stopniowo ludność wzrosła do tego stopnia, że pod koniec tego wieku wzniesiono cerkiew parafialną. Wś należała do dóbr byszewskich. Około 1743 r. W. władał Michał Skrzyński, prawdopodobnie prawem dzierżawnym. W 1843 r. Gabryel Krzyżanowski kupił W. wraz ze wsią Kozaczanką i częścią wsi Sosnówki, wogóle 3545 dzies. w glebie piaszczystogliniastej, lecz dość urodzajnej. W r. 1876 synowie Krzyżanowskiego sprzedali W. z 666 dzies. obecnemu właścicielowi gen. Kaszniewowi. 2. W. al. Wólszka, pow. radomyski, ob. Ulszka. Wolsztyn, niem. Wollstein, w dok. Wolstin. Volstyn, Wolszyn, miasteczko, leży pomiędzy jeziorami Niałek i Wolsztyńskie, pomiędzy Babimostem, Kopanicą, Kębłowem, Rostarzewem a Zbąszyniem, w pow. babimojskim. Sąd okr. , urz. stanu cywil. , st. kol. , urz. poczt. , szkoły i parafie obu wyznań w miejscu. Obszaru 147 ha, 236 dm. , 2791 mk. , z tych 1637 katol, 388 żyd. W r. 1846 było 834 żyd. Miasto posiada kościół par. katolicki. niezbyt starożytny, obszerny i ozdobny; dalej protestancki, odbudowany w r. 1820 kosztem 28750 tal wtem od rządu 13541 tal, bóżnicę z r. 1842 rząd dał na nią 8000 lal, ratusz murowany, dwa szpitale,

Wolskie Budy

Wolskie Budy

Wolskie Dęby

Wolskie Holendry

Wolskie Huby

Wolskie Poręby

Wolsko

Wolsucyn

Wolswinka

Wolszanisiki

Wolszczyzna

Wolsze

Wolszewice

Wolszewo

Wolsztyn