nazwę Ząbki. 606. W. Zbrożkowa al Pijarska, wś, pow. łowicki, gm. Lubianków, par. Waliszew, odl. 23 w. od Łowicza, ma 28 dm. , 259 mk. , 33 os. , 1060 mr. w tem 471 roli, 19 łąk, 538 past. , 32 nieuż. . W r. 1827 było 16 dm. , 163 mk. Na początku XVI w. wś ta, należąc do par. Waliszew, dawała dziesięciny pleb. w Mąkolicach Łaski, L. B. , II, 225. W połowie XVI w. siedzą tu Zbrożkowie, mający liczne drobne działki. Od r. 1710 do 1865 wś ta była własnością kollegium pijarów w Łowiczu. 607. W. Zdunkowska wś, pow. radzymiński, gm. Suchowola, par. Czemierniki, ma 21 dm. , 186 mk. , 485 mr. Spisy pobor. z r. 1676 nie podają tej wsi. W r. 1827 Wólka Zduńkowska miała 14 dm. , 116 mk. 608. W Zduńska, ob. Zduńska Wola. 609. W. Zmożna, w XVI w. Wola Smorzna, wś i fol, pow. piotrkowski, gm. i par. Rozprza. Wś ma 11 dm. , 136 mk. , 126 mr. ; fol. 4 dm. , 8 mk. , 552 mr. W r. 1827 wś Zmoszna Wola miała 7 dm. , 64 mk. Na początku XVI w. kmiecie dawali dziesięcinę na stół arcybiskupi, łany folw. pleb. w Rozprzy Łaski, L. B. , II, 191. W r. 1552 we wsi Wola Zmorzna są drobne działy szlacheckie, ogółem 6 osad. na 3 łan. km. Pawiń. , Wielk. , II, 252. 610. W, Żabia, r. 1580 Wola Wesoła, wś i fol, pow. błoński, gm. Skuły, par. Ojrzanów, ma 179 mk. , 449 mr. dwor. i 54 włośc. W r. 1827 było 20 dm. , 187 mk. R. 1580 kasztelanowa krakowska płaci ztąd od 3 1 2 łan. i 1 zagr. z rolą Pawiński, Mazowsze, 298. 611. W. Żabia, w XVI w. Wola Gutowska al. Jankowska, wś i fol, pow. radomski, gm. Błotnica, par. Jankowice, odl. 16 w. od Radomia, ma 15 dm. , 119 mk. , 305 mr. dwor. i 160 włośc. W r. 1827 było 7 dm. , 70 mk. Istnieje na początku XVI w. p. n. Gutowska Wola Łaski, L. B. , I, 676. W r. 1569 Gutowska Wola Żabia al Jankowska ma dwa działy Andrzej Kroczowski płaci od 5 łan. , 2 kom. , Marcin Wolski od 2 1 2 łana, 1 zagr. Pawiń. , Małop. , 302. 612. W. Żabia, wś, pow. lubelski, gm. Zemborzyce, par. Abramowice. W r. 1676 wś Żabia Wola, w par. Zemborzyca, ma dwa działy, Teod. Kiełczewski płaci od 59 poddanych a Jan Żuchowski od 3 osób z rodziny i 4dworskich Pawiń. , Małop. , 49a. 613. W. Żabia, wś, pow. lubelski, gm. Piotrowice, par. Krężnica. W r, 1827 było 27 dm. , 163 mk. 614. W. Żabna, w r. 1674 Wola Ossowa, wś, pow. stopnicki, gm. i par. Kurozwęki, ob. Osowa Wola. W r. 1827 Wola, w par. Kurozwęki, ma 10 dm. , 137 mk. W r. 1674 płacą tu pogłówne od 88 poddanych. 615. W. Zarska, w par. Bęczkowice, ob. Wola Przerębska, 616. W. Żelazowa, wś i fol nad rz. Utratą, pow. sochaczewski, gm. Chodaków, par. Brochów. Leży o 4 w. na wsch. płn. od Sochaczewa, ma 120 mk. W r. 1827 było 15 dm. , 138 mk. Jest to miejsce urodzenia Fryderyka Chopina, który przyszedł tu na świat dnia 1 marca 1809 r. Ojciec wielkiego muzyka, Mikołaj, żonaty z Justyną Krzyżanowską, przebywał tu jako nauczyciel w domu hr. Skarbków, właścicieli wsi. Uczniem jego był Fryderyk hr. Skarbek, późniejszy powieściopisarz, profesor ekonomii politycznej na uniwersytecie warszawskim. W r. 1894 w dniu 14 października, w obec przybyłych z Warszawy przedstawicieli świata artystycznego, literackiego i lieznio zgromadzonej ludności okolicznej, odbyło się odsłonięcie pomnika wzniesionego w pobliżu domu, w którym Chopin przyszedł na świat. Wzniesiony ze składek pomnik, przedstawia obelisk żelazny, z popiersiem artysty, okolony ozdobną kratą. Pod popiersiem podpis F. Chopin i lata urodzenia i zgonu. Opisy i rysunki pomnika, tudzież uroczystości całej pomieściły wszystkie pisma warszawskie, a głównie Tyg. Illustr, i Echo muzyczne. W r. . 1885 fol Wola Żel i Mokas lit. N. rozl mr. 476 gr. or. i ogr. mr. 401, łąk mr. 18, past. mr. 6, lasu mr. 27, nieuż. mr. 24; bud. mur. 11, drew. 12; płodozm. 6 i 12pol, młyn wodny, pokłady torfu. W skład dóbr poprzednio wchodziły wś Wola Żel os. 7, mr. 2; wś Chodakówek os. 9, mr. 144; wś Budy Żelazowskie os. 7, mr. 107; wś Lipianka os. 2, mr. 14; wś Towiany os. 5, mr. 39. W r. 1579 Mikołaj Żelazo płaci z Woli Żelazowej od 2 łan. km. a Piotr Żelazo od 1 łanu Pawiński, Mazowsze, 144. 617. W. Żelechowska, wś i fol, pow. garwoliński, gm. i par. Żelechów, ma 68 dm. , 374 mk. , 788 mr. W 1827 r. było 34 dm. , 210 mk. W r. 1569 płaci tu Ciołek od 12 łan. km. Pawiń, Mazowsze, 334. 618. W. Żółkiewska, wś, pow. krasnostawski, ob. Wólka Żółkiewska. 619. W. Żukowska, pow. siedlecki, ob. Wólka Żukowska, 620. W. Żulińska, wś, pow. chełmski, gm. i par. Pawłów. 621. W. Życińska, wś i fol nad rz. Pilicą, pow. noworadomski, gm. i par. Maluszyn, odl 21 w. od Radomska, ma 21 dm. , 198 mk. W r. 1827 było 16 dm. , 97 mk. Dobra Wola Życ. składały się w r. 1888 z fol Wola Życ. i Błonie rozl mr. 716 fol Wola Życ. gr. or. i ogr. mr. 337, łąk mr. 40, past. mr. 15, lasu mr. 148, nieuż. mr. 21; bud. drew. 8, las nieurządzony; fol Błonie gr. or. i ogr. mr. 37, łąk mr. 56, pastw. mr. 13, nieuż. mr. 6; bud. drew. 3. Wś Wola Życ. os. 18, mr. 207; wś Błonie, os. 10, mr. 121. Na początku XVI w. wś Wola, w par. Maluszyn, dawała dziesięcinę z łan. km. na stół arcybiskupi Łaski, L. B. , U, 211. W r. 1552 wś Wola Życieńska, w par. Żytne, płaciła od 6 os. i młyna Pawiński, Wielkop. , II, 277. 622. W. Życka, wś, pow. garwoliński, gm. Trojanów, paraf. Korytnica, ma 29 dm. , 60 mk. , 380 mr. W r. 1827 było 20 dm. , 144 mk. W r. 1569 wś królewska Wola Żiczka, należąca do ststwa stężyckiego, miała 10 łan. Wola