zyi zamku łuckiego z r. 1545 własność Semena i Hawryła Wojutyńskich, którzy wespół z innymi byli zobowiązani do opatrywania trzech ho rodni zamkowych ob. Jabłonowski, Rewizye, 37, 39, 42. Podług reg. pobor. pow. łuckiego z 1570 r. należy w części do Awryły Wojuthińskiego, który płaci z 8 dym. , 8 ogr. po 4 gr. , 5 ogr. po 2 gr. , 1 karcz, i 1 koła młyn. , w części do Siemiona W. , płacącego z 8 dym. , 7 ogr. po 4 gr. , 8 ogr. po 2 gr. i koła młyn. Posiadał też część Falilej Rogosziński. 1577 r. Łukaszowa Wojutyńska płaci z części W. z 4 dym. po 20 gr. , 2 ogr. po 4 gr. , 4 ogr. po 2 gr. ; Wa sil Wojutyński z 4 dym. po 10 gr. , 6 ogr. po 2 gr. i od 1 koła wiesn. 12 gr. ; Paweł Koziński z 3 dym. po 10 gr. , 3 ogr. po 2 gr. W r. 1583 należy w części do Fiedora Wojutynskiego, któ ry wnosi z 13 dym. , 7 ogr. , w części do Wasila W. , płacąjcego z 4 dym. , 6 ogr. i 1 koła, wre szcie w części do Piotra W. , który płaci z 4 dym. , 6 ogr. , 1 koła Jabłonowski, Wołyń, 6, 9, 10, 59, 62, 98. J Krz. Wojweryszki, zaśc, pow. wileński, w 2 okr. pol. , gm. Szyrwinty o 10 w. , okr. wiejski Wazguny, 7 dusz rewiz. ; należy do dóbr skarbowych Szeszole. Wojwodiasa, potok, dopł Suczawicy, na obszarze gm. Putny, na Bukowinie. Wojwody 1 ws skarbowa, pow. dryssieński, par. Przydrujsk. 2. W. , pow. rzeżycki, ob. Wojwody. Wojwodyszki al. Bartupie, folw. i os. , pow. władysławowski, gm. Błogosławieństwo, par. Giełgudyszki, odl. 32 w. od Władysławowa. Fol. Bartupie ma 1 dm. , 46 mk. , os. leś. Wojwodyszki 1 dm. , 2 mk. Wchodziła w skład dóbr Giełgudyszki Dolne. W spisie z r. 1827 podano mylnie Wojmadyszki al. Barłupie, 3 dm. , 21 mk. Wojzbuniszki, folw. prywatny nad rz. Wer soczką, pow lidzki, w 2 okr. pol. , o 40 w. od Lidy a 16 w. od Ejszyszek, 9 mk. katol. , 4 ży dów. A. T. Wojżgi, wś, pow. poniewieski, w 2 okr. pol. , gm. Śmilgi, o 28 w. od Poniewieża. Włośc. Dejlidonis ma 22 dzies. Wojzgirdy, wś, pow. szawelski, w 3 okr. poL, gm. Gruździe, o 27 w. od Szawel. Wokanówka, dobra skarbowe, pow. święciański, w 3 okr. pol. , gm. Twerecz, okr. wiejski Gontowniki. Wókalece, ob. Okalice. Wókarpie, ob. Okarpice. Wobellen, posiadłość, pow. iławkowski, st, poczt. Pr. Eylau. Wokiszkieie, wś, pow. wyłkowyski, gm. i par. Wyłkowyszki odl. 2 w. , ma 7 dm. , 78 mk. W r. 1827 było 10 dm. , 80 mk. Wokoiyewoj ob. Okuniewo. Wokowice, wś, pow. brzeski, w piaszczystej równinie, nad Uszwią, dopł. Wisły, przy drodze z Biadololin 3 klm. do Radłowa. Par. rzym. kat. w Szczepanowie. Wś ma 121 dm. i 639 mk. 284 męż. , 346 kob. , 619 rzym. kat. . 1 i izrael. Pos. tabularna Stan. Gniewińskiego wynosi 81 mr. roli, 7 mr. łąk, 2 mr. ogr. 3 mr. pastw. , 2 mr. lasu, 1 mr. nieuż, i 1594 s. parcel. budowl; pos. mn. 351 mr. roli, 58 mr. łąk i ogr. , 157 mr. pastw, i 13 mr. lasu. Dawniej należały W. do dóbr radłowskich bisk. krakowskich. W połowie XV w. było 41 2 łan. km. , jeden wolny osadnik mający 1 1 2 łanu z młyn. , karczma z rolą, zagrodnicy. Łany sołtysie zabrano na folwark. Dziesięcinę w części wsi pobierał bisk. krakowski Długosz, L. B. , II, 269. Reg. pobor z r. 1536 Pawióski, Małop. , 493 tak opisują wieś Vokowicze, wś biskupa krak. , należąca do Radłowa. Jest w niej cztery i pół łana, na których siedzi 10 kmieci, uprawiających nie równe role; płacą czynszu rocznie 41 2 grzyw. , po 4 kor, owsa z łanu, po 2 koguty, po 2 sery i po 20 jaj. Jest tam sołtys mający półtora łana, sadzawkę, młyn na swój użytek, karczmę i zagrodę. Lasy i bory wspólne z Radłowem. W 1581 ibid. , 260 podano 10 kmieci na 5 lan. , 2 zagrody, 2 kom. bez bydła i sołtysa na łanie. W. graniczą na płd. z Maszkienicami, na wsch. z Biadolinami i Bielczą, na płn. z Łękami a na zach. ze Szczepanowem. Mac. Woksza, rzeczka, lewy dopływ Wilii, uchodzi poniżej Podmoszu, Wokszaj zaśc. szlach. , pow. wileński, w 4 okr. pol. , o 30 w. od Wilna, 2 dm. , 10 mk. kat. Wola łac. libera vllla, libertas, nazwa dawana wsiom rolniczym, pojawiającym się już w pierwszej połowie XIII w. i stanowiącym, w stosunku do innych, odrębną kategorya osad, ze względu na ludność używaną do zasiedlania takowych i nadawane jej swobody. Potrzeba zużytkowania pustych obszarów leśnych należących do książąt, duchowieństwa i rycerstwa, obok wzrostu liczebnego klasy ludzi wolnych, ustania handlu niewolnikami i zmniejszenia napływu jeńców wojennych, wywołała zakładanie wsi z ludnością wolną, bądź przybywającą z obcych krajów, Niemiec przeważnie, bądź krajowa. Osadnikom tym dawano działy ziemi z uwolnieniem na pewną liczbę lat do 20tu od wszelkich czynszów, opłat i podatków a przytem po większej części odrębne urządzenia i prawa niemieckie. Że istniały wolne wsi Wole na prawie polskiem, świadczy fakt przenoszenia ich na prawo niemieckie. Tak np. władysław, ks. dobrzyński, nadaje r. 1328 Woli i innym wsiom w ziemi dobrzyńskiej prawo chełmińskie Kod. dypl. pol II, 658. Król Kazimierz przenosi r. 1363 wsi Chothow i Wola, własność Krzesława, z prawa polskiego na średzkie Kod. Małop. , III, 168. O lu dności używanej do zasiedlania tych wsi daje ważną wskazówkę akt, który Bolizlavus dux Polonie r. 1255 wydaje dla klasztoru w Lądzie inter fluvium qui Wirbec vocatur et claustrum ipsorum contulimus libertatem novam villam locandi quem Liberum villam appellarunt atque populandi eandem de Theutonicis sive liberis Polonis pleno jure Theutonico Kod. Wielkop. , Nr. 331, 600, W dok. z r. 1325 wies ta zwana jest Wolany al Villa Gerlaci. Dowiadujemy się tu, że założoną została na obszarze wsi Dolany i zaludnioną przez osadników Wojweryszki Wojweryszki Wojwodiasa Wojwody Wojwodyszki Wojzbuniszki Wojżgi Wojzgirdy Wokanówka Wokiszkieie Wokoiyewoj Wokowice Woksza Wokszaj