ją zwłoki Ignacego Chodźki, autora Obrazów litewskich, zmarłego w 1861 r. wDziewiętni. Okrąg wiejski obejmuje mka W. i Żodziszki; wsi Dybuńki, Dzierwiele. Juryzdyka, Katarzynowo, Kołpieja, Krunie, Kulesze, Nowosiołki, Ostrów, Pogorzelszczyzna, Racewicze, Szczanie, Sielco, Sieliszcze, Szostaki, Trylesina, Ukropianka, Uszywcc, Wielkopole, Zamość i Zawiei; zaśc Brzozowik, Okuszko i Uszakowo; okolice szlach. Czernienty i Rodziewicze, w ogóle w 1865 r. 1026 dusz rewiz. b. włośc, skarb. , 38 osadników w. ruskich, 8 żydów rolników. Gmina składa się z 4 okręgów starostw wiejskich W. , Ruskie Sioło, Łokacze i Hanuta, obejmuje 69 miejscowości, mających 710 dym. , 8574 mk. , w tem 7829 włościan w 1865 r. 2997 dusz rewiz. i 1661 włośc. skarb. , 1284 włośc. uwłaszczonych, 44 osadn. w. rus. , 8 żydów rolników, uwłaszczonych na 13770 dzies. ziemi 6109 ornej. Nadto w obrębie gminy znajdaje się 5761 dzies. ziemi należąjcej do właśc. prywatnych, 25 skarbowej, 244 kościelnej i miejskiej. Jest to starożytna posiadłość ks. Radziwiłłów Wojstomskich, którzy wygaśli niepozostawiwszy w dziejach żadnego po sobie wspomnienia. Niewiadomo nawet, czy należeli do tego samego pnia, który wyprowadzony później na widownią przez Michała, wwdę wileńskiego i kanclerza litew. , zajaśniał w XVI w. ogromnym blaskiem. Jeden z Radziwiłłów Wojstomskich, Stefan Andruszkowicz Jadołgowicz al. Radziwiłł, dziedzic Uszakowa al. Wojstomia, będące w podeszłych leciech a bezpotomnie schodząc ze świata, dwor swój nowozbudowany przekazał braciom, dwie zaś włóki z poddanymi zapisał na altaryą w kościele wojstomskim św. Jerzego. Odnośny urywek jedynego dokumentu świadczącego o istnieniu tego domu, brzmi Ego nobilis Stefanus Andruszkowicz Jatołgowicz alias Radziwiłł in Uszakowo in provecta aetate mea saecolo carere, quae decessum meum in bonis meis haereditaris, diligenter hoc considerabam quo milli misericordiam Dei consequerer. Ita nunc volens lucrari salutem animae meae, relicta fratribus meis aula mea in Uszakowo noviter aedificata hominesque na Rusi et Oszmiano do et ascribo ecclesiae S. Georgij in uszakowo alias Ffoystom collationis meae fratrumque meorum etc Akta Dyecez. Wilen. ks. 2, p. 45. Do powiększenia funduszu kościelnego przyczynili się następnie Maciej Andruszkiewicz, nadając r. 1494 jednego poddanego, Zofia Butwiłowiczowa jednego poddanego we wsi Świranki; Michał Raczewicz darował r. 1490 jednego poddanego, gruntu na 5 beczek wysiewu i sianożęci na 2 stogi siana; Stefan Radziwiłł Jadołgowicz r. 1491 czterech ludzi i gruntu na 50 beczek zasiewu; Zofia ks. Świraka r. 1519 ziemię Borkowszczyznę i jednego poddanego; Abraham Górski Andruszkiewicz Jagołdowicz przekazał niektóre dobra swoje r. 1509 na fundacyą kościoła farnego; Jakub Jakoszewicz 1494 r. dwóch ludzi nadał; Jakub Jurjewicz r. 1489 nadal poddanego i łąkę pod Brzozami; Stanisław Jurjewicz r. 1496 jednego poddanego; Miklasz r. 1540 sianożęć; Stefan Olechnowicz r 1501 niwę jedną; Stanisław Jan Zenowicz z małżonką swą r. 1555 dziesięcinę z paszni Bielskiej; Ostafiusz Sadowski r. 1624 dwie włóki gruntu; Józef Horain r. 1645 niwę jedną; kś Głębocki r. 1704 zapisał na szpital wojstomski 290 złp. ; wreszcie Ignacy Burzyński, ssta brasławski, r. 1783 na dwóch wikaryuszów przeznaczył 20000 złp. Z licznej zbiorowej kollacyi kościoła, sprawowanej r. 1789 przez okolicznych obywateli, okazuje się, że klucz wojstomski Radziwiłłów rozpadł się na części. Po Radziwiłłach W. był w posiadaniu Korejwów, którzy fundowali swój sklep grobowy w kościele. Około 1669 r. dziedzicem jest Paweł Korejwa, łowczy oszmiański. dalej własność Teofila chrapowieckiego, od r. 1740 do 1764 wposiadaniu Stanisława i Maryanny z Kopciów Burzyńskich, instygatorów litewskich a później kasztelanów smoleńskich; od 1764 do 1776 przechodzi sukcesyjnie na syna ich Tadeusza, wwdę mińskiego, ożenionego z Józefą z Platerów, od 1776 r. Ignacego Burzyńskiego, ssty brasławskiego, po bezpotomnym jego zejściu na siostrę Kazimierę Chrapowicką, wreszcie drogą wiana Karola hr. Przeździeckiego. Po 1830 r. przeszedł na skarb. A. K. Ł. Wojstomska Plebania, dobra skarbowe, pow. święciański, w 4 okr. pol. W skład dóbr wchodzą wsi Juryzdyka Jurzdyka, Pukały i Racewicze w gm. Wojstom, oraz wsi Owieczki i Poniżany w gm. Dubotówka. Wsi te stanowiły prawdopodobnie dawniej uposażenie plebana wojstomskiego. Wojświliszki, pustk. , pow. wiłkomierski, w 5 okr. poL, gm. Onikszty, o 37 w. od Wiłkomierza. Wojsy. fol, pow, kalwaryjski, gm. i paraf. Krakopol, odl. od Kalwaryi 38 w. , ma 7 dm. , 32 mk. W 1827 r. 1 dm. , 4 mk. Wojsy, wś nad jeziorem t. n. , pow. dzisieński, gm. Druja o 9 w. , okr. wiejski i dobra Zabłockich Pouczany, o 50 w. od Dzisny, 7 dra, 72 mk. katol. w 1865 r. 34 dusz rewiz. . Wojszac, jezioro, w pow. trockim, pod folw. Stelmaniszki. Wojszajcie, dwór, pow. szawelski, w 1 okr. pol. , gm. Szawkiany, własność Norejków, ma 297 dzies. 60 lasu, 24 nieuż. . Wojszczuki, wś, pow. lidzki, w 4 okr. pol. , gm. Wasiliszki o 9 w. , okr. wiejski Glinicze, odl. o 86 w. od Lidy, ma 8 dm. , 73 mk. katol. w 1865 r. 43 dusz rewiz. ; należy do dóbr Gajki hr. Potockich. Wojszczyce, mylnie Wojszyce, wś i fol. , pow. płonski, gm. Błędówko, par. Kroczewo, odl. 18 w. od Płońska, ma 5 dm. , 115 mk. , 366 mr. , w Wojstomska Plebania Wojstomska Wojświliszki Wojsy Wojszac Wojszajcie Wojszczuki Wojszczyce