zenas 24 dzies. , szlachta Minginowie w W. i Sabanach 137 dzies. 4 lasu, Plewakowie 62 dz. 6 lasu, 4 nieuż. , Proniewscy 30 dzies. 3 lasu, 4 nieuż. , Tomkiewiczowie 271 2 dzies. 21 2 lasu, Frejtagowie 25 dzies. 3 lasu, 1 nieuż. , Szpakiewiczowie 50 dzies. , Ejsymontowie 160 dzies. 36 lasu, 9 nieuż. . Wojnekupis, strumień, w gub. kowieńskiej, lewy dopływ Okmiany, Wojniaczyn, ob. Woniaczyn. Wojniaki, zaśc. nad jez. t. n. , pow. trocki, w 1 okr. pol. , gm. , okr. wiejski i dobra skarbowe Międzyrzecze o 14 w. , o 6 w. od Trok, 1 dm. , 12 mk. katol. w 1865 r. 3 dusze rewiz. . Wspomniany w dok. z r. 1409. Ob. Troki, Wojniałgowo, wś włośc, i ferma rządowa, pow. święciański, w 4 okr. pol. , gm. Wojstom o 41 2 w. , okr. wiejski Ruskie Sioło, 12 dusz rewiz. Wojniany, dwór rządowy, pow. rossieński, par. Szydłów. Wojnica, wś nad rz. Ikwą, pow. dubieński, gm. Kniahynin, par. praw. Bokujm o 1 2 w. , ma 46 dm. , 347 mk. , cerkiew filialną p. w. św. Trójcy, z drzewa wzniesioną w 1884 r. i uposażoną 54 dzies, ziemi, młyn wodny. Podług rewizyi zamku łuckiego z 1545 r. własność pani Dachnowej ob. Jabłonowski, Rewizye, 35 i in. . Podług reg. pobor. pow. łuckiego z 1570 r. własność pani Klementowej. Pobór oddzielnie niewykazany. W 1583 r. Andrzej Bohowityn Koziradzki płaci ztąd z 12 dym. , 9 ogr. , 6 ogrod. , 1 koła Jabłonowski, Wołyń, 17, 110. Ob. Łysin. Wojnice, wś nad rzką Łukoszówką, pow. perejasławski gub. połtawskiej, gm. Choćki, 261 dm. , 1418 mk. , cerkiew, 39 wiatraków. Wojnickie kanał, odprowadza wody jez. Wojnieskiego Wojnieść do Obry, na południe Kościana. Wojnicz, w dok, z r. 1217 Woynicze, 1224 Woyniz, 1232 Woynic, 1259 Woynicz, miasto, w pow. brzeskim, leży w równinie 207 mt. npm. , na skrzyżowaniu się gościńców z Brzeska do Tarnowa, z zachodu na wschód, i z Zakluczyna do Radłowa, z południa ku północy. Odl. od Brzeska 15 klm. , od Tarnowa 12 klm. , a prawie tyleż od Zakluczyna i Radiowa. Posiada parafią rz. kat. , sąd powiatowy, urząd podatkowy, pocztę, telegraf i szkołę ludową. Tworzyło niegdyś z kilkoma wsiami starostwo niegrodowe i kasztelanią, dziś bardzo podupadłe. Zabudowane prawie samemi drewnianemi domami, niema teraz żadaych zabytków pomimo swej starożytności, składa się z 294 dm. i 1683 mk. 777 męż. , 906 kob. , między którymi jest 1483 rz. kat. i 200 izrael. Mieszkańcy żyją przeważnie z uprawy roli, rzemiosł i z drobnego handlu. Ubogie to miasteczko należy jednak do liczby starożytnych osad. Zamek, z którego nawet śladu nie pozostało, stał podobno w płd. części miasto, na małem wzniesieniu; według tradycji miejscowej mieli go zburzyć Szwedzi w r. 1655 czy 1702. W. jest starożytną osadą, której znaczenie handlowe i polityczne polegało na położeniu w punkcie zetknięcia się trzech różnych co do warunków kultury obszarów i przecięcia się ważnych traktów handlowych. Leży on mianowicie w pobliżu lewego brzegu Dunajca, który, opuściwszy krainę górską podkarpacką, wchodzi tu na rozległą nizinę dorzeczy Wisły i Sanu. Obszar z wyższą kulturą, na rolnictwie, handlu i przemyśle górniczym opartą Kraków, Bochnia, Wieliczka dochodził tu do lew. brzegu Dunajca, podczas gdy od prawego poczynały się rozległe, błotniste puszcze, towarzyszące praw. brzegowi Wisły aż po San. Ludność góralska dolin podkarpackich, nieliczni mieszkańcy puszcz środkowej niziny, rolnicy i przemysłowcy okolic Krakowa, wreszcie kupcy dążący zarówno z Rusi ku zachodowi Lwów Kraków, jak z Węgier i miast podgórskich Biecz, Jasło, Sącz ku północy, spotykali się w Wojniczu i wymieniali swe produkty i towary. Brak wsi naroczników w okolicy W. świadczy, iż gród tutejszy nie miał znaczenia strategicznego, ale powstał dla nadzoru nad targowiskiem. Przy grodzie tym, czuwającym nad bezpieczeństwem targów i poborem opłat od przywożonych produktów, powstał w odległych czasach kościołek św. Leonarda, który miał już istnieć w r. 1209. W r. 1217 pojawia się w dokumentach pierwszy znany kasztelan Symil de Woynicze, występujący przy boku Leszka, R. 1239 spotykamy w W. księżnę Grzymisławę, która przybywa tu z synem Bolesławem na spotkanie nadjeżdżającej z Węgier królewny Kunegundy, dla poślubienia ks. Bolesława. W tym czasie zapewne targowisko wojnickie otrzymuje prawo miejskie średzkie. W akcie z r. 1278 W. nazwany już miastem. Księżna Kunegunda uwalnia w r. 1278 mieszczan Sącza od płacenia ceł w miastach Wojnicz, Opatowiec i Korczyn. Król Kazimierz W. uwalnia r. 1363 mieszczan z Biecza od cła w W. , a w r. 1367 poleca poborcy cła w W. uwalniać od opłat mieszczan Biecza, Jasła, Osieka, Dębowca i Pilzna. O znacznych rozmiarach ruchu handlowego na targowisku wojnickim w wieku. XIV świadczy ustanowienie tu naczelnego poborcy ceł, którym jest niejaki Ploczko, tytułujący się dominus ac miles necnon senior districtus woinicensis, który w dok, wydanym w Bieczu r. 1375 poleca fidelibus nostris theleonatoribus vel vices corum gerentibus, by uwalniali od opłat mieszczan z Biecza. W r. 1381 król Ludwik przenosi miasto z prawa średzkiego na magdeburskie. O znaczeniu W. świadczy, między innemi, akt Ludwika z r. 1374, wktórym wyliczając castra et civitates regni de quibus honores et judiciales sedes procedunt, wymienia w ziemi Wojnekupis Wojnekupis Wojniaczyn Wojniaki Wojniałgowo Wojniany Wojnica Wojnice Wojnickie Wojnicz