jest własnością górali, większa należy do dóbr arcyks. Albrechta. Obszar ten zajmują przeważnie góry, lasami pokryte. Najważniejsze szczyty na obszarze wsi są Wielka Czantorya 995 mt. , Obora 642 mt. , Halinów 1095 mt, Malinowska Skała 1150 mt. , Malinka 809, Kamienna 790, Bukowa 714, Czajka 643, Wyrch Skalnity 762, Beskid 684, Mały Soszów 763, Wielki Soszów 882, Cieślar 919, Wielki Stożek 975, Mały Stożek 843, Karkawica 973, Kobyła 802, Kiczora 919, Koziniec 775, Głębiec 829, Beskidek 763, Karolówka 930, Czarny 958, Przysłop 1021, Cienków Niźny 720, Smerekowiec 882, Uścinków 710, Postrzedni 909, Cienków Wyżny 1140, Ścidowa 795 mt. . Z dolin większych odznacza się główna dolina Wisły z odnogami Czarnej i Białej Wisełki. Od głównej doliny biegną, mniejsze, z prawej strony Malinka, Jarzębata, Pinkasów i Tokarnia. Od lewej są Jawornik, Dziechcin i Kopidło. Siedziby góralskie są rozrzucone prawie po całym obszarze, przeważnie w dolinach i na niższych stokach, nawet na niektórych szczytach. Takie wysoko położone mieszkania znajdują się na Wyrchu Skalnitym. W głównej dolinie Wisły mieszczą się kościół paraf. katol. z plebanią, kościół ew. z plebanią, urząd gminny, poczta, gospoda, dwie szkoły, dwie kuźnice, młyn, tartak parowy prywatny, tartak arcyksiążęcy, dworek starszego gajowego, dom leśniczego, pstrągarnia, mieszkania gajowych i pałacyk myśliwski. Również i zagród góralskich najwięcej znajduje się w głównej dolinie Wisły, szczególnie w samym środku, w bliskości kościołów, następnie w dolinie Malinki, Jawornika i Kopydła. Domy na wierzchołu i stokach gór tworzą grupy z osobnemi nazwami, jak np. Obłaziec, Gahura, Krzywy, Kiczora, Jawornik, Soszów, Wyrch gron, Stożek, Skalnity, Dziechcin, Jurzyków, Kobyła, Łabajów, Kopydło, Głębce, Kozińce, Cienków, Czarny, Bobrów, Równy, Przysłop, Malinka, Roztoki, Sadowy, Niedźwiedzia, Zielony, Gościejów, Jarzębata, Kamienny i Bukowa. Wody zlewają się do głównego koryta i potoków Wisły; znaczniejsze dopływy w obrębie wsi są, z praw. brzegu Malinka, Gościejów, Pinkasówka a częściowo i Bobka u źródeł swych. Z lew. brzegu Kopydło, na który składają się potoki Łabajów i Głębiczek. W miejscu, gdzie uchodzi do Wisły potok Gościejów, znajduje się środek wsi; tu skupia się ruch całej gminy, tu stoją oba kościoły, szkoły, gospody i sklepy. W r. 1890 obszar wsi wynosił 11001 ha, domów było 503 i 4261 mk. , a to 2075 męż. i 2186 kob. , 3980 prot. , 240 rz. kat. i 41 izrael. ; co do narodowości 4196 PoL i 64 Niem. W. leży w obrębie Beskidu Zachodniego. Średnia temperatura wynosi około 5 R. W dolinach zasłoniętych od wiatrów, n. p. w głównej dolinie około kościołów, wegetacya opóźnia się o dwa tygodnie w po równaniu z równinami. Żyto ozime udaje się dobrze, jak wszystkie inne gatunki zboża i roślin pastewnych. Drzewa owocowe rosną tu po myślnie, jagód polnych i leśnych w obfitości. Pierwotny kościoł katol. został przebudowany w r. 1860. Kościół prot. wystawiła gmina pier wotnie z drzewa, kiedy w r. 1781 Józef II ogło sił swobodę religijną. W r. 1833 założono ka mień węgielny pod kościół murowany; kościół ten ukończono w przeciągu lat pięciu i poświęco no 29 czerwca 1838 r. Wraz z pierwszym ko ściołem prot. otwartą została i szkoła ludowa. Dziś jest jedna szkoła ludowa główna i cztery poboczne, rozrzucone w różnych stronach wsi. Katolicy należą do parafii w Ustroniu, protestan ci mają parafię w miejscu. Proboszczami protest. od założenia parafii r. 1782 byli Samuel Kosany r. 1782 1787, Jędrzej Lechocki r. 1788 1794, Wilhelm Bystroń 1794 1802, Jan Rakowski 1802 1818, Michał Kupferschmidt 1818 1862 i Gustaw Kupferschmidt 1862 1886. Obecnie stanowisko to zajmuje Jerzy Mrowiec. W czerwcu r. 1886 wybuchł w W. wielki pożar, który zniszczył dom zajezdny, ple banię i kościół prot. W ostatnich latach za częła przybywać na czas letni niewielka jak do tąd ilość gości, z Warszawy i innych stron. Ob. Tomkowicz A Źródła Wisły Sławianin, zebrany i wydany przez Stanisława Jaszowskiego, Lwów, 1837, przedruk w Kalendarzu J. Czecha, Kra ków, 1866, Zejszner L. Podróż do źródeł Wi sły odbyta r. 1849, Bibl. Warsz. r. 1850; Hoff Bogumił Początki Wisły i Wiślanie, Warszawa, 1888. W. H. Wisławice, Wysławice, Wojslawice, wś ry cerska, należy do dóbr Drzązgowo hr. Grudziń skich. Leży na płn. od Środy, płd. wschód od Kostrzyna, zach. od Giecza i Grodziszczka, w pow. średzkim, okr. komis. kostrzyński, st. dr. żel. Nekla, poczta Węgierskie, szkoła katol. w Drzązgowie, par. w Grodziszczku, sąd w Śro dzie. Ma 5 dm. , 576 ha, 100 mk. W r. 1360 pisał się Mikołaj z W. Przy schyłku XIV w. pojawia się mnóstwo współdziedziców. R. 1399 Sławomira, żona Borzysława z Grabianowa, za stawia część W. Mikołajowi z Wisławic i siostrze jego Katarzynie. R. 1489 graniczyła ta wieś z nieistniejącemi już Szczytkami. R. 1578 sie dzieli tu Jakub Wilkoński, St. Dąbrowski i różni Wisławscy. Kmieci wówczas nie było Około r. 1793 należały W. do Gozimirskiego, kaszt. elbląskiego. Wł. Ł. Wisłoboki, wś, pow. lwowski, 18 klm. na płn. wsch. od sądu pow. we Lwowie, 12 klm. na płd. wsch. od urz. poczt. w Kulikowie. Na wsch. leży Remenów, na płd. Zapytów, na zach. Stroniatyn, na płn. Sulimów w pow. żółkiewskim. Wzdłuż granicy płd. płynie Kąpielówka i przyjmuje od lew. brz. potok, płynący od płn. środ

Wisławice

Wisławice

Wisłoboki