piero w początkach obecnego wieku; żyją jeszcze ludzie, którzy pamiętają opustoszałe mury. Z podaniem tem niezgadza się to co pisze Długosz Lib, Ben. , I, 435, iż za biskupstwa Zbigniewa Oleśnickiego a więc w pierwszej połowie XV w. Jakub z Żabowa, doktor dekretów, kanon, krakow. , i Jan Oszkowski z Dobry, doktór medycyny, założyli i uposażyli szpital dla ubogich w W. , oddawszy go pod zarząd rajcom miejskim. Prócz kościołka św. Ducha istniały już w XV w. dwa kościołki drewniane należące do dwu prebend św. Mikołaja i św, Marcina. Zjazd w r. 1432 uświetnił przybyciem swoim Baldwin de Noris, poseł Jana, króla wyspy Cypru, z prośbą, o rękę królewny Jadwigi. Pod koniec czerwca 1468 r. Kazimierz Jagiellończyk przybywszy z żoną do W. , traktował z Małopolanami o wypłacenie zaległego żołdu rycerstwu, walczącemu z Krzyżakami. Postanowiono wybrać na nadchodzący sejm w Piotrkowie po 2 posłów z każdego powiatu. Powtórnie, z powodu morowej zarazy, nie mogąc uczestniczyć w zjeździe korczyńskim, przebył tu król wr. 1473 wraz z rodziną i dworem święta Bożego Narodzenia. Królowa Elżbieta, żona Kazimierza Jagiellończyka, miała od męża zabezpieczoną oprawę na Wiślicy, którą wraz z innemi zamkami zapisuje w r. 1505 jako dożywocie lub do zamążpójścia córce swojej Elżbiecie. Prawa rzeczonej królewny istniały jeszcze w r. 1512, gdyż król Zygmunt I, zabezpieczając wiano małżonki swej Barbary Zapolyi na Wiślicy, ze względu źe takowa należała jeszcze do tymczasowego uposażenia siostry królewskiej Elżbiety, dodaje Biecz i Sochaczew Jagiellonki Polskie, Przezdz. , I, 19, 13. Gdy stronnictwo Zygmunta III wyznaczyło na poparcie elekcyi jego zjazd powszechny do W. , jako leżącej o dwa dni drogi od Krakowa, stronnicy Maksymiliana myśleli, że zająwszy to miasto, udaremnią tem zamysły przeciwników. W tym celu Krzysztof Zborowski dn. 7 wrześ. 1587 r. zajął W. , bramy i rynek opanował, klucze miasta sobie przynieść kazał i zabronił mieszkańcom z miasta się oddalać. Zbliżał się dzień naznaczony na sejm, a gdy W. była w ręku Zborowskich, Jan Zamoyski wraz z Tęczyńskim, wojew. krakowskim, zebrawszy znaczne siły, dn. 3 paźdz, wyruszył ku W. Dzień i noc idąc, nad ranem niespodziewanie stanął pod miastem. Wiślicę otaczają bagna; od strony Skalmierza długim mostem łączyło się miasto z suchym lądem. Odpędziwszy oddział broniący mostu, pomimo ognia z armatek ustawionych na pobliskiej wysepce i obsadzenia wieź i murów, Zamoyski zawładnął drogami do miasta wiodącemi, tak że Zborowscy ani ruszyć się nie mogli. Tym sposobem zjazd najspokojniej mógł się odbyć, w obliczu samych przeciwników, bo na wzgórzu rzeką i stawem tylko oddzielonem na obszarze wsi Kocina. Elekcya Zygmunta III na nim zatwierdzona została, wysłano poselstwo do arcyks. Maksymiliana z uwiadomieniem o woli Stanów Hajdensztejn, II, 248, 256. W r. 1591 królZygmunt III zjeżdża w lipcu do W. ; przybył tu za nim czausz turecki wraz z posłem Zamoyskim, donosząc o zawarciu pokoju z Turcyą tamże, II, 299. Rokosz Zebrzydowskiego spowodował zwołanie do W. walnego zjazdu w polowie sierpnia 1606 r. Sta. nęło przy Zygmuncie przeszło 2000 rycerstwa i kilkanaście dział. Król dokonawszy przeglądu wojsk na błonich pod W. , dn. 25 wrześ, ruszył ku Połańcowi Niemcewicz, Panow. Zygm. III, t. II, str. 7189. Patrząc, mówi Celli, sekretarz królewski, na marsową postać rycerstwa, na przepych zbroi, dzielność koni, na obroty ich nawet, mniemałem, że dawne legie rzymskie w oczach moich odżyły. Najście Szwedów, stało się powodem ruiny miasta, co nie zrabowali w r. 1657 Szwedzi i Węgrzy, spłonęło od ognia. Zaledwie odbudowywać się poczęło miasto, gdy żołnierz związkowy, poszukując zaległego żołdu, dał się srodze we znaki mieszkańcom. Stanisław August w przejeździe do Krakowa zatrzymał się tudn. 13 czerwca 1787 r. , aby obejrzeć starożytną kollegiatę, a na pamiątkę pobytu swego w kancelaryi grodzkiej zapisał się do podanej przez rejenta księgi. Kiedy W. otrzymało prawo magdeburskie niewiadomo. Władysław Jagiełło w r. . 1404 potwierdził już zgorzały dawniejszy przywilej. Jan Olbracht zatwierdzając w r. 1493 ustanowiony przez Kazimierza W. skład soli, poleca kupcom i furmanom z Krakowa jadącym, ażeby W. nie mijali. Królewna Elżbieta chciała w r. 1514 usunąć z W. żydów, oparł się jednak temu Zygmunt I Tomiciana, III, p. 241. Król ten przychylając się do prośby zaniesionej przez cechy kowalów, ślusarzów, wędzidlarzów, mieczników, bednarzów, stolarzów, stelmachów, czapników i siodlarzów, stanowi 1521 r. , ażeby ich czeladź przyjmowana była od rzemieślników krakowskich bez żadnego utrudzenia i przeszkody itp. Tenże król zezwala 1528 r. , ażeby Wacław Morawa, biegły w swym kunszcie, sporządził wodociąg kosztem miejskim, a że to wymaga znacznego kosztu, przekazuje przeto magistratowi pobieranie wieczyście dochodu zw. rume, pod obowiązkiem naprawiania murow i dbałości o ozdobę miasta. R. 1538 otrzymali mieszczanie wolności szynkowania wina, gorzałki i innych napojów, lecz natomiast naprawiać mają opisujące miasto mury. Między żydami i mieszczanami stanęła ugoda, którą zatwierdza król 1546 r. Mieszczanie broniąc praw swoich przeciw, wciskającym się żydom, uzyskali postanowienie Zygmunta Augusta w r. 1566, aby więcej nad trzech żydów nie znajdowało się w mieście i to za murami; zabroniono im trudnić się sprzedażą trunków. R. 1616 konstytucye sejmowe orzekły miasto nasze Wiślica, które z wielu miar y

Wiślica