wania ziemi w kraju płd. zach. W powiecie było 158 miejscowości 25 skarb. i 133 prywatn. właśc. mających 14261 dym. Średni nadział ziemi na 1 duszę rewiz. wynosi 2, 56 dzies. Zasiewają średnio żyta 17316 dzies. włośc, a 7905 dz. właśc. więksi; pszenicy 9025 dzies. włościanie a 14872 obywatele; tatarki 4736 dz. wlośc. a 1511 obywatele; prosa 4056 dz. włośc, 1467 obywatele; jęczmienia 4708 dz. wlośc. a 3036 obywatele; owsa 8254 dz. włośc. a 8602 obywat. ; kukurydzy 432 dz. obywatele; kartofle sadzą na 371 dzies. włośc. a 265 obywatele. Średni urodzaj wynosi 5, 4 żyta, 5, 3 pszenicy, 3, 2 gryki, 3, 6 prosa, 4 grochu, 4, 8 jęczmienia, 7, 2 owsa, 6, 3 kukurydzy, 30, 6 kartofli. Powiat posiada wiele sadów owocowych, szczególniej w mająjtkach dawniej należących do Szczęsnego Potockiego, Chołoniewskich i Grocholskich, którzy sprowadzali doskonałych ogrodników i starali się o zaprowadzenie wyborowych gatunków. Hodowla bydła dość rozwinięta. Było 16390 sztuk koni, 33956 bydła rogatego, 40220 owiec, 22142 trzody chlewnej. Pod względem administracyjnym powiat dzieli się na 3 okręgi policyjne stany i 10 gmin, mianowicie 1 okr. pol. Żmerynka, dla gmin Brahiłów, Stanisławczyk i Tywrów; 2 Strzyżawka, dla gmin Hawryszówka, Józwin i Strzyżawka i 3 Pików dla gmin Kalinówka, Kutyszcze, Ostrożek i Pików. Komisarzy włościańskich mirowych pośredników jest dwóch w Winnicy dla 5 gmin i w Strzyżawce dla drugich pięciu gmin. Okręgów konskrypcyjnych jest cztery Winnica, Brahiłów, Strzyżawka i Pików. Pod względem sądowym powiat dzieli się na 4 okręgi sądów pokoju 1 w Brahiłowie dla gmin Brahiłów, Stanisławczyk i Tywrów; 2 w Winnicy dla przedmieść Winnicy, Strzyżawki i Kalinówki; 3 w Pikowie dla gmin Kutyszcze, Ostrożek i Pików; 4 w Winnicy dla mta Winnicy i gmin Jóźwin, Tywrów i wsi Jaryszówki. Inkwirenci sądowi są w Winnicy, Brahiłowie i Pikowie. Pod względem cerkiewnym powiat dzieli się na 6 dekanatów błagoczynii i ma w ogóle 13 cerkwi murow. i 120 drewn. i dwa monastery żeńskie w Winnicy i w Brahiłowie. Rozkolnicy mają cerkwie w Borkowie i Żukowcach. Powiat tworzy oddzielny dekanat katolicki dyecezyi łuckożytomierskiej, obejmujący parafie Winnica, Brahiłów, Janów, Ostrożek, Pików, Tywrów, Strzyżawka i Woroszyłówka, w ogóle 15846 wiernych. Żydzi mają w powiecie 8 synagog. Pod względem oświaty ludowej, oprócz przed kilku założonej 6cio klasowej szkoły realnej w Winnicy i 2klas. szkoły powiatowej tamże, w powiecie znajduje się 25 szkółek gminnych, do których uczęszczało około 2000 dzieci, i 67 szkółek cerkiewnych. Pod względem sanitarnym w Winnicy znajduje się szpital powiatowy, w Pikowie i Brahiłowie szpitale wiejskie a oprócz tego 6 szpitali fabrycznych przy cukrowniach. Pod względem ko munikacyjnym powiat przerzyna dr. żel. kijowsko odesska i odesskowołoczyska, ze stacyami w Żmerynce, Brahiłowie, Gniewaniu, Winnicy i Kalinówce. Droga bita przeprowadzona jest z mka Tywrowa do st. Gniewań 17 w. i od st. dr. żeL Winnica do miasta. Dawny trakt poczto wy przechodzi z Lityna przez Winnicę do Nie mirowa. Przemysł fabryczny reprezentowany jest przez 231 fabryk, mianowicie 6 cukrowni Kalinówka, Gniewań, Brahiłów, Noskowce, Uła dówka i Kordylówka, na których w 1887 r. przerobiono 666000 berkowców buraków, na su mę 2191000 rs. ; rafinadę wyrabiają w Uładówce i Gniewaniu; 6 gorzelni Uładówka, Holaki, Sutyska, Strzyżawka, Rogińce i Brahiłów; wy produkowały one 33000000 st. spirytusu; 157 młynów i 20 wiatraków; fabryka tytuniu w Win nicy przerabia rocznie 1184 pudów na sumę 9396 rs. , zatrudnia 9 ludzi; 3 mydlarnie z pro dukcyą na 3800 rs. ; 3 fabryki świec z prod. na 1342 rs. ; 13 garbarni z produk. na 340 rs. ; 2 browary piwne z produkcyą na 16980 rs. ; fabryka drożdży z prod. 226 rs. ; fabryka octu z prod. 2580 rs. ; odlewnia żelaza z prod. 9495 rs. ; 23 cegielnie z produkcyą na 9495 rs. ; 19 garncami z produkcyą na 35790 rs. ; 13 pieców wapiennych z produkcyą 35190 rs. ; 1 fabryka wód mineralnych produkująca za 800 rs. ; 2 drukarnie i litografie i 1 fotografia. Zakładów sprzedających napoje wyskokowe jest 386 w powiecie 288 szynków, 73 zajazdów i restauracyi i 25 winiarni. Handel nieznaczny, jarmarki odbywają się tylko w Pikowie. Herb powiatu przedstawia w polu czerwonym 2 pała sze na krzyż złożone i ostrzem od siebie odwró cone a w środku krzyż, którego dolne ramię roz dziela się nakształt kotwicy. Lr. M. Winnica al. Nosowka, rzka, w gub. czernihowskiej, lewy dopływ Osteru. Winnica 1. wzgórze, 333 mt. wysokie, wznoszące się w małym garbie po nad pot. Stradomka, we wsi Łąkta, w pow. bocheńskim, pod 38 4 wsch. dł. a 49 51 płn. sz. g. Karta wojs. , 6, XXIII. 2. W. , bezleśne wzgórze, 329 mt. wysokie, w Jodłowej, w pow. pilzneńskim, pod 49 52 1 2 płn. szer. a 38 37 wsch. dl. Karta woj. , 6, XXIV. Winnica 1. Weinberg, kol, pow. międzyrzecki, okr. komis. , st. dr. źel. i poczta, szkoła i parafia w Międzyrzeczu. Ma 41 dm. , 462 mk. 174 katol, 24 żyd. . Tu wystawiono pomnik ks. Bismarkowi z napisem My Niemcy boimy się Boga a oprócz tego nikogo więcej. 2. W. , osada, o 1 dymie, w pow. kościańskim. 3. W. , folw. , w pow. wschowskim leszczyńskim, należy do majątku Goniembice Golembetz, na zach. płn. Osieczny. W r. 1793 w posiadaniu Turnów. 4. W. , os. w dobrach Wijewo, pow. wschowski. 5. W. , niem. Schwentner Weinberge, w

Winnica

Winnica