238 mk. 236 katol. . Czysty dochód gruntowy 8681 mrk. Do W. należą folw. Bronisław, Chocicza, Ołaszewo i Rumiejki. W. była kiedyś własnością biskupów poznańskich; nadana bisk. Boguchwałowi r. 1246 przez ks. Bolesława. Kościół fundowany i uposażony w r. 1306 przez Andrzeja, bisk. pozn. Drewniany kościół ten, kilkakrotnie odbudowywany, ostatecznie w r. 1766 ustąpił miejsce świątyni murowanej, wzniesionej kosztem ks. Teodora Czartoryskiego, bisk. pozn. Znajdują się tu dotąd znaczne winnice, od których wś wzięła nazwę. R. 1250 Bolesław, syn Władysława Odonicza, oznajmia, ze, za życia biskupa Boguchwała, nadał W. kościołowi poznańskiemu. O dworzyszczu biskupiem w W. wspomina dyplomat z r. 1288. Pod r. 1299 występuje Małostrzyg, sołtys miejscowy. R. 1305 Andrzej, bisk. pozn. , przekazuje kościołowi winnogórskiemu dziesięciny z Budziłowa, Budziłówka, Łagiewek, Rumiejek, Chudzic, Pałczyna, Nietrzanowa, Chociczy, Ołaczewa, Piątkowa Białego i Czarnego. R. 1331 spustoszyli W. Krzyżacy. R. 1336 Jan, bisk. pozn. , sprzedaje sołectwo i czynsz 3 grzyw. z W. E. 1383 Peregryn z Węgleszyna zwołał rycerstwo na 2 sierpnia do W. celem oderwania od Kalisza ks. Konrada i Bartosza z Odolanowa, który naszedł zebrane rycerstwo i rozpędził. Według inwentarza dóbr biskup. z r. 1564 było w W. 41 łan. , z których 5 1 2 osiadłych. Z łanu os. składano biskupom czynszu 1 grzyw. 8 gr. w gotówce, 4 ćwiertnie owsa, 2 kapłony i 20 jaj, tudzież baraniego 3 gr. i 6 denarów. Od 2 łanów nic nie płacono. Były tam 2 karczmy, z których jedna stała pustkami, a druga opłacała 28 groszy rocznie. Karczmarz był obowiązany do roznoszenia listów. Sołtys, szlachcie Ścibor Sobański, posiadał 4 łany. Folwark biskupi utworzony został z 28 1 2 łanów. Między rolami były łąki, z których sprzątano około 5 kóp siana. Sześć ogrodów znajdowało się między rolami kmiecemi w środku wsi. Były też 2 sadzawki rybne. Reg. pobor. z r. 1578 wymieniają przy W. Franciszka Solnika, urzędnika p. bydgoskiego, który snać wieś tę dzierżawił i wspomnianego sołtysa z dwoma śladami os. W r. 1583 zachodziły zatargi między plebanem winnogórskim a dziedzicami Chociczy. Pod W. istniał w r. 1623 las, zwany Postałka. W. należała do klucza soleckiego ob. Solec Biskupi, zabranego przez rząd pruski i nadanego następnie przez cesarza Napoleona gen. Henrykowi Dąbrowskiemu, którego zwłoki spoczywają w kościele miejscowym. Następnie była własnością syna generała Bronisława. W. par. , w dek. miłosławskim, ma 2086 dusz. Opis W. podał Tyg. illustr. r. 1883, 30 i nast. . W r. 1879 wyszedł w Poznaniu poetyczny opis p. t. Siedziba wodza. 3. W. , niem. Weinberg, os. , w pow. szamotulskim, na zach. płn. od Wronek, w parafii Żoń, w lasach biezdrowskich. 4. W. , wzgórze na lewym brzegu Noteci, tuż przy m. Ujściu, w pow. chodzieskim. W. Ł. Winna góra, niem. Weinberg, góra pod Trzebnicą, w Kocich górach, wzn. 311 mt. npm. Winne Leśne, os. , pow. włocławski, gm. Dobiegniewo, par. Wistka, ma 7 mk. Winnica 1. kol. , pow. warszawski, gm. Jabłonna, par. Tarchomin, ma 13 mk. , 30 mr. 2. W. , kol. , pow. koniński, gm. Wysokie, par. Kramsk, odl. od Konina 17 w. , ma 6 dm. , 41 mk. 3. W. , os. nad rz. Wartą, pow. słupecki, gm. i par. Pyzdry, odl. od Słupcy 18 w. , ma 1 dm. , 2 mk. 4. W. , wś, folw. i os. nad rz. Wisłą, pow. sandomierski, gm. i par. Połaniec, odl. od Sandomierza 44 w. , ma 6 dm. , 37 mk. , 93 mr. dwor. , 4 os. i 14 mr. włośc. W 1827 r. było 6 dm. , 21 mk. 5. W. , wś i folw. nad rzką Bursaczką, pow. pułtuski, gm. i par. Winnica, posiada kościół par. murowany. W 1827 r. było 22 dm. , 186 mk. W r. 1866 folw. W. rozl. mr. 721 gr. or. i ogr. mr. 527, łąk mr. 73, pastw. mr. 9, lasu mr. 210, zarośli mr. 52, nieuż. mr. 50. Wś W. os. 32, mr. 112; wś Pawłowo os. 6, mr. 104; wś Nowa Winnica os. 4, mr. 61. Kościół i parafia erekcyi niewiadomej. Obecny, murowany, p. w. św. Trójcy, z wysoką wieżą, dachówką kryty, fundował bisk. płocki Dobiesław, podobno r. 1371. Od 1847 należy do par. filia Gąsiorów. W. par. , dek. pułtuski, 4480 dusz, W skład parafii wchodzą wsi Bielany, BrodowoRemboły, B. Kuce, B. Wi ty, B. Żyłki, Domosław, Duchniki, GnatyGroma dze, G. Remboły, G. Lewiski, G. Szczerbaki, G. Zarazy, G. Wieświany, Glinice Wielkie i Małe, GórkiBaczki, G. Duże, G. Witowice, Kamienna, Kowalewice, Łempice Wielkie, MieszkiBurły, M. Leśniki, M. Kuligi, M. Przybyły, M. Morgi, Pawłowo, Poniaty, P. Kęczki, P. Cibory, P. Wielkie, Rembowo, Skorasze Wielkie i Małe, Winnica, Winniczka, Zbroszki wszystkie te wsi w 1821 płacą proboszczowi 247 złp. 17 gr. dziesięciny, Golądkowo w 1821 daje dziesięcinę wyłączną snopkową z 4 pół włóczków, Bulkowo z 2 1 2 pół wł. , wójtowstwo Skarzyce z całego obszaru. Na plebanii w 1821 r. znajdujemy organistę, 3 kopcarz. , 2 szewc, kowala i szpital. Parafia liczyła dusz 702 męż. dorosłych i 419 syn. , 856 kob. i 455 cór. Sama wś odrabiała pańszczyznę do folw. t. n. i wchodziła w skład klucza Wierzbice, należącego do dóbr Golądkowo biskupich, a następnie skarbowych. Osady pańszczyźniane, po 50 mr. , odrabiały każda 2 dni tłuki, 78 dni sprzęż. , 78 pieszych i opłacały każda 9 złp. hyberny, 18 złp. 13 gr. dziesięciny do dworu za czasów biskupich uiszczanej do seminaryum w Pułtusku, 2 kapł. , 15 jaj, 3 łokcie przędzy z włókna dwors. W 1821 znajdujemy 2 takie osady puste, 8 zamieszkałych; każda wysiewała 5 kor. jarz. i 5 ozim. i zbierała 4 fur siana; gospodarstwo trzypolowe; 4 kopcarz. , karczm. , owcarz, razem z plebanią 63 męż. , 61 Winna góra Winna Winne Winnica