drugiem piętrem, pod gankiem, była Syrena herbowna. W r. 1817, rząd, uznając ratusz za szczupły i za zacieśniający placyk, wystawił go na sprzedaż, a kiedy ta w dwóch terminach spełzła, d. 3 maja i r. ogłosił licytacyę na rozebranie budynku. Podjął się tej czynności majster mularski Michał Różycki i rozpoczął burzenie staromiejskiego ratusza w d. 27 czerwca 1817 r. Takie były losy ratusza Starej Warszawy, ostatniemi laty wspólnego już dla całego miasta. Poprzednio każda jurydyka posiadała osobny magistrat, a więc i ratusz. W r. 1785 ratusze jurydyk znajdowały się pod następującemi numerami hypotecznemi Dziekanka N. 380, Nowoświecka N. 1255, Leszno N. 722, Solec N. 2977, Bożydar i Kałęczyn N. 1284, Grzybów N. 1017 c, Aleksandrya N. 2775, Wielopole N. 1011, , Ordynacka Zamoyskich N. 1305, Bieliny N. 1414, Maryensztad i Stanisławowska N. 2629. W r. 1817 magistrat nabył pod budowę nowego ratusza posesye wprost Marywillu i przyległe od ul. Daniłowiczowskiej. W XVII w. były tam domy i ogród włoski Daniłowicza; w r. 1655 zniszczyli je Szwedzi, tak, że do r. 1692 plac stał pustką. Zabudował go na początku XVIII w. Hieronim Petrykowski; od jego spadkobierców 1722 r. nabyła tę posesyę Marya Ludwika z Morsztynów Bielińska i postawiła pałac, który po jej śmierci kupił 1733 r. Stanisław Jabłonowski. Syn jego Antoni, rozebrawszy stary, postawił nowy pałac 1785 r. , podług planu Dominika Merlini ego. Ten właśnie pałac, przerobiony przez Fryderyka Lessla, stał się nowym ratuszem. Pożar 18 października 1863 zniszczył trzy piętra frontowe i piętro oficyny, magistrat przeto umieścił się tymczasowo w b, pałacu Namiestnikowskim na Krakowskiem Przedmieściu, zarząd zaś oberpolicmajstra w b. pałacu Prymasowskim przy ul. Senatorskiej. Przykupiwszy gruntu, w r. 1864 rozpoczęto na zgliszczach budowę ratusza, która trwała do 1869 r. Kierował robotami naczelnik okręgu komunikacyi Ernest Szuberski ze współudziałem prezydenta miasta Kaliksta Witkowskiego, Jako prezesa komitetu budowlanego. Plany sporządzał głównie Józef Orłowski; konstrukcyami żelaznemi zarządzał Tadeusz Chrzanowski. Na inauguracyę nowego gmachu wydano w nim bal d. 8 stycznia 1870 r. Obszar przez ratusz zajmowany wynosi 154, 500 stop kw. Zewnętrzny kształt pozostał dawny z przydaniem balkonów po skrzydłach i dachu w stylu francuzkim z facyatkami. Część nową, mieszczącą biura oberpolicmajstra, zbudowano w stylu XVIII w. Pomiędzy jedną a drugą częścią wznosi się wieża 190 stop wysoka, z potrójnym zegarem i czatownią straży ogniowej. Gmach ma sześć dziedzińców; główne zabudowane w kwadrat dwupiętrowemi pawilonami. Sala główna, Aleksandrowska, zajmuje środek gmachu, na wysokość dwóch pięter; posiada 36 okien i przeszło 5, 000 stop kw. przestrzeni. Ma dwie galerye, oraz dwa chóry, oparte na żelaznych, bronzowanych filarach. Ozdobiona malowidłami, rzeźbami i świecznikami, posiada na ścianie głównej wizerunek Cesarza Aleksandra II penzla Bethmann a; po bokach cztery posągi z gipsu mozaikowego Ceres, Westalka, oraz cesarzowe rzymskie Faustyna i Kryspina Sala hr. Berga posiada na suficie trzy freski Bacciarellego, przeniesione przez dekoratora Karola Martini ego z b. pałacu Prymasowskiego Tryumf Prawdy i Dzieci igrające; w sali taj przechowują się chorągwie cechów warszawskich. W sali przyjęć wiszą na ścianach 23 portrety; tam również znajduje się marmurowe popiersie Mikołaja Kopernika dłuta Kryńskiego i w gipsowej wypukłorzeźbie plan Warszawy, sporządzony przez biuro pomiarów zarządu kanalizacyi. Posiadało też swój ratusz Nowe Miasto, na rynku Nowej Warszawy Nr. 342. Najdawniejszą wiadomość o nim mamy pod r. 1600, aczkolwiek przechowywano w nim erekcyę wójtowstwa przez ks. Janusza z r. 1414. Ratusz stał tuż prawie przy rogu rynku i ul. Freta, gdzie dziś skwer, zwrócony bokiem do kościoła PP. Sakramentek. Składał się z trzech piwnic sklepionych, 4 sklepów na dole, dolnego i górnego piętra; na dachu wznosiła się wieża z dzwonem i wieżyczki przy wystawie. Tam się odbywały sądy radziecki, wójtowskie zaś w kamienicy miejskiej Nr 340. Po zniesieniu osobnych ratuszów w r. 1796, lokale ratusza nowomiejskiego były wydzierżawiane. Od r. 1815 zasiadał w nim sąd pokoju i sporny wydziału I. Wr. 1818 rozkazano ratusz zburzyć, do czego też przystąpiono w d. 23 lipca. W r. 1830 zawaliło się sklepienie dawnych piwnic, więc dół zasypano gruzem. Świątynie. Cerkiew Wniebowzięcia N. M. Panny przy ul. Miodowej. Ks. Bazylianie, sprowadzeni z Supraśla do Warszawy przez metropolitę kijowskiego Leona Kiszkę w r. 1740, odprawiali nabożeństwo w kaplicy domowej przy ul. Podwale. Dopiero metropolita Jazon Smogorzewski własnym kosztem postawił świątynię greckokatolickiego obrządku przy ul. Miodowej, używszy po temu części pałacu własnego. Kamień węgielny położono 12 maja 1781 r. , poświęcenia dopełniono 25 sierpnia 1784 r. Zbudowana podług planów budowniczego Dominika Merlini ego. Obecnie Jest to cerkiew prawosławna z dobudowanem

Warszawa