marz, 1 młynarz, 1 od czynszu wolny, 1 krawiec i 3 danników. Różnią, się co do religii i narodowości. Rola jest licha. Każdy gospodarz wysiewa 15 kor. żyta, l 1 2 jęczm. , 4 tatarki, 1 2 grochu; żniwią. 2 1 2 ziarna. Mają mało łąk, dlatego teź maszą, szczupły inwentarz sieczką; ze słomy przezimować, tak, źe na wiosnę bydło ledwie może zajść na pastwisko, które mają. wolne w lesie pańskim. Karczmarz jest zobowiązany brać trunki z zaniku w Kościerzynie, budynki są jego własnością; . Tartak i młyn należą, do młynarza. Są; Siedzi mają tu za opłatą 1 grosza i 1 macy od korca mleć dawać, grosz ten pobiera czeladnik jako myto. Najwięcej mielą tu kaszę tatarczaną. Dla dworu musi młynarz kopę tarcic bezpłatnie rznąć, za to dostaje 25 karczy i wierzchołków. Dla reparacyi ma drzewo wolne. Za rolę płaci 1 tal. i 30 gr. czynszu, od młyna 120 kor. żyta i zamiast tucznej świni 4 tal. Od tartaka daje 20 tal. Wolny jest od wszelkiej służby. Karczmarz płaci 6 tal. i 1 kor. owsa; wolny Kutella 5 tal. 30 gr. i 1 kor. owsa. Każdy dostawia jednę podwodę do Gdańska i zwozi 2 fury drzewa do Kościerzyny przed browar. Hyberny płaci młynarz 6 tal. 80 gr. , tyleż karczmarz. Pogłównego płaci młynarz 2 tal. 60 gr. , karczmarz 4 tal. 36 gr. ; łanowego młynarz 1 tal. , karczmarz 1 tal. 30 gr. ; drudzy nic. Każdy ma 2 krowy, 20 owiec i 6 świni na 2 włókach. Sybila Małgorzata, księżna brzeska, hrabini Doenhof, starościni i t, d. , nada. je 4 paźdz. 1650 r. dla pomnożenia dochodu ststwa kościerskiego pusty kawał roli nad Bierzenicą, gdzie dawniej był piec smolany nad granicą starostwa, uczciwemu Owśnickiemu Kutelli za 50 pol. fl. à 30 gr. dla dowolnego użytku na wieczne czasy prawem dziedzicznem. Za to ma płacić 5 prusk. grz. czynszu i czynić 3 podróże do Gdańska; ma wolną rybitwę w jez. Garczynie sieciami i może swe posiadło za zezwoleniem dworu sprzedać. Starosta August Czapski potwierdza r. 1750 ten przywilej Adamowi i Katarzynie Kutelli, dołącza pole Kloc pod Dezborowem już od dawna przez nich używane i oznacza jego granice. Łąkę nad rzeką Kanią wolno mu i nadal użytkować, także owce i świnie hodować i piwo warzyć, ale nie szynkować; ma także wolne drzewo budulcowe i opałowe, które mu stróż leśny wskaże ob. Zeitsch. d. Westpr. Gesch. Ver. , XT, str. 104. W topogr. Goldbecka z r. 1789 zapisana Bierznica jako pustkowie, z młynem, o 5 dym. Kś. Fr. Wieprzów, folw. , pow. tomaszowski, gm. Tarnowatka, par. Tomaszów. Należy do dóbr Tarnowatka. Znajduje się tu tartak parowy. Wieprzowe jezioro, zbiornik wód stanowiących źródłowisko rz. Wieprza, pomiędzy dwoma wsiami t. n. , w pow. tomaszowskim, śród wyniosłego płaskowzgórza. Obszar jezioro wynosi 6 mr. Gromadzi się tu woda ze źródeł i w niewielkiej odległości od samego jeziora tworzy moczary, z których rowem płynie do Krasnobrodu i tam łączy się z odpływem jeziora Krynickiego. Por. Wieprz. Wieprzowe Jezioro, wś i folw. nad jeziorem t. n. , w pow. tomaszowskim. Składa się z dwu części. Jedna część leży w gm. i par. Tarnowatka i wchodziła w skład dóbr Tarnowatka ob. , ma ona 35 dm. , 350 mk. w tem 103 rz. kat. , 367 mr. roli. Jest tu fabryka krzeseł, dwie pasieki, bednarz, kowal, tartak. Druga część w gm. i paraf. Tomaszów, zwana Ordynacką, ma 30 dm. , 207 mk. 59 r. gr. , 300 mr. włośc. i 230 mr. folw. należącego do ordynacyi Zamoyskich. W r. 1827 pierwsza część miała 21 dm. , 150 mk. i leżała w par. Łabunie, druga 18 dm. , 112 mk. Br. Ch. Wieprzowski Las, wś, pow. wiłkomierski, w 1 okr. pol. , gm. Wieprze. Niełowieccy mają tu 60 dzies. 14 lasu, 8 nieuż. . Wieprzyk, rzka, w gub. kijowskiej, dopływ rz. Irpeń z prawej strony. Wieprzyk, w dokum. Weprzek, Wepryk, Wepryki, pow. wasylkowski, ob. Wepryk. Podług reg. pobor. wwdztwa kijowskiego z 1628 r. należy do dóbr biskupów kijowskich, wnosi od 4 dym. , 4 ogr. Jabłonowski, Ukraina, I, 79. Zapiski sądowe tryb. lubelskiego podają, między innemi, pod 1609 r. dekret rozpisowy w sprawie między Filonem Bohuszewiczem Hulkowskim Hlebowskim i matką jego Teodorą Tyszanką a Krzyszt. Kazimirskim, bisk. kijow. , i kapitułą jego, na odjęcie wsi W. W 1618 r. wzniesioną została oblata prawa nadanego od ks. Aleksandra Wołodymirowicza kijowskiego p. Olechnie Juchnowiczowi, między innemi, na sieliszcze Wiepryki. Tegoż roku nastąpił dekret w sprawie między Teodorem i Jerzym Suszczańskim i Proskurami a kś. Krzyszt. Kazimirskim, bisk. kijow, , i jego kapitułą o osadzenie wsi W. i Skryhałówka na gruntach zabranych od wsi Biłka czyli Mochnacz, wreszcie w 1623 r. dekret w sprawie między Teodorem i Jur. Suszczańskimi Proskurami a kś. bisk. kijow. o połowicę wsi W. i Skryhilewki tamże, U, 115, 150, 217, 289 i 635. Wieprzyn 1. wś, pow. czerykowski, gm. Dubrowica, ma 143 dm. , 963 mk. 2. W. , dobra, tamże, od 1882 r. Śmiarowskich, 421 dzies. 20 roli, 39 łąk, 342 lasu. 3. W. , dobra, tamże, własność Emilii Wasilewskiej, mają wraz z Sieńskim Zawodem 9955 dzies. 298 roli, 193 łak, 8904 lasu; młyn wodny i krupczatny dają 1000 rs. , smolarnia i terpentynarnia 300 rs. , krupiarnia, 2 karczmy 200 rs. Józef Wasilewski ma w Wieprzynie 218 dzies. 180 lasu. Wieprzynka, rzeczka, w pow. słonimskim, dopływ Żerebiłówki dopływu jez. Łohowa. Wieps, , pow. olsztyński, ob. Gipsowo. Wieragoła, jezioro, w pow. wileńskim, w dobrach Orniany. Wierau 1. Gross, 1209 Wiri, 1292 Magna Wieprzów Wieprzów Wieprzowe Wieprzowski Wieprzyk Wieprzyn Wieprzynka Wieps Wieragoła Wierau