Wienosadzie pow. nowoaleksandrowski, ob. Winosady. Wiep, pow. labiewski, ob. Niemenica. Wieprewno, pow. rzeczycki, ob. Słoboda t. X, 799. Wiepry, w dokum. Wepry, Wieprze wś nad odnoga Prypeci, pow. rzeczycki, w 2 okr. pol. jurewickim, gm. Dernowicze, o 150 w. od Rzeczycy, ma 28 osad. Miejscowość bogata w łaki i ryby. Lud rybaczy i flisaczy przeważnie. Należała do włości Białosoroka, dóbr monasteru pieczerskiego w Kijowie. W 1624 r. zapadł dekret w sprawie między o. Jelisejem Pletenickim, archimandryta pieczerskim kijowskim, i jego kapitułą a Mikołajem Steckim, wójtem kijowskim, o nasłanie ludzi żernowskich na wś W. i tam gwałtów poczynienie ob. Jabłonowski, Ukraina, II, 378. Podług reg. pobor. wdztwa kijowskiego z 1628 r. monaster placi ze wsi Wieprze od 3 dym. , 2 ogr. tamże, I, 80. A. Jel. Wiepryn, pow. radomyski, ob. Wepryn. Na początku XVII w. wymienione jako mko, zwane Łukaszowem, było w posiadaniu Łukasza Sapiehy i małżonki jego Zofii Kmicianki, którzy, pomiędzy innemi czynnościami sądowemi, pod 1618 r. czynią zapis na rzecz Krzysztofa Kiewlicza o zastaw dóbr dziedzicznych m. Łukaszów, zw. Wepryk i in. , w woj. kij. leżących ob. Jabłonowski, Ukraina, II, 134, 285, 369, 461, 571. Wieprz, prawy dopływ Wisły, w królestwie polskiem. Źródła jego leżą, w gubernii Lubelskiej, pow. tomaszowskim, gm. Tarnawatka we wsi Wieprzów, zwanej także Wieprzowem Jeziorem. Tu w pobliżu dworu leży niewielkie jezioro, zasiane podziemnemi źródłami; tylko na wiosnę, w czasie tajania sniegów lub po wielkich deszczach, drobne ruczaje spływają z okolicznych wzgórzy bezpośrednio do jeziora. Wyniosłość, ciagnąca się ku Tomaszowu na południe i Podhorcom na wschód, wzniesioną jest średnio 250 mt. npm. i dosięga w Białej Górze, na północo wschód od Tomaszowa 296 mt. Ta to wyniosłość służy zarazem za grzbiet wododziałowy i za węzeł źródłowy dla Wieprza, Huczwi i Sołokii nosząej tu nazwę Sokółki; jest ona równie jak i cała okolica, gęstemi borami pokryta, co ma ważne znaczenie dla gospodarki wodnej bowiem wilgoć dłużej się przechowuje i równomierniej w ciągu roku zasila wodą, sąsiednie strumienie. Wypłynąwszy z jeziora, Wieprz, jako wątła struga, zwraca się ku północowscho dowi, dążąc przez podmokłe łąki, częstokroć zatapiane, między Tarnawatką a Pańkowem, do wsi Majdan Wielki i Ruskie. Tu łączy się z nim z prawej strony potok wypływający z dość znacznego jeziora między Krynicami a Polanami. Wzmocniona rzeka przepływa mały staw Turzyniec, gdzie pierwszy młyn obraca i wchodzi w granice powiatu zamojskiego, płynąc na osadę Krasnobród i wieś Hutki; w obu tych miejscowościach W. również przepływa stawy i porusza młyny. Za Hutkami we wsi Kaczorkach wpada z prawej strony potok od Suchowoli i Potoczka. Od Kaczorek W. wchodzi w głęboką dolinę, z obu stron pagórkami obstawioną; pagórki te spadają dość nagle, poorane tu i owdzie jarami, a u ich stóp rozłożyły się mianowicie wioski Bondyrz i Guciów na lewym, a Trzepieciny na prawym brzegu. Minąwszy wioski Obrocz i Rudkę, gdzie wyniosłości lewego brzegu urywają się chwilowo, Wieprz dosięga Zwierzyńca Ordynackiego i tu od wsi Bukownicy przyjmuje z lewej strony bezimienną strugę. Od źródeł aż do Zwierzyńca W. miał kierunek biegu północnozachodni, odtąd zwraca się ku północowschodowi i kierunek ten z nieznacznemi zboczeniami aż do Krasnegostawu zatrzymuje. Wsie i osady nadbrzeżne są znaczne i gęsto rozrzucone; trzymają się one już to zdala od koryta, jeśli brzegi są niskie, najczęściej łąkowe, już teź wznoszą się nad samym brzegiem, jeśli ten jest twardym lądem. W samym Zwierzyńcu wzgórza przysuwają się ze stron obu, tworząc jedną z najpiękniejszych miejscowości, jakie W. w swoim biegu przepływa. Jestto zarazem wyłom, przez który rzeka utorowała sobie drogę i zniewolona przez napotkane wyniosłości, dotychczasowy kierunek biegu zmieniła. Zwierzyniec, Wywłoczkę i Turzynieć rozcina W. na dwoje, dalej zaś wsie odsuwają się od łożyska, leżą tu Topolcza, Kawęczynek, Kawęczyn i Błonie na lewym, a Żórawnica, Bród kolonia, Bród wołoski, Bród średni i Bród stary na prawym brzegu; śród łąk, nieco bagnistych, ciemnieją gdzieniegdzie kępy olszyny i niewielkie gaje drzew liściastych. Dopiero w Szczebrzeszynie W. znowu płynie tuż przy twardym brzegu na lewej stronie, prawą bowiem zajęła szeroka na wiorstę równina, mocno przejęta wilgocią i często zalewana. Między Szczebrzeszynem a Brodem starym rzeka opuszcza pasmo wyniosłości, ciągnących się z południowschodu na północozachód od Krasnobrodu ku Gorajowi i wydobywa się na równinę płynąc ku wsi Bodaczów. Tu nakrywa ją most stały i przecina trakt bity z Zamościa na Szczebrzeszyn most, i Zwierzyniec most do Biłgoraja. W dalszym biegu rzeka pozostawia na prawym brzegu piękny park i pałac w Klemensowie a na lewym wieś i folwark Michałów, przepływa środkiem wsi Deszkowice i przez rozległe łąki błotniste podąża do jeziora Nieliskiego przy wsi Nielisz, przyjąwszy wprzód z lewej strony najznaczniejszy dotąd swój dopływ Pur, płynący od Turobina i wpadający do Wa poniżej wsi Nawóz. Z Nieliskiego jeziora W. wychodzi jako rzeka dość znaczna i stale w wodę zasobna, przyjmuje z lewej strony Łętownię t. Łętówkę mija na lewo wieś Staw, poniżej której wpada znaczny strumień Topornica al. Łabuńka od prawej strony, będący odpływem szeregu jezior

Wiep

Wienosadzie

Wienosadzie pow

Wiepry

Wiepryn

Wieprz